دنوزوماب چیست و چرا مصرف می شود؟ (2 نکته مهم)
“`html
موارد مصرف و عوارض جانبی دنوزوماب
دنوزوماب (Denosumab) که با نام‌های اکسجوا (Xgeva) و پرولیا (Prolia) نیز شناخته می‌شود، نوعی داروی خاص است که به کمک آنتی بادی‌های خود به تخریب برخی سلول‌های خاص در بدن می‌پردازد. این دارو همچنین می‌تواند از سلول‌های سالم در برابر آسیب محافظت کند.
کارکرد این دارو به گونه‌ای است که از آسیب به استخوان جلوگیری کرده و استحکام استخوان را افزایش می‌دهد. این امر به کاهش خطر مشکلات مربوط به استخوان در افرادی که به سرطان مبتلا هستند و تومور آنها به استخوان‌ها نیز سرایت کرده است، کمک می‌کند.
اکسجوا (Xgeva) نام تجاری این دارو برای جلوگیری از شکستگی و دیگر مشکلات استخوانی در افراد مبتلا به تومورهایی است که به استخوان گسترش یافته‌اند. اکسجوا هرگز برای افرادی که به مولتیپل میلوما (سرطان مغز استخوان) مبتلا هستند مجاز نیست. همچنین، اکسجوا برای درمان تومورهای سلول استخوان در بزرگسالان و نوجوانان با استخوان‌های کاملاً رشد یافته نیز استفاده می‌شود.
نام تجاری دیگر این دارو پرولیا (Prolia) است که برای درمان پوکی استخوان در زنان یائسه که در معرض خطر بالا برای شکستگی استخوان قرار دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مکانیسم اثر دنوزوماب
دنوزوماب یک آنتی بادی مونوکلونال است که به پروتئینی به نام RANKL متصل می‌شود و این کار به افزایش کلسیم در خون منجر می‌گردد.
فارماکوکینتیک دنوزوماب
- حدود ۱۰ روز طول می‌کشد تا غلظت دنوزوماب در خون به حداکثر برسد (این زمان ممکن است بین ۳ تا ۲۱ روز متغیر باشد).
- نیمه عمر این دارو حدود ۲۵ تا ۲۸ روز است.
نکات مهم قبل از مصرف دنوزوماب
- برای اطمینان از ایمنی این دارو، درباره سوابق پزشکی و حساسیت‌های خود به ویژه بیماری‌های کلیوی (اگر در حال دیالیز هستید) بد پزشک خود بگویید.
- اگر پزشک شما داروی اکسجوا (Xgeva) را برای شما تجویز کرده، هرگز از نام تجاری دیگر، پرولیا (Prolia)، استفاده نکنید زیرا این دو دارو با یکدیگر تداخل دارویی دارند.
- در موارد نادر، این دارو می‌تواند باعث از دست رفتن و آسیب به استخوان (استئونکروز) در فک شود. علائم این مشکل شامل درد فک یا بی‌حسی، لثه‌های متورم و قرمز، دندان‌های شل و یا کندی در بهبودی بعد از درمان‌های دندانپزشکی است.
نحوه مصرف دنوزوماب
- از مصرف کلسیم و ویتامین D برای جلوگیری یا درمان کمبود کلسیم اطمینان حاصل کنید.
- بروشور دارو مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم در روز و ۴۰۰ واحد ویتامین D را توصیه می‌کند.
- مردان و زنان بالای ۵۰ سال باید روزانه ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم کلسیم و ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد ویتامین D مصرف کنند. (دستورالعمل بنیاد ملی پوکی استخوان، ۲۰۱۰)
مصرف دنوزوماب در دوران بارداری و شیردهی
استفاده از دنوزوماب در دوران بارداری می‌تواند مشکلاتی برای جنین ایجاد کند و ممکن است آسیب برساند، بنابراین حتما پیش از مصرف با پزشک خود صحبت کنید.
