سرطان بیضه چیست؟ (2 نکته مهم)

سرطان بیضه
این نوع سرطان مخصوص مردان است، اما خانم‌ها نیز باید درباره آن اطلاعاتی داشته باشند، زیرا ممکن است همسر یا پسر آنان در معرض خطر باشند. تومور بیضه در مردان بین 25 تا 34 سالگی رایج‌ترین نوع تومور است.

سرطان همیشه واژه خوشایندی نیست و به محض شنیدنش ممکن است احساس خوبی نداشته باشیم.

سرطان انواع مختلفی دارد و می‌تواند از سر تا پا هر کسی را درگیر کند. هر کدام از آن‌ها در سنین خاصی بیشتر شایع هستند و روش‌های خاص خود را برای تشخیص و درمان دارند. به طور کلی، تشخیص سریع می‌تواند بر روند بیماری و درمان تاثیر زیادی داشته باشد. در این مطلب، قصد داریم با سرطان بیضه، روش‌های تشخیص، علائم و درمان آن آشنا شویم.

سرطان بیضه چیست؟
مثل سایر سرطان‌ها، در اینجا نیز رشد غیرطبیعی سلول‌های بیضه باعث بروز بدخیمی می‌شود. تومورهای بیضه نسبتا نادر هستند و تنها 1 تا 2 درصد از تومورهای بدخیم مردان را تشکیل می‌دهند. با اینکه این تومورها به اندازه‌های دیگر شایع نیستند ولی به دلیل اینکه بیشتر مردان جوان را مبتلا می‌کنند، توجه زیادی را جلب می‌کنند. تومور بیضه در مردان بین سنین 25 تا 34 سالگی رایج‌ترین نوع تومور است. همچنین، سرطان بیضه در سمت راست کمی بیشتر از سمت چپ دیده می‌شود و تنها در 1 تا 2 درصد موارد دو طرفه است.

عوامل خطر
دلیل اصلی بروز تومورهای بیضه به طور دقیق مشخص نیست، اما هم عوامل ژنتیکی و هم محیطی نقش دارند. مهم‌ترین عامل مرتبط با بالارفتن خطر، کریپتورکیدسیم (عدم نزول بیضه به کیسه بیضه) است. در حالت عادی، بیضه‌ها در طول جنینی در شکم تشکیل می‌شوند و سپس به کیسه بیضه می‌روند، به گونه‌ای که در زمان تولد باید در این کیسه باشند.

این موضوع اهمیت دارد زیرا دمای کیسه بیضه حدود 1 درجه سانتی‌گراد سردتر از دمای بدن است و این دما برای نگه‌داشتن سلول‌های اسپرم‌زا مناسب است. اگر بیضه‌ها در شکم بمانند، به دلیل دمای بالاتر، سلول‌های اسپرم‌زا آسیب دیده و احتمال ناباروری و ایجاد سرطان افزایش می‌یابد. به همین دلیل، اگر بیضه‌ها تا یک سالگی به کیسه بیضه نیایند، نیاز به عمل جراحی دارند.

عوامل دیگری مثل نژاد نیز می‌تواند در ابتلا به این بیماری تاثیرگذار باشد و مردان سفیدپوست بیشتر از مردان سیاهپوست در معرض خطر هستند. همچنین، افرادی که پدر یا برادرشان به این بیماری مبتلا شده‌اند، کسانی که در تماس با مواد شیمیایی هستند، کارگران معادن و آتش‌نشان‌ها باید بیشتر مراقب باشند، زیرا این عوامل شانس ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهند.

علائم ابتلا به سرطان
در مراحل اولیه بیماری، هنگامی که سرطان هنوز محدود به بیضه است و به سایر نقاط بدن گسترش نیافته (متاستاز نداده)، علائمی مانند بزرگ شدن بیضه‌ها، وجود توده در بیضه و یا درد در آن‌ها ممکن است بروز کند. با پیشرفت بیماری، ممکن است علائمی مانند درد کمر، درد پایین شکم، درد بیضه‌ها و ورم پاها نیز مشاهده شود.

اکثر مردان با لمس توده یا احساس علائم فوق متوجه سرطان بیضه خود می‌شوند. برای تشخیص سریع این بیماری، تمام مردان باید پس از دوران بلوغ، حداقل یک بار در ماه بیضه‌های خود را معاینه کنند و بهتر است این کار بعد از یک دوش آب گرم انجام شود تا پوست کیسه بیضه نرم‌تر باشد و معاینه دقیق‌تر انجام شود.

در حین معاینه باید از هر دو دست برای بررسی هرگونه تورم، توده و تغییر در شکل یا اندازه بیضه‌ها استفاده شود. در صورت مشاهده هرکدام از این موارد، باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد. برای تایید تشخیص، پزشک ممکن است از آزمایشات و روش‌های مختلفی مانند اندازه‌گیری مارکرهای تومور (موادی که در صورت وجود سرطان در خون افزایش می‌یابند) و یا سونوگرافی استفاده کند.

