تزریق پنی سیلین و مواردی که باید در رابطه با آن بدانید (2 نکته مهم)
“`html
تزریق پنی سیلین و عوارض آن
تزریق پنی سیلین برای درمان عفونت‌های باکتریایی بدن انجام می‌شود. پنی‌سیلین‌ها یک گروه از داروهای آنتی‌بیوتیک هستند که مخصوص باکتری‌های آسیب‌پذیر، به خصوص باکتری‌های گرم مثبت، استفاده می‌شوند. این داروها اولین نوع از آنتی‌بیوتیک‌های بتالاکتام هستند. پنی‌سیلین را می‌توان هم به صورت خوراکی و هم تزریقی مصرف کرد و انواع مختلفی دارد که بسته به مقدار ماده مؤثره و ترکیب‌های دیگر متفاوت هستند. برای مثال، در انواع تزریقی، می‌توان به پنی‌سیلین 800 هزار، پنی‌سیلین 6.3.3 و پنی‌سیلین یک میلیون و 200 اشاره کرد. یکی از تفاوت‌های مهم این پنی‌سیلین‌ها در مدت زمان اثرگذاری آنها است؛ مثلاً پنی‌سیلین 6.3.3 و یک میلیون و 200 به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به آرامی عمل می‌کنند و اثرشان می‌تواند برای 2 تا 4 هفته باقی بماند، در حالی که پنی‌سیلین 800 هزار اثرش فقط در 12 تا 24 ساعت اول است.
اثر پنی‌سیلین بیشتر محدود است اما هنوز برای درمان عفونت‌های ناشی از میکروارگانیسم‌های زیر کاربرد دارد:
1. استرپتوکوک، شامل پنوموکک‌های حساس (۳۰-۳۵٪)
2. مننگوکوک
3. باسیل‌های گرم مثبت حساس (کلوستریدیا، اکتینومایسس)
4. اسپیروکت‌ها که عامل سیفلیس هستند
5. انواع استافیلوککی که بتالاکتاماز تولید نمی‌کنند.
6. بیهوازی‌ها به جز انواع تولید کننده بتالاکتاماز، مانند باکترویید فراژیلیس.
لزوم انجام تست حساسیت قبل از تزریق پنی‌سیلین
آمپول پنی‌سیلین می‌تواند در برخی افراد باعث واکنش شدید آلرژیک به نام شوک آلرژیک شود. به همین دلیل پزشکان تأکید دارند که تزریق این آمپول حتماً باید در مراکز درمانی انجام شود و از تزریق آن در منزل باید جداً پرهیز شود. قبل از تزریق، انجام تست پوستی ضروری است تا در صورتی که مقاومت بدن به این دارو مشخص شود، از تزریق آن خودداری شود.
برای جلوگیری از بروز واکنش آنافیلاکسی هنگام تزریق پنی‌سیلین، که ممکن است خطرناک باشد، توصیه می‌شود که عدم حساسیت بیمار به دارو آزمایش شود. این تست به این صورت است که یک قطره از محلول پنی‌سیلین را در داخل چشم می‌چکانند و چند دقیقه صبر می‌کنند تا ببینند آیا قرمزی و سوزش در چشم بوجود می‌آید یا خیر. اگر علائم فوق ظاهر نشد، فرد نسبت به پنی‌سیلین حساس نیست، اما در صورت بروز این علائم، باید از تزریق پرهیز شود. آنافیلاکسی جدی‌ترین عارضه پنی‌سیلین است و در ۰.۵ درصد بیماران رخ می‌دهد، و مرگ ناشی از آن به میزان ۰.۰۰۲ درصد (یک در پنجاه هزار) مشاهده می‌شود. در هر صورت، تست دارو برای کسانی که برای اولین بار پنی‌سیلین مصرف می‌کنند، الزامی است.
