تفاوت ژانر و سبک | بررسی کامل ژانر و سبک در سینما

تفاوت ژانر و سبک در سینما

ما نظرات مختلفی را از نظریه‌پردازان هنری جمع‌آوری کرده‌ایم، به ویژه از افرادی که درباره زیبایی‌شناسی سینما صحبت کرده‌اند. هر یک از این اندیشمندان دیدگاه خاصی درباره این موضوع دارند.

کسانی که بیشتر درباره سینمای آمریکا تحقیق کرده‌اند، معمولاً ژانر را با جنبه‌های تجاری فیلم‌ها مرتبط می‌دانند. اما تحلیل‌گران هنری، فیلم را به عنوان یک فعالیت هنری در نظر می‌گیرند و به سبک و ژانر، از دیدگاه زیبایی‌شناسانه نگاه می‌کنند.

در هر دو مورد، تلاش شده تا بخشی از تعریف‌ها ذکر شود و دلایل قانع‌کننده هر دو جنبه به اختصار بیان گردد. در نهایت، نتیجه‌گیری از بحث انجام خواهد شد.‏

در بحث‌های زیبایی‌شناسی فیلم، که در نهایت به نقد فیلم ختم می‌شود، همیشه از سبک و ژانر فیلم‌ها صحبت می‌شود.

تحلیل سبک یک فیلم الآن یکی از راه‌های اصلی بررسی فیلم به شمار می‌آید. همچنین، شناخت ژانر فیلم می‌تواند به ما کمک کند تا درک بهتری از ارزش‌های محلی فیلم‌ها پیدا کنیم.

به‌طور معمول، واژه‌های «سبک» و «ژانر» در تحلیل‌ها و گفتگوهای سینما و هنر به‌عنوان کدهای آشنا استفاده می‌شوند، که به کمک آنها می‌توانیم نظر خود را درباره اثر مورد بحث بیان کنیم.

اما آیا واقعا درباره تعریف این کدها توافق وجود دارد؟ آیا sometimes استفاده از این کدها به خاطر وجود معانی مختلف آنها، می‌تواند برداشت‌ها را پیچیده کند؟ به نظر می‌رسد برای دسته‌بندی آثار در یک سبک یا ژانر، که معمولاً برای سرعت بخشیدن به بیان منظور صورت می‌گیرد، ابتدا باید مرزهای معنایی خود را از این کدها مشخص کنیم. گاهی ما از «سبک» یا «ژانر» منظور خاصی داریم، که شاید با برداشت مخاطب متفاوت باشد. بنابراین، تعریف دوباره این مفاهیم جمع و جور، از مهم‌ترین روش‌ها برای بازبینی اطلاعات ما درباره سینماست.

اولین قدم برای شناخت ماهیت یک موضوع، بررسی شکل آن است. شکل عبارات همان معنای ابتدایی‌ای است که برای آنها در دیکشنری‌ها تعریف شده است. برای آسان‌تر شدن بحث، ابتدا به موضوع “سبک” پرداخته و سپس به “ژانر” خواهیم پرداخت.

تعریف سبک

سبک؛ در لغت به معنای، زیبایی و ترتیب مناسب کلمات و همچنین روش یا طرز خاصی است. در مورد شعر، سبک به معنای روش خاصی است که شاعر یا نویسنده برای بیان افکار خود انتخاب می‌کند، که شامل طرز جمله‌بندی و کاربرد لغات و نوع بیان مضامین است.

این تعاریف به همان اندازه که عمومی هستند، در تعریف سبک در هنرهای مختلف ناکافی به نظر می‌رسند. اما نقطه مشترک اصلی در تعریف سبک در تمام هنرها، همان کلمه روش است.

تعریف سبک می‌تواند ما را با مشکلات معنایی روبرو کند. تنوع هنرها و شیوه‌ها باعث می‌شود که تعریف دقیقی از سبک ممکن نباشد.

با این حال، اندیشمندان هنر تلاش کرده‌اند تا تعریف‌های بهتری ارائه دهند. به عنوان مثال، “وایلی سیفر” معتقد است که سبک یعنی دیدگاهی معاصر از دنیا که فرهنگی با ویژگی‌های تاریخی و جغرافیایی خاص خود را مورد بیان قرار می‌دهد.

یا سبک ممکن است بیان فردی باشد که به‌عنوان یک آفرینش جهانی و درونی در نظر گرفته شود. همچنین، “هانریک ولفلین” فکر می‌کند سبک، فرم کلی ای است که معانی خاصی را به همراه دارد. سبکی مثل سبک کلاسیک، به معنای بیان ایده‌های مشابه از طریق فرهنگ‌های مختلف در شکل‌های مشابه است.

از همه این نظریه‌ها به نظر می‌رسد که…

“““html

به نظر می‌رسد که تعریف “هانریک ولفلین” بیشتر به هدف مورد نظر نزدیک‌تر باشد. در واقع، تکرار عناصر مشترک در روش نمایش آثار هنری است که در طول زمان این روش را به یک سبک تبدیل می‌کند.

این امکان وجود دارد که بسیاری از آثار هنری، پس از توضیح اصول این روش‌ها، طبق قوانین مشخصی که در این روش‌ها وجود دارد، خلق شوند و آن سبک را ادامه دهند.