معلوم نیست که آیا دنوزوماب می‌تواند به شیر مادر عبور کرده و به نوزاد آسیب برساند یا خیر. بنابراین، در مورد مصرف این دارو در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی دنوزوماب
اگر پس از مصرف این دارو با هر یک از عوارض جدی زیر مواجه شدید، لطفاً با پزشک خود تماس بگیرید و او را در جریان قرار دهید.
-
“““html
- احساس بی‌حسی در اطراف دهان یا در انگشتان دست و پا، گرفتگی عضلات یا انقباض، و واکنش‌های بیش از حد به محرک‌ها.
- ضربان قلب سریع یا کند، و مشکل در نفس کشیدن.
- درد ناگهانی یا غیرعادی در ران، مفصل ران یا کشاله‌ی ران.
عوارض جانبی رایج:
- احساس ضعف یا خستگی.
- حالت تهوع.
- درد در ناحیه کمر.
- درد در دست‌ها و پاها.
موارد منع مصرف دنوزوماب
- اگر بیمار دارای عفونت باشد، نباید این دارو را مصرف کند یا باید با احتیاط مصرف شود.
- در صورت حساسیت شدید به دنوزوماب، مصرف این دارو ممنوع است.
چطور دنوزوماب را مصرف کنم؟
- اگر پزشک همراه با دنوزوماب مکملی تجویز کرده است، آن را مصرف کنید.
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید.
- اگر نیاز به مراجعه به دندان‌پزشک پیدا کردید، پزشک تجویزکننده‌ی دنوزوماب را مطلع کرده و به دندان‌پزشک خود در مورد مصرف دنوزوماب اطلاع دهید.
- اگر یک دوز از پرولیا (نام تجاری دنوزوماب) را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر همیشه هر 6 ماه یک بار پرولیا تزریق می‌کردید، تزریق بعدی نیز باید 6 ماه بعد از آخرین تزریق باشد.
- تزریق دنوزوماب را به فردی که آموزش دیده واگذار کنید. فقط در صورتی که خودتان آموزش دیده‌اید، می‌توانید آن را تزریق کنید.
- بعد از تزریق، از ماساژ محل تزریق خودداری کنید.
تداخلات دارویی دنوزوماب
- استفاده از برخی داروها همراه با دنوزوماب ممکن است باعث تداخل شود. اما در حال حاضر تداخل خاصی با دنوزوماب شناخته نشده است.
- قبل از مصرف این دارو، با پزشک خود در مورد تمام داروها و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید (حتی ویتامین‌ها و داروهای گیاهی) مشورت کنید.
توصیه‌های دارویی دنوزوماب
- قبل از مصرف دنوزوماب، در صورت حساسیت به لاتکس به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که به سوربیتول حساسیت دارید، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک اطلاع دهید.
- اگر هر بیماری دیگری دارید یا داروی دیگری مصرف می‌کنید، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک اطلاع دهید.
- اگر بیماری کلیوی دارید، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر بیماری دهانی یا دندانی دارید یا قصد رفتن به دندان‌پزشک را دارید، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر مدت زیادی از آخرین معاینه دندانپزشکی شما می‌گذرد، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک اطلاع دهید.
- اگر سابقه‌ای از مصرف سیگار دارید، قبل از مصرف دنوزوماب به پزشک خود اطلاع دهید.
- در مورد دوره درمان شخصی تصمیم‌گیری نکنید و بدون دستور پزشک درمان را متوقف نکنید یا نسخه را تکرار نکنید.
- برای جلوگیری از بروز تداخلات دارویی، از مصرف خودسرانه هر دارویی پرهیز کنید و قبل از آن با پزشک مشورت کنید.
- قبل از مصرف دارو در زمان بارداری یا شیردهی حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
“`
نحوه نگهداری دنوزوماب
- دنوزوماب را تکان ندهید و از یخ زدگی و نور محافظت کنید.
- هیچ وقت سعی نکنید که دارو را به روش دیگری غیر از خارج کردن از یخچال گرم کنید.
- هیچ دارویی را در فاضلاب نریزید و به صورت عادی دور نیندازید. برای دور انداختن دارو با داروساز خود مشورت کنید.
بیشتر بخوانید:
