شستن فرش در خانه شاید در نگاه اول کاری وقتگیر و سخت به نظر برسد، اما اگر از مواد شوینده و محلولهای مناسب استفاده کنید، نهتنها کارتان سریعتر پیش میرود، بلکه فرش شما بدون آسیب دیدن، تمیز و درخشان میشود. انتخاب شوینده درست اهمیت زیادی دارد، زیرا استفاده از مواد نامناسب میتواند باعث تغییر رنگ، آسیب به الیاف یا باقی ماندن لکهها شود.
در این مطلب، با معرفی بهترین مواد شوینده و محلولهای خانگی و صنعتی برای شستشوی فرش، شما را با روشهای آسان و مؤثر برای تمیز کردن فرش در خانه آشنا میکنیم. همچنین نکاتی درباره محلولهای خانگی بیضرر، مواد شوینده صنعتی استاندارد و نحوه استفاده صحیح از آنها خواهید خواند تا بدون نیاز به قالیشویی، فرشی تمیز و سالم داشته باشید.
اهمیت انتخاب مواد شوینده مناسب برای شستن فرش
شویندههای فرش باید هم قدرت پاککنندگی بالایی داشته باشند و هم به بافت و رنگ آن آسیب نزنند. فرشها، مخصوصاً فرشهای دستباف و ابریشمی، به دلیل حساسیت الیافشان نیازمند مواد شوینده ملایم و بیضرر هستند.
چرا انتخاب شوینده مهم است؟
جلوگیری از آسیب به الیاف فرش
حفظ رنگ و جلای فرش
افزایش طول عمر فرش
پاک شدن کامل لکهها و آلودگیها
جلوگیری از باقی ماندن کف و مواد شیمیایی در بافت فرش
انواع مواد شوینده برای شستشوی فرش در خانه
مواد شوینده فرش به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: مواد شوینده صنعتی و محلولهای خانگی.
۱. مواد شوینده صنعتی مخصوص فرش
این شویندهها به طور تخصصی برای شستشوی فرش تولید شدهاند و معمولاً دارای ترکیباتی هستند که هم قدرت پاککنندگی بالایی دارند و هم به رنگ و بافت فرش آسیب نمیزنند.
بهترین مواد شوینده صنعتی فرش:
شامپو فرش (مخصوص انواع فرش ماشینی و دستباف)
پودر یا مایع شوینده مخصوص فرش
محلولهای آماده لکهبر (برای لکههای چای، قهوه، غذا و …)
مزایا:
فرمولاسیون تخصصی برای الیاف فرش
کاهش احتمال آسیب
سهولت استفاده
معایب:
ممکن است قیمت بالاتری نسبت به محلولهای خانگی داشته باشند
در صورت مصرف زیاد، احتمال باقی ماندن کف وجود دارد
۲. محلولهای خانگی برای شستشوی فرش
اگر به مواد طبیعی علاقه دارید یا نمیخواهید از مواد شیمیایی استفاده کنید، محلولهای خانگی گزینهای عالی هستند. این محلولها هم ارزانترند و هم معمولاً بیخطر برای پوست و تنفس.
نمونه محلولهای خانگی مؤثر:
سرکه سفید و آب گرم
نسبت: یک پیمانه سرکه به سه پیمانه آب
مناسب برای از بین بردن بوی بد و لکههای سطحی
جوش شیرین و آب
پاشیدن جوش شیرین روی لکه و سپس برس کشیدن
مناسب برای رفع بوی نامطبوع و جذب رطوبت
مایع ظرفشویی ملایم و آب
چند قطره مایع ظرفشویی در یک کاسه آب ولرم
مناسب برای لکههای چربی
آمونیاک رقیق
یک قاشق آمونیاک در یک لیتر آب
برای فرشهای روشن و مقاوم
نکات مهم هنگام شستشوی فرش در خانه
برای اینکه شستشوی فرش شما به بهترین شکل انجام شود، رعایت چند نکته ضروری است.
برای نتیجه بهتر، میتوانید از روش ترکیبی استفاده کنید:
گردگیری با جاروبرقی
استفاده از محلول خانگی برای لکهگیری اولیه
شستشو با شامپو فرش یا شوینده صنعتی استاندارد
آبکشی کامل
خشک کردن اصولی
این روش باعث میشود هم لکهها از بین بروند و هم کل فرش تمیز و بدون آسیب باقی بماند.