عواملی که بر حساسیت به پنی‌سیلین تاثیرگذار هستند معمولاً به سن افراد مربوط می‌شود و این نوع حساسیت بیشتر از سن 12 تا 49 سالگی دیده می‌شود. به عبارت دیگر، احتمال بروز شوک آلرژیک ناشی از تزریق پنی‌سیلین در افراد زیر 12 سال بسیار کم است. بنابراین، انجام تست پوستی قبل از تزریق پنی‌سیلین در سنین زیر 12 سال، در صورتی که فرد و خانواده‌اش سابقه آلرژی نداشته باشند، لازم نیست.
دوز تزریق پنی‌سیلین برای بیماری‌های مختلف
الف) عفونت‌های حساس خفیف تا متوسط.
بزرگسالان: مقدار 500-125 میلی‌گرم (800000-200000 واحد) هر شش ساعت مصرف می‌شود.
کودکان: مقدار mg/kg/day 5/62-15 (واحد 90000-25000) در مقادیر منقسم هر 8-6 ساعت مصرف می‌شود.
ب) ژنژیویت نکروزه اولسراتیو :
بزرگسالان: mg 500 خوراکی هر 8-6 ساعت.
پ) پیشگیری از عفونت‌های پنوموکوکی :
بزرگسالان: mg 250 خوراکی دو بار در روز.
کودکان زیر 5 سال: mg 125 خوراکی دو بار در روز.
ت)
“““html
پیشگیری از تب روماتیسمی یا عود کرده:
بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال: mg 250-125 دو بار در روز.
ث) مواجهه (یا احتمال مواجهه ) با باسیلوس آنتراسیس:
بزرگسالان: mg/kg 5/7 خوراکی هر 6 ساعت.
کودکان زیر 9 سال: mg/kg/day 50 خوراکی به صورت منقسم هر 6 ساعت.
عوارض تزریق پنی سیلین
احساس حساسیت به پنی‌سیلین تزریقی معمولاً با خارش، گزگز، کهیر و طعم فلز مانند در دهان شروع می‌شود و در صورتی که به آن توجه نشود، ممکن است باعث تنگی نفس، بیهوشی و در بدترین حالت، مرگ شود.
اگر یک بیمار به دارویی دیگر حساس باشد، احتمال دارد که به پنی سیلین هم حساسیت داشته باشد. در مواردی مثل آسم که فرد دارای حساسیت است، ممکن است واکنش شدیدتری هم بروز کند.
حساسیت به آمپول پنی سیلین معمولاً به شکل مشکلات پوستی مانند اگزما، جوش‌های پوستی و انواع دیگر حساسیت‌ها نشان داده می‌شود. همچنین، ممکن است مشکلات کبدی، انواع کم‌خونی، تشنج، کاهش سیستم ایمنی و اختلالات خونریزی هم بروز کند.
اقدامات لازم در شوک آنافیلاکسی نسبت به تزریق پنی‌سیلین
برای نجات جان بیمار مبتلا به شوک ناشی از حساسیت بعد از تزریق پنی‌سیلین یا دیگر داروهای آلرژی زا، اقدامات احیا بسیار اهمیت دارد. در این روش، مجرای تنفسی بیمار باز شده و تنفس مصنوعی به او داده می‌شود.
در این شرایط، ابتدا باید اکسیژن خالص با غلظت بالا به بیمار رسانده شود و سپس درمان شوک آغاز گردد. اگر بیمار بیهوش نیست، باید او را بر روی پشت یا به سمت پهلو بخوابانند.
اولین داروی تزریقی برای درمان شوک حساسیتی، آمپول اپی‌نفرین است که به صورت زیر جلدی تزریق می‌شود. داروهای بعدی شامل آمپول‌های آنتی هیستامین هستند که معمولاً به داخل رگ تزریق می‌شوند. همچنین، داروهای گشاد کننده راه‌های هوایی نیز باید استفاده شوند.