در حالی که سانتاگ دیدگاه دموکراتیک‌تری دارد و معتقد است که “اگر از درون هر انتخاب سبک‌شناختی نگاه کنیم، یعنی یک اثر هنری خاص را بررسی کنیم و ارزش و تأثیر آن را توضیح دهیم،

می‌بینیم که هر انتخاب سبک‌شناختی شامل عنصری از دلبخواهی بودن است. این احتمالاً به دلیل اینکه ممکن است از نظر توجیه‌پذیر به نظر برسد، می‌باشد.

اگر هنر یک بازی عالی باشد که اراده با خود می‌سازد، پس سبک به مجموعه‌ای از قوانین اشاره دارد که این بازی را زیر نظر دارد و این قوانین همیشه در نهایت یک مرز مصنوعی و اختیاری هستند، چه این قوانین مربوط به فرم باشند و چه شامل محتوای خاصی باشند!

تعریف ژانر‏

مفهوم‎ ‎ژانر‎ ‎از کلمه‎ ‎فرانسوی به معنای “نوع”؛ “دسته”؛ “گونه” و مشتق از واژه لاتین genus است. اگر به بررسی نظریه‌ها درباره ژانر بپردازیم، اولین نظریه را باید از ارسطو در کتاب بوطیقایش استخراج کنیم. وی در مورد شعر کلاسیک و انواع آن صحبت می‌کند و اینکه خاصیت هر یک از این انواع چیست؟

در کتاب سوم جمهوری افلاطون نیز، سقراط یک رده‌بندی ابتدایی از سه نوع ادبی ارائه می‌دهد که بر اساس شیوه‌ی نمایش شعر توسط شاعر است: شعر یا تقلید از گفتار است (تراژدی، کمدی)، یا صدای خود شاعر است (شعرهای نیایش)، یا ترکیبی از این دو است (حماسه).

اما با گذشت زمان و تحت تأثیر تغییرات اجتماعی، تعریف ژانر نیز تغییراتی را تجربه کرد. به طوری که امروزه وقتی از ژانر صحبت می‌کنیم، باید تعریفی جامع و مفصل برای آن ارائه دهیم.

“نظریه ژانر به رغم تاریخچه طولانی و تأثیرگذار، به عنوان یک شاخه ثابت نقد باقی ماند. تنوع نام‌هایی که در زبان انگلیسی برای ژانر وجود دارد – kind، type، species، mode، form – نشان‌دهنده‌ی سردرگمی درباره این مفهوم در گفتمان انتقادی است. علاوه بر این، از آنجا که مفهوم ژانر به سوالات مهمی درباره ماهیت و جایگاه آثار هنری پاسخ می‌دهد، شاید به تعداد نظریه‌های هنری، تعریف‌هایی برای آن وجود داشته باشد.”

تا پیش از قرن بیستم، نام‌های ژانری به عنوان دسته‌بندی عمومی برای سازماندهی تعداد زیادی از متون استفاده می‌شدند.

به ویژه این مفهوم نقش مهمی در طبقه‌بندی و ارزیابی ادبیات ایفا کرده است. در بررسی‌های ادبی، اصطلاح ژانر به شیوه‌های مختلف برای اشاره به تمایزهای میان انواع متن به کار می‌رود، مانند نوع نمایشی (حماسی/تغزلی/دراماتیک)، نوع ارتباط با واقعیت (داستانی/غیرداستانی)، نوع پی‌رنگ (کمدی/تراژدی)، و ماهیت محتوا (رمان احساساتی/رمان تاریخی/رمان ماجرایی).

با گسترش سینما و تنوع موضوعات و سبک‌ها، به تدریج نیاز به دسته‌بندی فیلم‌ها نیز محسوس شد و اصطلاح ژانر در سینما نیز مورد استفاده قرار گرفت.

“ژانر و فرم‌های ژانری خاص در طول تاریخ هالیوود توسعه یافته‌اند. به گونه‌ای که صنعت فیلم و تماشاگران یاد گرفته‌اند که از طریق ژانرها صحبت کنند و با یکدیگر تفکر کنند.”

در صنعت فیلم، نظام ژانری و ژانرها مفهوم‌هایی انتزاعی هستند که بر اساس توافقی نانوشته بین سازندگان و تماشاگران شکل گرفته‌اند. ژانر، مجموعه‌ای از قواعد برای ساختار روایتی و تصویری فیلم‌ها را تعریف می‌کند که هم برای فیلم‌ساز و هم برای بیننده آشنا است. در واقع، این خود فیلم‌ها هستند که به‌طور ضمنی مفاهیم ژانری را نمایان می‌کنند.

“ژانرها به عنوان نظام‌های رسمی الگوهای قابل شناسایی هستند که از دال‌ها تشکیل شده‌اند. اینها مطابق با قوانین ترکیب و ساختار به کار گرفته می‌شوند و نتیجه آن چیزی کاملاً قراردادی و قابل مشاهده است. به عنوان مثال، در فیلم‌های گنگستری دهه‌ی 30 تولید برادران وارنر، می‌توانیم تعدادی دال پیدا کنیم که در ترکیب با هم جنبه‌های مهم هویت ژانری را به تصویر می‌کشند.