بیمه بیکاری / شرایط و مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری کدامند؟

با مجله اینترنتی رضیم همراه باشید تا با بیمه بیکاری بیشتر آشنا شوید

بیمه بیکاری یک حق برای کارگران در قالب قانون کار است. کارگران مجرد به مدت ۳۶ ماه و متاهل‌ها به مدت ۵۰ ماه می‌توانند از این بیمه استفاده کنند. اگر سابقه پرداخت حق بیمه شما به تامین اجتماعی بیشتر باشد، مبلغ دریافتی بیمه بیکاری شما هم بیشتر خواهد بود.

برای مثال، کارگر مجردی که بیش از ۱۲۰ ماه حق بیمه پرداخت کرده باشد، به مدت ۱۲ ماه بیمه بیکاری دریافت خواهد کرد که بر اساس حداقل حقوق سالی که بیکار شده است محاسبه می‌شود. برای متاهل‌ها این مدت ۲۶ ماه خواهد بود.

طبق قانون، تنها کسانی می‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند که به‌صورت غیر ارادی و بدون خواست خود بیکار شده‌اند. بنابراین کارگران که برخلاف میل خود بازخرید شوند و آماده کار باشند، می‌توانند از این بیمه استفاده کنند.

شرایط دریافت بیمه بیکاری چیست؟

هر کارگری که ماهانه حق بیمه تامین اجتماعی پرداخت کرده باشد، می‌تواند با توجه به سابقه‌اش از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند شود. این بیمه به کسانی تعلق می‌گیرد که به دلیل تغییرات در محل کارشان و بدون خواست خود بیکار شده‌اند. بنابراین کسی که به میل خود کار را ترک کند، نمی‌تواند از این مزایا استفاده کند.

اگر کارگر استعفا یا کار را ترک کند یا بیکاری او به خاطر پایان کار و تسویه حساب باشد، بیکاری او غیر ارادی تلقی نمی‌شود و در نتیجه شامل دریافت بیمه بیکاری نمی‌شود؛ اما کارگرانی که خلاف میلشان اخراج شده و آماده کار هستند، می‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند.

بیمه کارگر اخراجی

کارگر اخراجی پس از اخراج، یک ماه فرصت دارد تا به هیأت‌های حل اختلاف وزارت کار رفته و درخواست دریافت بیمه بیکاری کند. در صورت وجود عذر موجه مانند بیماری، این مهلت تا حداکثر سه ماه قابل افزایش است. برای کارگرانی که به خاطر خدمت سربازی یا حضور در جبهه نمی‌توانند به کار برگردند، این مهلت دو ماه است.

تشخیص ارادی و غیر ارادی بودن بیکاری بیمه‌شده‌

تشخیص ارادی یا غیر ارادی بودن بیکاری بر عهده کمیته‌ای متشکل از نمایندگان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی است. شعب تامین اجتماعی بر اساس معرفی این اداره در خصوص برقراری بیمه بیکاری برای بیمه‌شده‌ها اقدام می‌کنند.

چقدر مهلت داریم؟

بیمه‌شده‌ای که به‌صورت غیر ارادی کار خود را از دست می‌دهد، برای دریافت بیمه بیکاری باید حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری، این موضوع را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اطلاع دهد و آمادگی خود را برای اشتغال به کار مرتبط اعلام کند.

کریم یاوری، مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار به ایسنا می‌گوید: در حال حاضر بیش از ۲۳۰‌هزار کارگر که بدون اراده خود بیکار شده‌اند، بیمه بیکاری دریافت می‌کنند که از این تعداد، بیش از ۵۰‌هزار نفر مربوط به استان تهران هستند.

او همچنین گفت که بیمه بیکاری برای کسانی که شرایط لازم را دارند، از روز اول بیکاری آنها محاسبه و پرداخت می‌شود و تنها کسانی که واقعاً بیکار شده باشند حق دریافت بیمه بیکاری را دارند، زیرا نمی‌توانیم این بیمه را به افراد شاغل بدهیم.

آیا کارفرما باید معرفی نامه صادر کند؟

بله. کارفرما باید در نامه‌ای به
“““html

اداره کار مرکزی استان باید دلیل بیکاری ناخواسته شما را همراه با تاریخ به صورت مکتوب به شما اعلام کند.

مزایای دریافت بیمه بیکاری

دریافت حمایت مالی بیمه بیکاری برای افراد مزایایی دارد که قانون‌گذار در نظر گرفته است. یکی از مزایای مهم این است که تمام مدتی که فرد از بیمه بیکاری بهره‌مند می‌شود، به‌ عنوان سابقه خدمت او حساب می‌شود.

این یعنی زمان استفاده از بیمه بیکاری برای محاسبه سابقه پرداخت حق بیمه جهت بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت به حساب می‌آید. همچنین اگر فردی شغل جدیدی پیدا کند، در اولویت معرفی به کارفرمایان قرار می‌گیرد.

شرایط دریافت بیمه بیکاری

متقاضیان بیمه بیکاری باید تبعه کشورهای خارجی نباشند. بیمه‌شده قبل از بیکاری باید حداقل ۶ ماه حق بیمه پرداخت کرده باشد. اما اگر بیکاری به خاطر حوادث غیرمترقبه‌ای مثل آتش‌سوزی، سیل یا زلزله باشد، نیاز به سابقه پرداخت حق بیمه ندارد. حتی اگر فرد در اولین روز کارش به خاطر این حوادث بیکار شود، می‌تواند از بیمه بیکاری استفاده کند.

