بررسی کامل Consistency در آزمایش مدفوع (2 نکته مهم)
“`html
Consistency در آزمایش مدفوع
Consistency در آزمایش مدفوع : نمونه گیری مدفوع یک آزمایش است که برای بررسی میکروب‌ها و بدون میکروب‌های بیماری‌زا در سیستم گوارشی مانند انگل، قارچ و باکتری انجام می‌شود. همچنین این آزمایش به بررسی آسیب‌ها در دستگاه گوارش و تحلیل‌های بیوشیمی کمک می‌کند.
نمونه گیری مدفوع باید به شیوه‌ای انجام شود که امکان تشخیص و جداسازی هر نوع انگل وجود داشته باشد. همچنین نمونه باید در ظرفی تمیز و با دهان گشاد قرار گیرد و درب آن محکم باشد تا رطوبت نمونه حفظ شود.
برای اینکه عمل نمونه‌گیری مدفوع راحت‌تر باشد، باید به چند نکته توجه کرد.
اگر آزمایش بخواهد که میزان چربی در مدفوع را اندازه‌گیری کند، بیمار باید قبل از انجام آزمایش از شیاف یا مواد روغنی استفاده نکند.
قبل از انجام آزمایش مدفوع
۵ روز قبل از نمونه گیری از استفاده موارد زیر بپرهیزید:
- روغن های کرچک
- روغن های معدنی
- منیزیم
- بیسموت
- داروهای ضد اسهال
- مصرف آنتی بیوتیک
توجه داشته باشید که نمونه مدفوع باید در ظرف پلاستیکی که آزمایشگاه در اختیار شما قرار می‌دهد، جمع‌آوری شود. اگر بیمار در بیمارستان بستری است، می‌تواند نمونه را در ظرف خشک ریخته و با استفاده از چوب مخصوص (آبسلانگ) نمونه را به ظرف برچسب‌دار منتقل کند.
همچنین باید به این نکته توجه کنید که نمونه مدفوع را نباید با دستمال کاغذی، صابون، ادرار یا آب مخلوط کنید. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که برخی انگل‌های فعال ممکن است با ادرار از بین بروند.
نمونه‌هایی که به اسهال خونی مشکوک هستند باید بلافاصله پس از نمونه گیری به آزمایشگاه ارسال شوند.
Consistency به چه حالتی از مدفوع گفته می‌شود؟
در افراد سالم، نمونه مدفوع به شکل زیر است: باید شبیه سوسیس یا مار با سطحی صاف و نرم باشد یا شبیه سوسیس با ترک‌های ریز بر روی آن باشد.
نمونه های مدفوع به خوبی شکل گرفته : نمونه مدفوع جامد و خوش‌فرم
نمونه های مدفوع خفیف : مدفوع شل یا آبی مانند : در این نوع مدفوع، شکل کلی به هم ریخته است و به راحتی دفع می‌شود.
نمونه های مدفوع بسیار آبکی / خونین / نمونه مدفوع لزج : در این حالت مدفوع به شکل مایع کاملاً بدون هیچ شکل جامدی می‌باشد که ممکن است شامل خون و یا دیگر مواد باشد.
زمان صحیح انجام آزمایش بعد از جمع آوری مدفوع
زمان مناسب بستگی به روش جمع آوری نمونه در آزمایشگاه دارد چون بعضی آزمایشگاه‌ها از مواد نگهدارنده استفاده می‌کنند.
زمان صحیح به شرح زیر است :
- آبکی (Liquid or watery) : باید طی ۳۰ دقیقه پس از جمع آوری نمونه آزمایش شود.
- نرم (Soft) : باید طی ۳۰ دقیقه پس از جمع آوری نمونه آزمایش شود.
- نیمه شکل دار (Semi formed) : باید طی ۶۰ دقیقه پس از جمع آوری نمونه آزمایش شود.
- کاملاً شکل دار (formed) : می‌تواند همان روز یا روز بعد آزمایش شود.
توجه داشته باشید که می‌توان نمونه را در دمای ۳ تا ۵ درجه سانتی‌گراد در یخچال نگهداری کرد، تا تخم‌ها، لاروها و کیست‌های تک‌سلولی به مدت چند روز بدون تغییر شکل حفظ شوند، اما باید توجه کرد که نمونه‌ها نباید یخ بزنند چون مواد در دماهای زیر صفر ممکن است تغییر کنند. نمونه‌های نگهداری شده در یخچال برای آزمایش مستقیم مناسب نیستند چون تروفوزوئیت‌های تک‌سلولی از بین می‌روند.
همچنین نمونه‌ها را باید به…
“““html
هیچ وجه نباید در انکوباتور قرار داد…
بهترین نمونه مدفوع چگونه است ؟
بهترین نوع مدفوع، مدفوعی است که به شکل مار مانند، نرم و سیقلی است و به راحتی دفع می‌شود. این نشان‌دهنده عملکرد سالم سیستم گوارشی و تغذیه صحیح ماست.
اگر مدفوع خیلی آبکی، خونین یا لزج باشد، باید با پزشک مشورت کرد تا آزمایش‌های لازم انجام شود و علت اسهال مشخص گردد. در این بین، می‌توان با تغییر در رژیم غذایی و مصرف خوراکی‌هایی مثل موز، سیب و برنج برای سفت‌تر شدن مدفوع اقدام کرد.
بررسی میکروسکوپی و ماکروسکوپی مدفوع
جمع آوری نمونه :
اگر زمان زیادی بگذرد (بیش از یک ساعت)، ترفوزوئیت از بین می‌رود. اگر بیشتر از یک روز بگذرد، کیست هم از بین خواهد رفت و تخم بعضی کرم‌ها به لارو تبدیل می‌شود.
- نمونه نباید با آب و ادرار مخلوط شود.
- محل نگهداری نمونه باید یخچال آزمایشگاه باشد.
- ابتدا نمونه‌های خونی، موکوسی، سپس آبکی و بعد قوام‌دار آزمایش شوند.
سه نوبت آزمایش مدفوع
اگر قرار است سه نوبت آزمایش مدفوع انجام شود، باید هر نوبت در یک روز یا یک روز در میان انجام گردد. اگر فرد یبوست داشته باشد، بهتر است که سه نمونه را حداکثر در ۱۰ روز جمع‌آوری کند.
نمونه مدفوع اسهالی و لزج باید هر چه زودتر به آزمایشگاه ارسال شود. اما اگر نمونه معمولی یا سفت باشد و سریع به آزمایشگاه منتقل نشود، باید در مکان‌ای نگهداری شود که نه خیلی سرد باشد و نه خیلی گرم و حداکثر تا ۲۴ ساعت به آزمایشگاه ارسال گردد.
اگر کرم یا چیزی مشکوک مشاهده کردید، به آزمایشگاه اطلاع دهید.
- برای نمونه‌گیری مدفوع نیازی به ناشتا بودن نیست.
- اگر درون قوطی مایع مشاهده کردید، مایع را بیرون نریزید.
- اگر دارو مصرف می‌کنید، قبل از نمونه‌گیری حتماً با آزمایشگاه مشورت کنید.
- حجم نمونه مدفوع مورد نیاز
سوالی که اغلب افراد در این مورد دارند، مقدار حجم مورد نیاز برای نمونه‌گیری است. بهتر است بدانید حجم مدفوع باید به اندازه چند گرم یا معادل دو یا سه بار برداشت با چوب بستنی باشد.
اگر پزشک از شما خواسته باشد که کشت مدفوع هم انجام دهید، بهتر است ابتدا کشت داده شود و سپس آزمایش ساده مدفوع انجام گیرد.
اگر قرار است بر روی نمونه آزمایش کشت میکروبی انجام شود، نباید به نمونه مدفوع مواد نگهدارنده اضافه گردد.
جمع آوری نمونه از نظر تشخیص انگلی
نمونه‌برداری باید به طریقی انجام شود که امکان تشخیص و جداسازی هر نوع انگلی وجود داشته باشد. تشخیص عفونت‌های انگلی نیاز به آزمایش میکروسکوپی مدفوع، ادرار، خون، خلط، بافت و در مواردی بررسی ماکروسکوپی نمونه دارد. نمونه‌ها باید در یک ظرف تمیز و پلاستیکی یا مومی جمع‌آوری گردد و درب آن کاملاً محکم باشد تا رطوبت حفظ شود.
