راههای تشخیص و درمان متاپلازی روده (2 نکته مهم)
تشخیص متاپلازی روده
متاپلازی روده معمولاً نشانه خاصی ندارد و اغلب زمانی کشف می‌شود که فرد به خاطر مشکلات دیگری مانند ریفلاکس، ورم معده یا گاستریت به پزشک مراجعه کرده باشد. برای تشخیص آن از روش آندوسکوپی استفاده می‌شود. در این روش، پزشک لوله‌ای به نام آندوسکوپ را از طریق دهان به داخل دستگاه گوارش می‌برد و اگر متاپلازی را شناسایی کند، از بافت‌های آن ناحیه نمونه‌برداری (بیوپسی) می‌کند.
نمونه‌برداری از دستگاه گوارش به‌طور کلی بهتر از آزمایش برای شناسایی هلیکوباکتر پیلوری است، اما برای افرادی که احتمال بالایی برای عفونت با این باکتری دارند، انجام تست آنتی بادی مناسب خواهد بود.
تست آنتی بادی معمولاً دقت بالایی ندارد، بنابراین آزمایش‌های غیر تهاجمی مانند تست تنفسی اوره و آزمایش آنتی‌ژن مدفوع برای هلیکوباکتر ترجیح داده می‌شوند.
اگر بیوپسی برای بررسی بافت معده بیمار انجام شود، هیچ شواهدی وجود ندارد که بگوید آیا دلیل آن زخم معده فعال است یا آتروفی معده، از این رو انجام تست آنتی‌ژن نیز ضروری است.
راههای درمان متاپلازی روده
سرطان معده یکی از علل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان است و متاپلازی روده‌ای یک عارضه پیش سرطانی است که خطر ابتلا به سرطان معده را تا ۶ برابر افزایش می‌دهد.
به همین دلیل، غربالگری و روش‌های پیشگیری بسیار ضروری هستند. اقدامات پیگیری برای ضایعات پیش سرطانی می‌تواند کمک کند تا از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کرده و در صورت بروز، سریع‌تر شناسایی شوند.
تحقیقات کافی برای نشان دادن تأثیر سبک زندگی بر درمان متاپلازی روده‌ای وجود ندارد. اما تغییرات پیشگیرانه مثل تغییر رژیم غذایی می‌تواند وضعیت را بهبود بخشد و سطح اسید معده را کاهش دهد.
این نوع رژیم غذایی می‌تواند از پیشرفت متاپلازی روده‌ای به سمت سرطان معده جلوگیری کند زیرا ریفلاکس اسید مزمن و بیماری‌های مشابه مثل سوزش سردل ممکن است خطر سلول‌های غیرطبیعی را که به سرطان تبدیل می‌شوند، افزایش دهد.
رژیم غذایی مناسب متاپلازی روده‌ای
تغییر در رژیم غذایی می‌تواند به کاهش خطر متاپلازی روده‌ای کمک کرده و رشد هلیکوباکتر پیلوری را کاهش دهد. این رژیم‌ها شامل موارد زیر هستند:
- رژیم غذایی ملایم و کم‌مزه: رژیمی بدون ادویه و با چربی کم
- رژیم با فیبر بالا و غذاهای کامل: شامل میوه و سبزیجات و بدون غذاهای فرآوری شده و چرب
- رژیم سرشار از میوه و مغزهای خوراکی
- رژیم با غلات کامل (به جای آرد سفید)
- رژیم غذایی کم‌نمک: که ممکن است خطر سرطان معده را کاهش دهد.
غذاهایی که برای شما مناسب هستند عبارتند از:
سیب‌ها با پوست
زردآلو
آرتیشو، کلم کیل و فلفل دلمه‌ای
موز
چغندر
تمشک و توت
بروکلی
گیلاس
کاکائو و شکلات تلخ
سیر
انگور
چای سبز
گیاهان معطر
تره و پیازچه
انبه
مغزهای خوراکی
پیاز
هلو
آلو
گوجه
غلات کامل
غذاهایی که باید از آنها پرهیز کنید:
سس باربیکیو
سس کچاپ
زیتون
ترشی
گوشت‌های فرآوری شده
چیپس نمکی
کلم‌شور
برخی پنیرها
برخی سس‌های سالاد (بسته بندی شده)
سس سویا
درمان دارویی متاپلازی روده
درمان بیشتر بر پایه کاهش علائم و درمان هلیکوباکتر پیلوری است که به کاهش خطر متاپلازی روده‌ای کمک می‌کند.
اگر فردی مبتلا به متاپلازی روده‌ای و هلیکوباکتر مثبت باشد، آنتی‌بیوتیک‌ها برای ریشه‌کن کردن این باکتری تجویز می‌شود. درمان معمولاً حدود ۱۴ روز طول می‌کشد و شامل داروهای زیر است:
- آموکسی‌سیلین
- مترونیدازول
- کلاریترومایسین
- تتراسایکلین
دیگر درمان‌هایی که برای متاپلازی روده مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل داروهای کاهش‌دهنده اسید در معده و مری و درمان التهاب بافت‌ها ناشی از اثر بلندمدت اسید معده است. داروهای بدون نسخه زیر اسید معده را کاهش می‌دهند:
پپتوبیسمول (بیسموت سابسالیسیلات)
دیسپلازی روده‌ای
دیسپلازی یک وضعیت پیش سرطانی است که می‌تواند به سرطان معده منجر شود. سرطان معده یکی از دلایل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان است، طبق آمار سازمان بهداشت جهانی. دیسپلازی به دلایل مختلفی به وجود می‌آید که یکی از مهم‌ترین آنها، عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری است، اما هنوز دلیل دقیق آن به طور کامل مشخص نیست.
بهترین روش برای جلوگیری از پیشرفت این وضعیت، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری است. پزشکان توصیه می‌کنند که این اقدامات انجام شود تا از تبدیل متاپلازی به دیسپلازی و در نهایت سرطان جلوگیری شود.
همچنین مصرف ویتامین C که به آن اسید اسکوربیک نیز گفته می‌شود، می‌تواند خطر ابتلا به عفونت هلیکوباکتر را کاهش دهد. بیمارانی که به متاپلازی روده‌ای مبتلا هستند، باید تحت درمان‌های پیگیری شامل آزمایش هلیکوباکتر پیلوری و آندوسکوپی منظم قرار بگیرند و همچنین مصرف نمک و چربی‌های نامناسب را در رژیم غذایی خود کاهش دهند.
