تزریق عضلانی سفتریاکسون و عوارض خطرناک آن! (2 نکته مهم)

“`html
تزریق عضلانی سفتریاکسون
تزریق عضلانی سفتریاکسون (Ceftriaxone) برای درمان عفونتهای جدی در قسمتهای مختلف بدن مثل دستگاه تنفسی، ادراری، استخوان و مفاصل، درون شکم، سیستم عصبی مرکزی و پوست که ناشی از باکتریهای حساس است، مورد استفاده قرار میگیرد.
سفتریاکسون یکی از داروهای خانواده سفالوسپورینهاست که در درمان بیماریهای مختلف کاربرد دارد. این دارو معمولاً به صورت آمپول و بهصورت وریدی تزریق میشود، اما گاهی اوقات میتوان آن را به صورت عضلانی نیز تزریق کرد، هرچند این نوع تزریق ممکن است دردناک باشد. برای کاهش درد، میتوان دارو را با لیدوکائین ترکیب کرد. تزریق وریدی باید بهآهستگی انجام شود (حدود ۱۵ دقیقه طول بکشد) زیرا اگر سریع انجام شود، ممکن است به مشکلات جدی مانند شوک یا حتی مرگ منجر شود. در مورد سفتریاکسون و هر آمپولی که به ورید تزریق میشود، باید دقت کرد که تزریق بهآهستگی انجام شود. این دارو در افرادی که سابقه حساسیت به سایر سفالوسپورینها یا پنیسیلین داشتهاند، نباید تزریق شود.
آمپول سفتریاکسون برای درمان عفونتهای ناشی از باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی که به این دارو حساس هستند، شامل عفونتهای استخوان و مفاصل، پنومونی، عفونتهای پوستی و بافتهای نرم، اوتیت مدیا و عفونتهای مجاری ادراری مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو همچنین برای درمان آزمایشی مننژیت باکتریایی به کار میرود و برای جلوگیری از عفونت قبل از عملهای جراحی نیز کاربرد دارد.
نام های تجاری سفتریاکسون : سفتراکس ، لوراکسون ، روسفین
روش تزریق عضلانی سفتریاکسون
سفتریاکسون به داخل عضلات بزرگ (مثل باسن) تزریق میشود، یا میتوان آن را درون سرم ریخته و به آرامی به مدت حدود ۳۰ دقیقه درون رگ تزریق کرد. بسته به نظر پزشک، این دارو ممکن است ۲ تا ۴ بار در روز برای شما تزریق شود. هنگام تزریق عضلانی، میتوان دارو را با لیدوکائین ترکیب کرد تا درد کمتری احساس شود. بعد از اضافه کردن آب مقطر به ویال، محلول باید شفاف و بدون ذره باشد. اگر رنگ محلول تغییر کند یا اجسام خارجی در آن مشاهده شود، از تزریق آن پرهیز کنید. دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و از خودسرانه تغییر دادن دوز یا قطع مصرف آن خودداری کنید. در صورت توقف ناگهانی درمان، ممکن است عفونت شما بدتر شده و به بستری شدن در بیمارستان نیاز پیدا کنید.
دوز تزریق عضلانی سفتریاکسون
برای تزریق عضلانی، ویالهای حاوی ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلیگرم یا ویالهای حاوی ۱ یا ۲ گرم پودر باید به ترتیب در ۹/۰، ۸/۱، ۶/۳ و ۲/۷ میلیلیتر حلال مناسب حل شوند. محلولهای بهدستآمده تقریباً معادل ۲۵۰ میلیگرم در میلیلیتر سفتریاکسون دارند. تزریق عضلانی باید بهصورت عمیق و در عضلات بزرگ بدن با ایمنی کامل انجام شود و پیش از تزریق، دقت کنید که دارو به رگها تزریق نشود. ونکومایسین، آمینوگلیکوزیدها و فلوکونازول با سفتریاکسون ناسازگاری فیزیکی دارند.