نمونه‌ها نباید با آب یا ادرار مخلوط شوند زیرا این امر باعث بی‌حرکت شدن ترفوزوئیت تک‌یاخته و یا نابودی آن می‌شود. آلودگی تصادفی نمونه با خاک و یا آب ممکن است باعث آلوده شدن نمونه به ارگانیسم‌های آزاد زندگی شود که در این صورت به راحتی با تک‌یاخته‌های انگلی اشتباه گرفته می‌شوند و جمع‌آوری نمونه از توالت فرنگی نیز مناسب نیست.
تداخل مواد در آزمایش مدفوع :
برخی از مواد مانند روغن‌های معدنی، باریم (کریستال‌ها مانع مشاهده انگل، مخصوصاً تک‌یاخته‌ها می‌شوند) بیسموت، آنتی‌بیوتیک‌ها (تتراسایکلین )، داروهای ضدمالاریا و بعضی ترکیبات ضداسهالی می‌توانند در جداسازی انگل‌های روده‌ای تداخل ایجاد کنند.
پس از مصرف این مواد توسط بیمار، ممکن است برای مدت یک هفته تا چند هفته نتوان انگل را تشخیص داد.
معمولاً دو ماده‌ای که به مقدار زیاد توسط بیماران مصرف می‌شود، باریم و آنتی‌بیوتیک است که تتراسیکلین باعث کاهش یا از بین رفتن انگل‌ها (مخصوصاً تک‌یاخته‌ها) می‌شود و در چنین مواردی باید نمونه‌برداری پس از ۷ روز انجام شود.
ثبت مشخصات نمونه مدفوع
“`
هر نمونه باید شامل اطلاعاتی مانند نام بیمار، نام پزشک، شماره آزمایشگاه، تاریخ و زمان جمع آوری باشد.
برگ درخواست پزشک نیز باید همراه نمونه باشد و در آن اطلاعات اضافی مانند تشخیص احتمالی بیماری بر اساس علائم و یا تاریخچه مسافرت به مناطق خاص نوشته شده باشد.
باید به این نکته توجه کرد که هر نمونه مدفوع می‌تواند منبع مهمی برای باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها باشد، بنابراین باید به عنوان یک منبع آلوده در نظر گرفته شود.
تعداد نمونه‌های مدفوع
حداقل ۳ نمونه باید به صورت روزانه یا هر دو روز یک بار جمع‌آوری شود، زیرا معمولاً برخی از تک‌سلولی‌ها و تخم کرم‌ها به شکل تناوبی دفع می‌شوند.
اگر بیمار دچار اسهال و درد شکم نباشد، می‌توان دو نمونه را به طور معمول جمع‌آوری کرد و یک نمونه را بعد از استفاده از یک مسهل مانند سولفات منیزیم یا Fleets phosho-soda گرفت.
باید از مسهل‌های روغنی استفاده نشود، زیرا روغن باعث کندی حرکت تروفوزوئیت می‌شود و ممکن است شکل انگل را تغییر دهد و تشخیص را سخت کند.
اگر پزشک به آمیباز روده‌ای مشکوک باشد، جمع‌آوری ۶ نمونه از بیمار می‌تواند مفید باشد و به شناخت عفونت‌های آمیبی تا ۹۰% کمک می‌کند، اما معمولاً پزشکان کمتر از این تعداد درخواست می‌کنند.
اگر اولین آزمایش انگل مثبت باشد، دو نوبت دیگر نیز باید آزمایش شوند، زیرا ممکن است بیمار به دو یا چند انگل مختلف آلوده باشد.
زمان جمع‌آوری نمونه
اگر نمونه‌های مدفوع هر دو روز یک بار جمع‌آوری شوند، ۳ نمونه حداکثر باید در مدت ۱۰ روز جمع‌آوری شوند. اگر منظور جمع‌آوری ۶ نمونه باشد، باید این کار حداکثر در ۱۴ روز انجام گیرد.
توجه داشته باشید که نباید در یک روز بیشتر از یک نمونه از بیمار جمع‌آوری کنید.
بیشتر بخوانید :