نکات طلایی برای داشتن فرشی همیشه تمیز و خوشبو
برای اینکه نیاز به شستشوی کامل فرش کمتر شود:
به محض ایجاد لکه، فوراً آن را تمیز کنید
از پادری در ورودی منزل استفاده کنید
فرش را به طور منظم جاروبرقی بکشید
هر چند ماه یک بار از اسپری خوشبوکننده و ضدعفونیکننده فرش استفاده کنید
راهکارهای خانگی برای نگهداری طولانیمدت از فرش
پرهیز از نور مستقیم خورشید برای جلوگیری از کمرنگ شدن
چرخاندن فرش هر شش ماه برای جلوگیری از ساییدگی یک قسمت
استفاده از زیرانداز فرش برای جلوگیری از لیز خوردن و آسیب به پشت فرش
تمیز کردن فرشها در زمانهای مشخص
سوالی که خیلی از افراد به خصوص خانمهای خانهدار دارند این است که فرشها را چقدر وقت یکبار تمیز کنیم. بهتر است هفتهای یک بار فرشها را جارو کنیم. البته اگر در خانه کودک کوچک یا حیوانات خانگی مانند سگ، گربه و … داریم، نیاز به تمیز کردن بیشتری داریم.
همچنین اگر روی فرشها لکه یا آلودگی وجود دارد، باید سریعتر اقدام به پاک کردن آنها کنیم. زیرا لکهها به مرور زمان در فرش ثابت میشوند و پاک کردن آنها سختتر میشود. هر شش ماه نیز بهتر است از بهترین محلول برای شستن فرش استفاده کنیم تا فرشها تمیز بمانند و عمر بیشتری داشته باشند.
شامپو فرش: بهترین مواد شوینده برای شستن فرش
یکی از مواد شوینده محبوب برای شستشوی فرشهای خانگی، شامپو فرش است. در ادامه، روش نظافت فرش در خانه با این شوینده را به شما آموزش میدهیم.
مرحله اول
در مرحله اول، ابزاری مانند فرچه یا مسواک قدیمی، یک حوله تمیز، آب گرم، جاروبرقی و بطری برای اسپری محلول شوینده آماده کنید. همچنین میتوانید از مایع ظرفشویی به همراه جوش شیرین به جای شامپو فرش استفاده کنید.
مرحله دوم
با استفاده از جاروبرقی، همه جای فرش را به طور کامل جارو بزنید تا از وجود گرد و غبار و زبالهها مطمئن شوید.
مرحله سوم
مقداری آب داغ را با شامپو فرش مخلوط کرده و آن را در بطری اسپری بریزید. اگر از مایع ظرفشویی و جوش شیرین استفاده میکنید، همانند آن عمل کنید.
مرحله چهارم
محلول را با بطری روی تمام سطح فرش اسپری کنید تا مرطوب شود. سپس با استفاده از فرچه نرم یا مسواک قدیمی، روی فرش بکشید تا کف بزند. بعد از تمیز شدن فرش و از بین رفتن لکهها، با حوله تمیز، رطوبت اضافی فرش را جذب کنید.
مرحله پنجم
صبر کنید تا فرش کاملاً خشک شود. پس از خشک شدن، دوباره با جاروبرقی فرش را جارو بزنید. خالی بودن کیسه جاروبرقی کمک میکند که ذرات بقایای مواد شوینده به خوبی جذب شوند و فرش کاملاً تمیز شود.
شستشوی سنتی فرش در خانه
برای اینکه بهترین نتیجه را از شستشوی سنتی فرش در منزل بگیرید، حتماً باید از بهترین محلول برای شستن فرش استفاده کنید. در این بخش، روشهای تمیز کردن فرش به صورت سنتی را به شما آموزش خواهیم داد.
تمیز کردن گرد و خاک
اولین کار این است که همه گرد و خاکها و ذرات اضافی که در فرش گیر کردهاند را پاک کنیم. برای این کار از جاروبرقی با قدرت مکش بالا استفاده کنید. اما قبل از آن باید مبلمان و لوازم روی فرش را جابجا کرده و تمامی قسمتهای فرش را کاملاً جارو بزنید. برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید، حتماً به فاصله و ارتفاع جارو نسبت به سطح فرش توجه کنید.
همچنین هر ماه میتوانید با پاشیدن کمی جوش شیرین روی فرشها، آنها را درخشانتر و تمیزتر کنید. بعد از اینکه جوش شیرین را روی فرش ریختید، صبر کنید تا چند ساعت بماند تا بوی نامطبوع و لکههای روغنی را جذب کند و سپس دوباره فرش را جارو بزنید.
از بین بردن لکههای فرش
برای از بین بردن لکههای فرش، بهترین کار این است که فوراً اقدام کنید و آنها را تمیز کنید. اگر لکه به خاطر ریختن مایعات ایجاد شده باشد، میتوانید با یک پارچه سفید یا دستمال کاغذی آن را پاک کنید.