به منظور پیشگیری از عوارض ناشی از مصرف نادرست، بهتر است میزان مصرف این دارو تحت نظر پزشک متخصص تعیین شود. معمولاً مقدار مصرف سفتریاکسون برای بزرگسالان و کودکان به شرح زیر است:
بزرگسالان: ۱ تا ۲ گرم از دارو بهصورت تزریق عضلانی یا وریدی، یکبار در روز یا با دو دوز مساوی در روز استفاده میشود. حداکثر دوز روزانه سفتریاکسون ۴ گرم است.
کودکان: دوز روزانه کلی ۵۰ تا ۷۵ میلیگرم بر هر کیلوگرم وزن بدن کودک محاسبه میشود و در دو دوز تقسیمبندی شده بهصورت هر ۱۲ ساعت مصرف میگردد.
توجه: در بیمارانی که دچار نارسایی کلیه و کبد هستند،
“““html
حداکثر مقدار روزانهای که میتوانید از سفتریاکسون استفاده کنید، نباید بیشتر از 2 گرم باشد.
عوارض جانبی تزریق سفتریاکسون به ماهیچه
هر دارو ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، به همین دلیل ممکن است برخی افراد این عوارض را تجربه کنند. اگر هر کدام از این عوارض را مشاهده کردید، بهتر است سریعاً با پزشک خود مشورت کنید:
عوارض شایع:
مدفوع سیاه و شبیه قیر، درد قفسه سینه، لرز، سرفه، تب، درد یا مشکل هنگام ادرار، تنگی نفس، گلودرد، زخم یا نقاط سفیدی روی لبها یا زبان، ورم غدد یا خونریزی غیرمعمول، خستگی یا ضعف غیرعادی، اسهال خفیف، سردرد، درد در دهان یا زبان، گرفتگی شکمی خفیف، خارش یا عفونت واژن.
عوارض نادر:
درد شدید یا گرفتگی شکم، اسهال شدید (آبکی و گاهی خونی)، کهیر، خارش و قرمزی پوست، بثورات پوستی، درد، قرمزی و ورم در محل تزریق، تشنج، پوستهریزی.
بعد از قطع درمان، ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد شود که نیاز به توجه پزشکی دارند. در صورت بروز این عوارض، سریعاً با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض نادر:
تاول، پوستهریزی یا نازک شدن پوست، کاهش ادرار، درد مفاصل، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ، قرمزی و التهاب در چشمها، مشکلات تنفسی، زردی پوست یا چشم.
بعضی از عوارض در طول درمان ممکن است خود به خود از بین بروند و نیاز به توجه پزشکی نداشته باشند. اما پزشک میتواند راهکارهایی برای پیشگیری از این عوارض ارائه دهد. در صورت تداوم این عوارض یا داشتن سوالات دیگر، با پزشک خود مشورت کنید.
تزریق سفتریاکسون در دوران بارداری و شیردهی
- بهتر است از سفتریاکسون در دوران بارداری استفاده نکنید.
- این دارو به شیر منتقل میشود، بنابراین باید با احتیاط در دوران شیردهی استفاده شود.
تداخلات دارویی سفتریاکسون
- اگر سفتریاکسون با داروهای دیگر مانند آمینوگلیکوزیدها (مثل جنتامایسین) و وانکومایسین مصرف شود، ممکن است خطر آسیب کلیوی افزایش یابد.
- پروبنسید ممکن است دفع سفتریاکسون را کاهش دهد و غلظت سرمی آن را افزایش دهد.
- سفتریاکسون ممکن است اثرات داروی رقیقکننده خون وارفارین را بیشتر کند.
نکاتی که در مورد تزریق سفتریاکسون باید بدانید
به دلیل اینکه سفتریاکسون از طریق صفرا دفع میشود و ممکن است باعث غلیظ شدن صفرا شود، بهتر است در افرادی که سنگ صفرا دارند، استفاده نشود. ممکن است باعث درد صفرا گردد.
1. در افرادی که به پنی سیلینها یا سفالوسپورینها حساسیت دارند، این دارو نباید مصرف شود.