بر اساس قانون بیمه بیکاری، کارگران مجرد می‌توانند حداقل ۶ ماه و حداکثر ۳۶ ماه و کارگران متاهل حداقل ۱۲ ماه و حداکثر ۵۰ ماه از حمایت اجتماعی بیمه بیکاری برخوردار شوند. مجموع دریافتی بیمه بیکاری نباید کمتر از حداقل دستمزد و بیشتر از ۸۰ درصد متوسط دستمزد یا حقوق فرد باشد.

فردی که بیکار شده است، موظف است حداکثر یک ماه (۳۰ روز) پس از بیکاری، وضعیت خود را به اداره کار محل کارش گزارش دهد.

کارگرانی که از بیمه بیکاری بهره‌مند می‌شوند، در صورت بازگشت به کار، پرداخت بیمه بیکاری برای آنها متوقف می‌شود. اگر مدت دریافت بیمه بیکاری به پایان برسد، یا فرد به شغل جدیدی مشغول شود، یا از قبول کار تخصصی خودداری کند، دیگر نمی‌تواند از بیمه بیکاری استفاده کند.

اگر بعد از شروع پرداخت بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری فرد ناشی از تصمیم شخصی خود فرد بوده، یا فرد بیکار به اداره کار اعلام نکرده که شغل جدیدی پیدا کرده است و همچنان از بیمه بیکاری استفاده کند، باید تمامی وجوه دریافتی بیمه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی برگرداند.

چه کسانی بیمه بیکاری دریافت می‌کنند؟

با توجه به موارد ذکر شده، بیمه‌شدگان بیکار در صورت احراز شرایط زیر می‌توانند از بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.

1. باید تحت پوشش قانون کار و تامین اجتماعی باشند.
2. باید به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشند.
3. تبعه کشورهای خارجی نباشند.
4. مستمری بگیر، بازنشسته یا از کار افتاده کلی نباشند.
5. بیمه‌شده قبل از بیکاری باید حداقل ۶ ماه حق بیمه پرداخته باشد.
6. در صورت اتمام قرارداد، حداقل یک سال سابقه نیاز است.
7. بیمه‌شدگانی که به دلیل حوادث غیرمترقبه مثل سیل، جنگ، زلزله و آتش سوزی بیکار می‌شوند، نیازی به داشتن سابقه حق بیمه ندارند و حتی اگر در روز اول کار به خاطر این حوادث بیکار شوند می‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند.
8. بیمه‌شدگان باید در دوره‌های کارآموزی و سوادآموزی که توسط ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار می‌شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار گواهی مربوطه را به شعب تامین اجتماعی ارائه دهند. (این مورد در سال‌های اخیر برگزار نمی‌شود.)

مقرری بیمه بیکاری روزانه چقدر است؟

میزان پرداخت روزانه بیمه بیکاری، ۵۵ درصد از متوسط حقوق یا کارمزد روزانه بیمه‌شده است. برای افراد متاهل و سرپرست خانوار، به ازای هر نفر از افراد تحت تکفل (حداکثر ۴ نفر) ۱۰ درصد به حداقل دستمزد زمان بیکاری اضافه می‌شود، اما در هر صورت، مجموع پرداختی بیمه بیکاری نباید کمتر از حداقل دستمزد سالانه باشد و نیز نباید بیشتر از ۸۰ درصد متوسط حقوق یا دستمزد فرد باشد.

“`

بیمه شده بیشتر باشد.

میانگین درآمد یا حقوق روزانه بیمه شده که برای تعیین مبلغ بیمه بیکاری استفاده می‌شود، با تقسیم مجموع درآمدی که بابت حق بیمه در ۹۰ روز قبل از شروع بیکاری پرداخت شده، بر تعداد روزهای کاری بیمه شده در آن مدت حساب می‌شود.

در چه شرایطی بیمه بیکاری قطع می‌شود؟

• اگر بیمه شده دوباره مشغول به کار شود.
• اگر بیمه شده بیکار بدون دلیل موجه، در دوره‌های آموزشی یا سوادآموزی شرکت نکند.
• اگر بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی یا شغل مشابهی که به او پیشنهاد شده، خودداری کند.
• اگر بیمه شده بیکار مستحق دریافت مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود یا فوت کند.
• اگر بیمه شده با دریافت حقوق ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود برگردد.
• اگر مدت زمان قابل استفاده بیمه شده برای دریافت بیمه بیکاری به پایان برسد.

مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری

1. اصل و کپی یک سال آخر قرارداد کار یا حکم صادره.
2. چهار قطعه عکس جدید ۴*۳.
3. اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی.
4. اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه.
5. اصل و کپی کارت ملی.
6. اصل و کپی گواهی کار از شرکت.
7. اصل و کپی کارت پایان خدمت (برای آقایان).
8. یک جلد پوشه روغنی.
9. کپی صفحه اول دفترچه بیمه.

یک استثنا!

تنها استثنایی که در مورد سقف مدت پرداخت بیمه بیکاری وجود دارد، مربوط به افراد مسن است که طبق قانون بیمه بیکاری در زمان بیکار شدن، ۵۵ سال یا بیشتر سن داشته و ۱۰ سال حق بیمه پرداخت کرده باشند. این افراد می‌توانند در صورت بیکاری و تا زمانی که شغف پیدا نکنند، تا رسیدن به سن بازنشستگی از بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.

تهیه شده توسط مجله رضیم

مرضیه ملایری