برای لکههایی که دارای جرم هستند، مانند پارافین شمع، میتوانید از کاردک یا لبه چاقو استفاده کنید و به آرامی آن را از روی فرش جدا کنید. توصیه میشود از مالش و فشار دادن بیش از حد لکه خودداری کنید؛ زیرا این کار ممکن است باعث شود لکه بیشتر به داخل فرش نفوذ کند و ثابتتر شود.
شستشو و نظافت کلی فرش
در طول سال حداقل دو بار نیاز به شستشوی اساسی و نظافت کلی فرشها داریم. در ادامه نحوه استفاده از بهترین محلول برای شستن فرش را توضیح خواهیم داد. همچنین شما میتوانید با اجاره بخارشویهای بزرگ و استفاده از آن در شستشو، به فرشهای خود درخشش و جلوه بیشتری بدهید.
با استفاده از شلنگ آب، تمام سطح فرش را به خوبی خیس کنید.
محلولی از ترکیب کلر، پودر دستی و شامپو درست کنید و آن را روی فرش بریزید.
با یک فرچه مناسب، تمام قسمتهای فرش را برس بکشید تا کف کرده و تمام آلودگیها از داخل فرش بیرون بیاید و تمیز شود.
سپس فرش را با شلنگ آب آبکشی کنید و کفهای باقیمانده را کاملاً بشویید.
برای بیرون آوردن آب اضافی فرش، میتوانید از یک پارو کمک بگیرید و آن را در جهت خواب فرش بکشید.
فرش را لوله کنید، اما در هر لایه بهتر است دوباره آبکشی کنید و در انتها فرش را روی سطحی شیبدار بگذارید تا آب اضافی آن خارج شود.
در آخرین مرحله، فرش را در فضایی آزاد و زیر نور خورشید پهن کنید تا به طور کامل خشک شود. در روش سنتی شستشوی فرش، هوای آزاد بهترین راه برای خشک کردن آن است. به یاد داشته باشید که تا زمانی که رطوبت داخل بافت فرش وجود دارد، از پهن کردن و پا گذاشتن روی آن خودداری کنید.
استفاده از بخارشوی برای شستشوی فرش
بخارشوی نه تنها برای تمیز کردن سطوح صاف و یکدست مانند کاشی و سرامیک مناسب است، بلکه میتواند برای شستشو و حذف لکههای فرش نیز بسیار کارآمد باشد. برای استفاده از این دستگاه باید ابتدا تمام سطح فرش را از هر گونه گرد و غبار و ذرات اضافی با جاروبرقی تمیز کنید.
در مرحله بعد، میتوانید از بهترین محلول برای شستن فرش استفاده کنید تا لکههای فرش را برطرف کنید. سپس مقداری نمک و جوش شیرین را روی کل سطح فرش بپاشید.
حالا زمان استفاده از بخارشوی است. میتوانید از بخار آب این دستگاه برای مرطوب کردن مخلوطی که درست کردهاید استفاده کنید. برای نتیجه بهتر، میتوانید از چسب فرش یا سری میکروفایبر استفاده کنید. اگر بخارشو را برای لباسها استفاده میکنید، آن را با فاصله مناسب از فرش نگه دارید تا بخار به همه جای فرش برسد. سپس میتوانید با برس اسکراب روی فرش بکشید و آن را تمیز کنید. در آخر، برای برطرف کردن هر نوع آلودگی و گرد و غبار باقیمانده، از دستمال میکروفایبر استفاده کنید. پس از خشک شدن کامل فرش، دوباره آن را جاروبرقی کنید.
استفاده از بهترین محلول برای شستن فرش
شویندههای مختلفی برای شستن و تمیز کردن فرش وجود دارند که هنگام استفاده از آنها باید به نوع فرش و نوع لکههای موجود دقت کنید. در ادامه، بهترین محلولها برای شستن فرش را معرفی کرده و بررسی خواهیم کرد.
محلول آب گرم و شامپو فرش
شامپو فرش همراه با آب گرم یکی از بهترین محلولها برای شستشوی فرشها است. البته شامپو باید بدون ترکیباتی مانند جوهر نمک باشد و اگر نیاز باشد، باید خاصیت اسیدیته خنثی داشته باشد تا به بافت و رنگ فرش آسیب نرساند.
محلول آب و سرکه
محلول دیگر مناسب برای تمیز کردن فرش، مخلوط آب و سرکه است. این محلول از یک واحد سرکه و سه واحد آب تهیه میشود. برای استفاده از این محلول، ابتدا آن را روی قسمتی کوچک از فرش اسپری کنید و بعد از ۵ دقیقه با یک پارچه نخی سفید یا میکروفایبر آن را تمیز کنید. همچنین پیشنهاد میشود مقداری آب تمیز همراه داشته باشید تا دستمال را بشویید و دوباره استفاده کنید.
حتما قبل از استفاده از محلول آب و سرکه، آن را روی قسمتی کوچک از فرش امتحان کنید تا از ثبات و عدم تغییر رنگ آن مطمئن شوید.