2. بهتر است سفتریاکسون در دوران بارداری مصرف نشود.
3. این دارو در شیر ترشح میشود، بنابراین در دوران شیردهی باید با احتیاط مصرف شود.
4. در صورت بروز اسهال در حین مصرف دارو، پزشک را در جریان بگذارید.
5. بعد از تزریق هرگونه علامتی که نشاندهنده خونریزی است، مانند کبودی، خونریزی از بینی یا لکههای روی بدن را به پزشک اطلاع دهید.
توصیهها و مراقبتها در مورد تزریق سفتریاکسون
- از
“““html - تزریق وریدی سفتریاکسون باید به آرامی انجام شود و این فرایند باید حداقل ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.
- برای تهیه محلول سفتریاکسون، به ازای هر 250 میلیگرم از پودر دارو، باید 2.4 میلیلیتر حلال مانند آب مقطر، سالین یا دکستروز 5 درصد به ویال افزوده شود. سفتریاکسون معمولاً به صورت تزریق عضلانی یا وریدی داده میشود.
- ممکن است در محل تزریق سفتریاکسون، تورم و التهاب ایجاد شود؛ بنابراین برای تزریقهای بعدی باید محل را تغییر داد.
- استفاده همزمان سفتریاکسون با محلولها یا محصولات حاوی کلسیم در نوزادان حتی اگر از رگهای متفاوتی تزریق شود، ممنوع است.
- محلولهای رقیقکننده حاوی کلسیم مانند محلول رینگر برای آمادهسازی سفتریاکسون جهت تزریق ممنوع میباشند.
- در بیماران پرخطر که نیاز به مصرف طولانیمدت با دوز بالا دارند، باید مراقب عفونتهای ثانویه بود.
هشدارهایی برای کاهش عوارض خطرناک سفتریاکسون
1. از تجویز سفتریاکسون در مواردی مانند سرماخوردگی و شرایطی که تأیید شده نیست، باید به شدت خودداری شود. همچنین از جایگزینی فرم تزریقی آنتیبیوتیکها در مواردی که نسخه خوراکی مؤثر وجود دارد، پرهیز شود.
2. پیشنهاد میشود قبل از تزریق سفتریاکسون، حساسیت فرد به سفالوسپورینها و پنیسیلینها بررسی شود. استفاده از این دارو در افرادی که به سایر سفالوسپورینها حساسیت دارند، ممنوع است و در افرادی که به پنیسیلین حساسیت دارند، تنها در صورت ضرورت و در نبود داروهای دیگر باید با احتیاط انجام شود.
3. بر اساس یافتههای جدید FDA، مصرف همزمان سفتریاکسون با محصولات حاوی کلسیم ممنوع است، حتی اگر از رگهای مختلفی تزریق شود و استفاده از محلولها و محصولات حاوی کلسیم تا 48 ساعت بعد از آخرین دوز سفتریاکسون در تمامی گروههای سنی ممنوع است.
4. استفاده از رقیقکنندههای حاوی کلسیم مانند محلول رینگر برای آمادهسازی سفتریاکسون جهت تزریق ممنوع است.
5. به خاطر تأثیر سرعت تزریق بر بروز عوارض سفتریاکسون، از تزریق سریع وریدی جلوگیری کنید و این دارو را در محلول مناسب در مدت 15 تا 30 دقیقه تزریق نمایید.
6. تزریق دارو باید تنها توسط افراد ماهر و در مراکز مجهز به وسایل احیا انجام شود.
7. به دلیل اینکه سفتریاکسون ممکن است بیلیروبین را از محل اتصالش به آلبومین پلاسما جابجا کند و باعث افزایش سطح بیلیروبین شود، استفاده از آن در نوزادانی که هایپر بیلیروبینمیا دارند (بهخصوص نوزادان نارس) ممنوع است.
شرایط نگهداری دارو
ویالهای سفتریاکسون که حاوی پودر هستند، باید در دمای 15 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری شوند.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`