سوغات همدان و صنايع دستي همدان (+ تصاویر)
“`html
منبت‌کاری روی چوب در ایران از زمان‌های قدیم رایج بوده است. در کتیبه‌هایی که از خزانه داریوش در تخت جمشید به دست آمده، شواهدی از این هنر وجود دارد. اما مدارک معتبر و قدیمی از این هنر در دسترس نیست، زیرا عمر چوب‌ها زیاد نیست و با گذشت زمان از بین می‌روند.
تولید صنایع دستی چوبی با قدمت طولانی، به ویژه در استان همدان و مناطق شهری مانند همدان، ملایر، سرکان و تویسرکان رواج داشته است.
صنایع دستی چوبی شامل خراطی، ظریف‌کاری و منبت‌کاری است. واژه منبت‌کاری به معنای کنده‌کاری روی چوب می‌باشد که تاریخچه بسیار طولانی دارد. به نظر می‌رسد که آغاز منبت‌کاری به زمان‌های دور و زمانی برمی‌گردد که انسان‌های اولیه با ابزارهای تیز، چوب را شکل می‌دادند.
منبت‌کاری روی چوب در ایران سابقه‌ای طولانی دارد. در کتیبه‌هایی که از خزانه داریوش در تخت جمشید یافته‌اند، شواهدی از این هنر وجود دارد. اما به دلیل عمر کم چوب، آثار آن به ندرت باقی مانده است.
در کشور ما، برخی آثار قدیمی منبت‌کاری بر روی درهای مقبره‌های ائمه اطهار(ع) و همچنین منبرها وجود دارد که قدمت آنها بین 900 تا 1000 سال است. کهن‌ترین اثر منبت‌کاری شده از چوب، هم‌اکنون در موزه اکبرآباد هند نگهداری می‌شود.
سوغاتی‌ها و صنایع دستی همدان
این در، متعلق به کاخ سلطان محمود در غزنه بوده است. در موزه‌های ایران نیز درهایی از قرون چهارم و پنجم هجری وجود دارند که با کنده‌کاری‌هایی به شکل شاخ و برگ و آیات قرآنی تزئین شده‌اند. در اصفهان نیز مساجدی از دوران صفویه وجود دارد که درهایشان دست نخورده و سالم مانده‌اند، مانند در مدرسه شاه سلطان حسین و آرامگاه شاهزاده حسین در قزوین که زیبایی خاصی دارد و از دوره شاه طهماسب باقی مانده است.
یکی اززیباترین آثار منبت‌کاری شده در ایران، رحلی است که در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، که علاوه بر تزئینات شاخ و برگ به سبک ساسانی، نام دوازده تن از ائمه معصومین(ع) بر روی آن حک شده است. امروزه نیز منبت‌کاری همچنان مورد توجه قرار دارد و در نقاط مختلف ایران، به خصوص استان همدان، هنرمندان بسیاری مشغول کار هستند. اما متاسفانه طرح‌های اصیل مثل نقوش خطاطی و گل و بوته به تدریج فراموش می‌شوند و طرح‌های خارجی جای آنها را می‌گیرند. اگر این روند ادامه پیدا کند، هنر منبت‌کاری ایران در مقایسه با منبت کشورهای هند، پاکستان و تایلند از بین خواهد رفت.
تراش روی شیشه هنری است برای زیباسازی شیشه‌های دست‌ساز، که بسته به سلیقه صنعتگر و در صورت نیاز با ایجاد نقوش، زیبایی خاصی به ظروف می‌بخشد.
این هنر در همدان از سال 1374 با ایجاد مرکز آموزش تراش شیشه در صندوق حمایت از فرصت‌های شغلی آغاز شده و تعدادی از علاقه‌مندان به این رشته آموزشی جذب شده‌اند و کارگاه‌های کوچک خانگی شکل گرفته است. در گذشته، گلیم‌بافی در اکثر روستاهای همدان رونق زیادی داشت.
امروزه، عمدتا در برخی از روستاهای همدان مانند دشته، قهاوند، میرج، بخش شهرآرو و روستای رفشر و همچنین روستاهای ملایر و در اسدآباد و نهاوند به تولید این صنعت پرداخته می‌شود. گلیم‌ها به عنوان زیرانداز، کیف، کوسن، پشتی و… بافته می‌شوند.
استان همدان به واسطه داشتن مراکز دامپروری در مناطق روستایی و…
“`
شرایط آب و هوای خوب و پرورش انواع دام، از گذشته‌های دور در زمینه محصولات چرمی ، به ویژه چرم گاوی، شهرت زیادی داشته است. رونق این صنعت در استان همدان بین سال‌های 1340 تا 1365 بوده و هنوز هم این صنعت در همدان در حال رشد و پیشرفت است.
به طور کلی در گذشته، در شهرهای همدان، ملایر و نهاوند چندین دباغ‌خانه وجود داشت که پوست مورد نیاز خود را از همان شهرها تأمین می‌کردند. اما اکنون تعداد زیادی از این کارگاه‌ها یا تعطیل شده‌اند یا بدون استفاده مانده‌اند و فقط چند تا از آنها در مرکز استان همچنان فعال هستند.
در گذشته نه چندان دور، چرم تولیدی در همدان به خاطر کیفیت و مقدار خاص آن، به‌عنوان معتبرترین چرم در سرتاسر کشور شناخته می‌شد و آوازه کیفیت آن به کشورهای دیگر نیز رفته بود.