ترکیب نمک و جوش شیرین
ترکیبهایی از جمله نمک و جوش شیرین نیز به عنوان محلولهای خوب برای شستن فرش مطرح هستند. برای این کار، مقداری نمک و جوش شیرین را با هم مخلوط کنید. سپس مقداری آب سرد را در یک اسپری بریزید و آماده کنید. مخلوط نمک و جوش شیرین را به صورت یکنواخت روی تمام سطح فرش بپاشید و اجازه دهید کمی زمان بگذرد. بعد از آن، آب سرد را بر روی فرش اسپری کنید تا کمی مرطوب شود.
سپس با استفاده از برس اسکراب در زاویه نود درجه، فرش را برس بکشید تا مخلوط به بافت فرش نفوذ کند.
در نهایت میتوانید با یک حوله یا دستمال، سطح فرش را تمیز کرده و آلودگیهای جدا شده را پاک کنید. همچنین، جاروبرقی برای جمعآوری باقیمانده نمک و جوش شیرین از بافت فرش مناسب است.
محلول صابون و جوش شیرین
اگر به محلولهای ذکر شده مانند شامپو فرش دسترسی ندارید، میتوانید از محلول صابون یا مایع ظرفشویی به همراه جوش شیرین استفاده کنید. این ترکیب خاصیت تمیزکنندگی بالایی دارد و میتواند تمام آلودگیها را از بافت فرش پاک کند. یکی از مشکلاتی که در شستشوی فرشها پیش میآید، زرد شدن آنها بعد از شستشو است.
دلیل اصلی این مشکل، باقی ماندن آب کثیف در بافت فرش است که به خوبی گرفته نمیشود. به طور کلی، یکی از مهمترین مراحل شستشوی فرش، آبگیری کامل آن بعد از اتمام شستشو است. هر چقدر هم که فرش به خوبی شسته شود و از بهترین محلول برای شستن استفاده شود، اگر آبگیری نشود، ممکن است دچار زردی شود.
اگر فرشها به خوبی خشک نشوند و رطوبت در آنها باقی بماند، ممکن است بعد از شستشو لکههای زردی روی آنها ظاهر شود. بنابراین حتماً فرشها را زیر نور آفتاب و در هوای آزاد پهن کنید تا به طور کامل خشک شوند.
از بین بردن زردی ریشههای فرش بعد از شستشو
برای از بین بردن زردی ریشههای فرش، میتوانید از یک پارچ آب گرم به همراه دو قاشق نمک و دو قاشق سرکه استفاده کنید. یک پارچه سفید و تمیز را به این محلول آغشته کرده و پس از خیساندن آن، آب اضافه را بگیرید و روی ریشههای فرش بکشید. این کار را ادامه دهید تا زمانی که ریشهها کاملاً سفید شوند.
برای سریعتر انجام شدن کار، به جای نمک میتوانید از دو قاشق جوش شیرین استفاده کنید. این کار علاوه بر سفیدی ریشههای فرش، بوی نامطبوع آن را نیز از بین میبرد. تا زمانی که ریشهها خشک نشدهاند، از قرار دادن وسایل یا راه رفتن روی آنها خودداری کنید.
نکات مهم در استفاده از مواد شوینده برای فرش
در هنگام استفاده از شویندهها، حتماً اطلاعات کافی درباره ترکیبات آنها داشته باشید، زیرا بعضی مواد مثل جوهر نمک میتوانند به بافت و رنگ فرش آسیب بزنند.
از زیادهروی در مصرف مواد شوینده و محلولهای ترکیبی پرهیز کنید. برخی افراد به اشتباه فکر میکنند که استفاده بیشتر از مواد شوینده باعث تمیزی بیشتر فرشها میشود، در حالی که بیرون آوردن این همه کف و محلول از بافت فرش خیلی سخت است و ممکن است در نهایت باعث پوسیدگی و جذب آلودگی بیشتر فرش شود.
هنگام کار با شویندهها و شستن فرش، حتماً از دستکش و ماسک استفاده کنید.
شستشوی فرش در خانه یا استفاده از خدمات قالیشویی
ما در این مقاله بهترین محلول برای شستشوی فرش در منزل را معرفی کردهایم. اما در نظر داشته باشید که شستشوی فرشها و سپردن نظافت آنها به یک قالیشویی معتبر میتواند نتیجه بهتری به همراه داشته باشد. زیرا در این مراکز از بهترین و استانداردترین محلولها برای شستشو و لکهزدایی فرشهای دستباف و ماشینی استفاده میشود. همچنین در قالیشوییهای مجهز، روند آبگیری و خشک شدن فرشها به درستی و به طور کامل انجام میگیرد.