درمان‌پذیر یا غیرقابل علاج؟
اگر سرطان بیضه سریع تشخیص داده شود، حدود 95 درصد بیماران بهبود کامل پیدا می‌کنند. اما اگر این سرطان دیر تشخیص داده شود، به سرعت رشد کرده و به گره‌های لنفاوی داخل شکم و سپس به سایر گره‌های لنفاوی سرایت می‌کند…

“`

سرطان بیضه ممکن است به غدد لنفاوی سرایت کند. بیشتر مردان برای درمان این بیماری از روش‌هایی مانند جراحی برای خارج کردن بیضه، رادیوتراپی یا پرتودرمانی و در صورت نیاز شیمی درمانی استفاده می‌کنند. معمولاً اولین قدم برای درمان، جراحی است. بعد از جراحی، بسته به نوع تومور و پیشرفت آن، ممکن است از شیمی درمانی هم برای از بین بردن متاستازهای پنهان استفاده شود.
به طور کلی، برای اینکه سرطان بیضه قابل درمان باشد، باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود و برای تشخیص سریع، باید به نکات زیر توجه کرد:
– تمامی نوزادان پسر حتماً باید از لحاظ وجود بیضه داخل کیسه بیضه معاینه شوند و در صورت عدم وجود بیضه، به دلیل خطر بالای ابتلا به سرطان، باید پی‌گیری دقیق انجام شود.
– افرادی که در خانواده‌شان فرد مبتلا به این بیماری وجود دارد، باید بیشتر مراقب باشند.
– و در نهایت، همه مردان باید هر ماه بیضه‌های خود را معاینه کنند.

سرطان بیضه و مردان
مردان به ویژه در سنین جوانی که به عنوان نیروی فعال جامعه شناخته می‌شوند، احتمال ابتلا به بیماری‌ها، از جمله سرطان بیضه، را دارند. شما چه می‌دانید درباره این بیماری؟
سرطان بیضه شایع‌ترین نوع سرطان در مردان جوان بین ۱۵ تا ۳۵ سال است. سن ابتلا و قابلیت درمان بالای این بیماری، لزوم اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی جامعه را یادآور می‌شود.

● آمارهای مربوط به سرطان بیضه
حداکثر ابتلا به تومور بیضه در حدود ۳۰ سالگی اتفاق می‌افتد. در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی از هر ۱۰۰ هزار مرد بین ۳ تا ۷ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند. در ایران، در سال ۱۳۸۴، تعداد ۵۰۳ مورد ثبت شده است. همچنین در ۲۵ سال اخیر، آمار ابتلا به سرطان بیضه در بیشتر نقاط دنیا افزایش یافته، اما با تشخیص زودهنگام و درمان‌های مناسب، میزان مرگ و میر این بیماری به طور چشمگیری کاهش یافته است. به طوری که در بیشتر مراکز پزشکی، درصد بهبود کامل بیماران تقریباً ۹۰ درصد تخمین زده می‌شود. این درصد بالا به عنوان یکی از موفقیت‌های بزرگ پزشکی در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.

● اهمیت آگاهی در مورد سرطان بیضه

در کشور ما به علت مسایل اجتماعی و فرهنگی، متاسفانه بیماران معمولاً به دلیل شرم از مراجعه به پزشک تأخیر می‌کنند و به این ترتیب، بیماری دیرتر شناسایی می‌شود و شانس درمان کاهش می‌یابد. بنابراین لازم است که آگاهی در جامعه افزایش یابد. مردان جوان نیز مانند زنانی که از معاینه دوره‌ای پستان آگاه هستند، باید معاینات مربوط به بیضه‌های خود را به طور شخصی انجام دهند.

● بهترین زمان برای معاینه
بهترین زمان برای معاینه بیضه‌ها بعد از یک استحمام سبک است. باید آرام و با دقت کیسه بیضه و بیضه‌ها را لمس کرد و اگر هرگونه عدم تقارن، سفتی یا درد غیرطبیعی احساس شود، باید به پزشک مراجعه کرد.
بسیاری از بیماران در زمان تشخیص سرطان، اشاره به سابقه ضربه یا آسیب به کیسه بیضه دارند، اما این مشکل بیشتر به عنوان یک عامل تحریک‌کننده برای مراجعه به پزشک به شمار می‌رود. در مراحل پیشرفته بیماری، ممکن است علائمی مانند تورم شکم و کمر درد نیز بروز کند.

● فرایند تشخیص و درمان
اگر تشخیص توده‌ای در بیضه ممکن باشد، پزشک ابتدا معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد و سپس یک سونوگرافی از کیسه بیضه انجام می‌دهد تا تشخیص دقیقی داشته باشد.
با تشخیص تومور بیضه، جراحی برای خارج کردن کامل بیضه مبتلا انجام می‌شود. مسلماً قبل از جراحی، آزمایشات تشخیصی دیگری، از جمله آزمایش خون و اندازه‌گیری نشانگرهای سرطان، انجام می‌شود.
بعد از تعیین نوع بیماری، بیمار ممکن است برای درمان‌های مکمل، از جمله جراحی، رادیوتراپی یا شیمی درمانی، به مراکز تخصصی ارجاع شود.
نکته‌ای که مهم است این است که در برخی موارد، فرد مبتلا ممکن است با مشکل ناباروری نیز مواجه باشد. بنابراین قبل از شروع درمان‌های کامل‌تر، آزمایش‌های وضعیت باروری انجام می‌شود و در صورت نیاز، ذخیره اسپرم در بانک اسپرم انجام می‌گیرد. همچنین، به خاطر داشته باشید که سرطان بیضه یکی از انواع سرطان‌های قابل درمان است و میزان بهبود رابطه مستقیم با زمان تشخیص دارد. بنابراین، نسبت به علائم و مشکلات بیضه‌ها بی‌توجهی نکنید.