تفاوت اصلی بین رباط و تاندون در چیست ؟ (2 نکته مهم)
تفاوت بین رباط و تاندون
رباط ها و تاندون‌ها هر دو از ماده‌ای به نام کلاژن ساخته شده‌اند. اما فرق اصلی آن‌ها در عملکردشان است. تاندون‌ها عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند، مثل لیگامان هپاتودئودنال و لیگامان ترس هپاتیس که بخشی از بدن در زمان جنینی هستند.
رباط یا لیگامان با زردپی یا تاندون متفاوت است. رباط (لیگامان) دو استخوانی که در طرفین مفصل قرار دارند را به هم وصل می‌کند. پس دو سر رباط به استخوان‌ها متصل می‌شود.
در مقابل، تاندون (زردپی) بافتی است که عضله را به استخوان وصل می‌کند. بنابراین یکی از سرهای تاندون به عضله و سر دیگر آن به استخوان متصل است.
تعریف رباط
رباط یا لیگامان یک نوار یا طناب از بافت محکم و قابل انعطاف است که دو استخوان را به هم وصل می‌کند. برای درک بهتر عملکرد و ساختار رباط، باید ابتدا بدانیم مفصل چیست.
رباط یا لیگامان (در زبان فرانسوی: Ligament) دسته‌ای از بافت‌های فیبری هستند که استخوان‌ها را در نقاط مفاصل به هم وصل می‌کنند.
رباط‌ها معمولاً در اطراف غضروف‌های دو استخوان (مثل مفصل آرنج یا زانو) و بعضی اوقات داخل مفاصل (مانند مفصل گوی و کاسه در لگن و ران) قرار دارند و می‌توانند در برابر کشش مقاومت کنند.
کشیدگی رباط
کشیدگی شدید رباط (لیگامان) که ممکن است به آسیب کامل یا ناچیز منجر شود، به عنوان کشیدگی رباط شناخته می‌شود.
پیچ‌خوردگی یا اصطلاحاً رگ به رگ شدن، علت اصلی کشیدگی رباط است. زمانی که ساختار رباط تغییر می‌کند از واژه کشیدگی استفاده می‌کنیم.
رباط‌ها وظیفهٔ اتصال استخوان‌ها در مفاصل را دارند. نقش اصلی آن‌ها در بدن، ایجاد ثبات و پایداری در مفصل است.
رباط‌ها و تاندون‌ها از نظر ساختار به هم شبیه هستند، ولی معمولاً رباط‌ها نسبت به تاندون‌ها پهن‌تر بوده و الیاف کلاژن در رباط‌ها متراکم‌تر هستند.
تفاوت بین رباط و تاندون چیست؟
تاندون
تاندون (Tendon) بافتی محکم و قابل انعطاف است که معمولاً رنگی بین سفید تا زرد دارد و به شکل طناب یا نوار است. این بافت می‌تواند تحت فشارهای شدید مقاومت کند.
معمولاً در انتهای ماهیچه‌ها، بافتی به نام زردپی یا تاندون (به انگلیسی: Tendon) به وجود می‌آید که بافت همبند متراکم شده است.
تاندون از رشته‌هایی ساخته شده است که معمولاً ماهیچه را به استخوان متصل می‌کند و می‌تواند در برابر کشش مقاومت کند.
تاندون‌ها مانند رباط‌ها از کلاژن تشکیل شده‌اند، اما تفاوت آن‌ها در این است که رباط، استخوانی را به استخوان دیگر وصل می‌کند.
تاندون‌ها شامل دسته‌هایی از رشته‌های موازی کلاژن هستند که معمولاً سفیدرنگ و در اندازه‌های مختلف دیده می‌شوند.
در مکان‌هایی که تاندون‌ها به استخوان متصل می‌شوند، رشته‌های کلاژن به داخل بافت استخوان نفوذ می‌کنند و بافت همبند در اطراف آن‌ها یکی می‌شود.
آناتومی
تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل می‌کند. بیشتر این بافت از پروتئین خاصی به نام کلاژن ساخته شده است.
این پروتئین رشته‌های ضعیفی به نام فیبریل تولید می‌کند. فیبریل‌ها در کنار هم انباشته می‌شوند و فیبر را تشکیل می‌دهند. باجمع شدن چند فیبر، یک ساب‌فاسیکل به وجود می‌آید.
چند ساب‌فاسیکل یک فاسیکل را تشکیل می‌دهد و چند فاسیکل به ایجاد یک دسته منجر می‌شود و نهایتاً چند دسته، یک تاندون را می‌سازد.
از این رو، تاندون‌ها مانند کابل‌های تلفن هستند که در آن‌ها واحدهای اصلی از رشته‌های ظریفی تشکیل شده که به صورت دسته‌ای کنار هم قرار می‌گیرند و در نهایت تاندون اصلی را می‌سازند.