تست تزریق پنی سیلین برای چه کسانی ضروری است؟
در گذشته، اعلام شده بود که برای افراد زیر شش سال و نوجوانان زیر 14 سال به دلیل اینکه سیستم ایمنی آنها به‌طور کامل توسعه نیافته، نیازی به تست پنی‌سیلین نیست. اما اکنون بیان می‌شود که برای همه افرادی که باید پنی‌سیلین تزریق کنند، لازم است تست انجام شود، حتی اگر قبلاً نیز پنی‌سیلین دریافت کرده باشند. تنها کودکان زیر شش سال از این قاعده مستثنی هستند.
بهترین روش تست تزریق پنی سیلین
بهترین روش برای تست حساسیت به پنی‌سیلین، تست خراش پوستی است. در این روش ابتدا خراش‌های کوچکی بر روی پوست ایجاد می‌شود و سپس مقداری پنی‌سیلین روی آن قرار داده می‌شود.
اگر فرد حتی یک بار و به مقدار کم به پنی‌سیلین حساسیت نشان داده باشد، باید از تزریق آن خودداری و نیازی به انجام تست ندارد.
در صورتی که علائم حساسیت مانند قرمزی، خارش و ورم در اطراف خراش ایجاد شود، تست مثبت گزارش می‌شود. این تست‌ها معمولاً در مراکز آلرژی انجام می‌شوند.
روش دیگر برای انجام تست حساسیت به پنی‌سیلین، تست داخل پوستی است. در این روش با استفاده از سرنگ انسولین، مقدار مشخصی از محلول پنی‌سیلین در سطح ساعد به صورت زیر جلدی تزریق می‌شود. پس از 15 تا 20 دقیقه، در صورت …
“`
عدم وجود کهیر، ورم و قرمزی پوستی به معنی این است که با نظارت پزشک، تست شما منفی خواهد بود. این روش در بسیاری از مراکز درمانی وجود دارد.
خوب است بدانید اگر کسی به یک ماده خاص حساسیت داشته باشد، شدت واکنش‌های او به هیچ وجه به مقدار آن ماده‌ای که دریافت می‌کند بستگی ندارد. حتی مقدار بسیار کم از آن ماده می‌تواند واکنش‌های شدید یا خطرناک ایجاد کند.
تزریق پنی‌سیلین برای چه کسانی توصیه نمی‌شود؟
اگر کسی قبلاً حتی یک‌بار هم به پنی‌سیلین حساسیت نشان داده باشد، باید از این دارو اجتناب کند و حتی آزمایش آن را هم انجام ندهد. برای این افراد می‌توان از داروهای دیگر و شبیه استفاده کرد.
علاوه بر این، افرادی که به پنی‌سیلین حساسیت دارند، ممکن است به برخی داروهای دیگر که ساختار مشابهی دارند، نیز حساس باشند.
تزریق پنی‌سیلین همیشه نتیجه‌بخش نیست!
پنی‌سیلین بیشتر برای درمان عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی و گلودرد چرکی تجویز می‌شود. متاسفانه در برخی مواقع پزشکان، پنی‌سیلین را به صورت نادرست تجویز می‌کنند و بیش از ۹۵ درصد بیماری‌ها به دلیل ویروس‌ها هستند که پنی‌سیلین در درمان آنها فایده‌ای ندارد. بهترین روش برای درمان بیماری‌های ویروسی، صبر و مراقبت از خود است. همچنین باید بدانید که پنی‌سیلین نقشی در بهبودی شما ندارد و حتی ممکن است مشکلاتی برای شما ایجاد کند. اگر دچار آبریزش بینی و گلودرد خفیف همراه با تب شدید، پنج تا هفت روز استراحت کنید و سعی کنید غذاهای سالم و مقوی بخورید و به مقدار کافی مایعات بنوشید.
بیشتر بخوانید:
تهیه شده توسط بخش سلامت
مجله رضیم