کلاژن و اجزای تاندون توسط سلول‌های خاصی به نام تنوسیت (Tenocyte) تولید می‌شوند.
تاندون حاوی رگ‌های خونی است و در اطراف آن اعصابی وجود دارد.
آشنایی با تاندون (زردپی)
هر انگشت دو زردپی خم‌کننده (فلکسور) دارد. یکی از آن‌ها زردپی خم‌کننده عمقی است که به سطح ولار استخوان انتهایی انگشت وصل می‌شود و کارش خم کردن بند انتهایی انگشت روی بند وسط است، به بیان دیگر، خم کردن مفصل اینترفالانژیال دیستال. ماهیچه این زردپی در ناحیه ساعد قرار دارد.
زردپی دیگر، خم‌کننده سطحی انگشت است که به سطح ولار استخوان بند میانی انگشت متصل می‌شود و کارش خم کردن بند وسط روی بند ابتدایی یا به عبارت دیگر، خم کردن مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال است. عضله این زردپی هم در ناحیه ساعد واقع شده‌است.
در قسمت پشت انگشتان دست، تاندون اکستانسور یا بازکننده انگشت وجود دارد که وظیفه‌اش بازکردن و نگه‌داشتن بندهای انگشتان در حالت مستقیم است. عضلات این تاندون‌ها نیز در ناحیه ساعد قرار دارند.
زردپی‌های بازکننده (اکستانسور) از پشت مچ دست و پشت استخوان‌های کف‌دستی عبور کرده و به انگشتان دست می‌رسند.
هر انگشت یک زردپی بازکننده دارد بجز شست، انگشت سبابه و گاهی انگشت کوچک که دو زردپی بازکننده دارند.
هر زردپی بازکننده هم به بند وسطی و هم به بند انتهایی انگشت متصل می‌شود. زردپی بازکننده هر انگشت در سطح پشتی بند نزدینه (پروگزیمال) گسترش می‌یابد و تمام سطح پشتی استخوان را دربرمی‌گیرد، به همین دلیل در این ناحیه به آن کلاه بازکننده (Extensor hood) می‌گویند.
به این تونل‌ها قرقره (Pulley) می‌گویند. وظیفه قرقره‌ها این است که زردپی‌های خم‌کننده را در نزدیک استخوان و مفصل نگه دارند و از دور شدن آن‌ها از استخوان و مفصل هنگام خم شدن انگشت جلوگیری کنند.
قرقره‌های مختلفی در سطح ولار یا قدامی هر انگشت وجود دارند که نامگذاری شده‌اند.
زردپی‌های خم‌کننده انگشتان در زمان عبور از سطح قدامی انگشت در درون لایه‌ای از بافت زلاله‌ای (سینوویال) قرار می‌گیرند که به آن تنوسینوویوم Tenosinovium می‌گویند.
وظیفه این لایه زلاله‌ای این است که با ترشح مایع زلاله‌ای، حرکت تاندون را در زیر پولی و روی استخوان تسهیل کند.
تاندون چیست و چه فرقی با رباط دارد ؟
بررسی تفات های بین تاندون و رباط با یکدیگر
رباط دو ویژگی اصلی دارد، مثل یک طناب یا کابل. هم بسیار محکم است و هم انعطاف‌پذیر. اما ویژگی دیگری که برای رباط وجود دارد، خاصیت کشسانی آن است.
تاندون‌ها هم از کلاژن ساخته شده‌اند، ولی تفاوت آن‌ها در این است که رباط یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می‌کند.
رباط یا لیگامان می‌تواند تحت فشار کمی کشیده شود و بعد از رفع فشار دوباره به وضعیت قبلی خود برگردد. این ویژگی باعث می‌شود که حرکت مفصل نرم‌تر شود.
گاهی اوقات نیروهایی به مفصل اعمال می‌شوند که باعث می‌شوند آن را در جهتی که نباید خم کنند.
برای مثال، زانو نباید به طرفین خم شود بلکه فقط باید مشابه یک لولا به جلو و عقب حرکت کند. این حرکات معمولاً دلیل اصلی آسیب به رباط‌ها هستند.
تاندون پل ارتباطی بین عضله و استخوان است ، یعنی این دو بافت را به هم متصل می‌کند.
رباط دو استخوان را که در دو طرف یک مفصل قرار دارند به هم متصل می‌کند. فاشیا نیز بین دو عضله قرار دارد.
وظیفه اصلی تاندون انتقال نیروی عضله به استخوان و حرکت دادن آن است.
علاوه بر این، تاندون مانند یک فنر عمل می‌کند و در حین حرکت مفصل در برخی لحظات نیرو را مانند فنر در خود ذخیره کرده و سپس آن نیرو را آزاد می‌کند. این پدیده بیشتر در تاندون آشیل مشاهده می‌شود.
