سونوگرافی بیضه در چه مواردی انجام می شود؟ (2 نکته مهم)
“`html
سونوگرافی بیضه چیست؟
آزمایش سونوگرافی بیضه که به آن اولتراسوند (Ultrasound) هم گفته می‌شود، از امواج صوت برای تهیه تصاویری از بیضه‌های مردان و بافت‌های اطراف آنها استفاده می‌کند. این روش کاملاً ایمن و بدون درد است و هیچ اشعه مضر ندارد. برای انجام این آزمایش نیازی به آمادگی خاصی نیست.
سونوگرافی کیسه بیضه‌ها تصاویری از بیضه‌ها و بافت‌های اطراف آنها را به نمایش می‌گذارد. این آزمایش کاملاً غیر تهاجمی و بدون درد انجام می‌شود. در طول این آزمایش، با استفاده از یک دستگاه کوچک به نام ترنسدوسر و یک ژل مخصوص، امواج صوتی به بدن فرد ارسال می‌شود و سپس این دستگاه امواج برگشتی را دریافت کرده و آنها را به تصاویر تبدیل می‌کند.
سونوگرافی از اشعه‌های مضر مثل اشعه ایکس استفاده نمی‌کند. از آنجایی که تصاویر به صورت زنده تهیه می‌شوند، پزشکان می‌توانند ساختار و حرکات داخل بدن را مشاهده کنند و حتی جریان خون در رگ‌ها را بررسی نمایند. این ابزار به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات و بیماری‌ها را شناسایی و درمان کنند.
رایج‌ترین کاربردهای سونوگرافی بیضه
تصویربرداری با سونوگرافی از کیسه بیضه‌ها به عنوان روش اصلی برای بررسی مشکلات در بیضه‌ها و اپیدیدیم (لوله‌ای که اسپرم را از بیضه‌ها جمع‌آوری می‌کند) به کار می‌رود. این آزمایش معمولاً برای موارد زیر انجام می‌شود:
اگر توده‌ای در کیسه بیضه وجود داشته باشد که هم بیمار و هم پزشک آن را حس کنند، می‌توان با سونوگرافی تشخیص داد که این توده، کیست است یا جامد و موقعیت آن کجاست.
تشخیص و بررسی اثرات ضربه به ناحیه کیسه بیضه.
تشخیص دلیل‌های درد یا تورم بیضه، مانند التهاب یا پیچ خوردگی.
بررسی دلایل مختلف ناباروری مانند واریکوسل.
تشخیص محل دقیق بیضه‌های افتاده.
۱_ دردهای ناگهانی بیضه‌ها
دردهای ناگهانی در کیسه بیضه باید جدی گرفته شود. یکی از دلایل شایع این درد اپیدیدیمیت است که به التهاب در اپیدیدیم اشاره دارد. این مشکل معمولاً با مصرف آنتی‌بیوتیک قابل درمان است. اگر این مشکل نادیده گرفته شود، می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند آبسه یا کاهش جریان خون به بیضه‌ها شود.
۲_ پیچ خوردگی بیضه‌ها
سونوگرافی می‌تواند پیچ خوردگی بیضه‌ها یعنی پیچ خوردن رگ‌های حاوی خون به سمت بیضه‌ها را مشخص کند. پیچ خوردگی بیضه زمانی پیش می‌آید که اتصالات بافت‌ها به طور غیرعادی شل شده باشد، که این موضوع به شکل طبیعی در دوره جنینی اتفاق می‌افتد. این مشکل معمولاً در دوران بلوغ، بسیار دردناک است و نیاز به عمل جراحی فوری دارد تا از آسیب‌های جدی به بیضه‌ها جلوگیری شود.
۳_ تعیین محل توده‌ها
با استفاده از سونوگرافی می‌توان محل توده‌ها (تومورها و برآمدگی‌های بافتی) در بیضه و دیگر نواحی کیسه بیضه را شناسایی کرد. تجمع مایعات و مشکلات عروقی می‌تواند به شکل توده ظاهر شود و این توده‌ها می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم باشند، بنابراین باید بعد از تشخیص اولیه به سرعت بررسی شوند.
تشخیص بیضه‌ی نزول نکرده با استفاده از سونوگرافی
سونوگرافی معمولاً به شناسایی بیضه‌ی نزول نکرده یا فقدان یک بیضه کمک می‌کند. متخصصان تخمین می‌زنند که حدود سه درصد از نوزادان پسر بیضه‌ها در بدن خود باقی می‌مانند. این بیضه‌ها معمولاً از طریق یک کانال باریک به نام کانال مغبنی از شکم به کیسه بیضه‌ها منتقل می‌شوند و در نهایت در جای خود قرار می‌گیرند.
این فرآیند معمولاً قبل از تولد اتفاق می‌افتد. اگر بیضه در کیسه قرار نداشته باشد، ممکن است در کانال مغبنی باقی مانده باشد و این موضوع با سونوگرافی قابل مشاهده است.
اگر بیضه هنوز حفره شکمی را ترک نکرده باشد، ممکن است امکان مشاهده آن با سونوگرافی وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است از آزمایش ام آر آی برای شناسایی موقعیت بیضه استفاده کند.
“““html
اگر بیضه‌ها در ناحیه مغبنی دیده شوند، ممکن است به طریقی خاص به داخل کیسه بیضه هدایت شوند. از سوی دیگر، اگر بیضه‌ها مدت زمان طولانی در شکم بمانند، احتمال سرطانی شدن آنها وجود دارد و در این صورت باید آنها را از بدن خارج کرد.
آمادگی برای سونوگرافی بیضه
چگونه برای سونوگرافی بیضه باید آماده شد؟ بهتر است لباس‌های گشاد و راحت بپوشید. ممکن است از شما خواسته شود که روپوش مخصوصی را بپوشید. اگر فرزند شما می‌خواهد این آزمایش را انجام دهد، نکاتی درباره این پروسه برای او توضیح دهید. معمولاً می‌توانید به همراه او به اتاق آزمایش بروید تا احساس راحتی بیشتری کند.
برای انجام آزمایش بیضه از چه تجهیزاتی استفاده می‌شود؟
برای سونوگرافی، دستگاه‌هایی وجود دارند که شامل یک کنسول کامپیوتری، نمایشگر و یک ترنسدیوسر هستند. این ترنسدیوسر چیزی شبیه به میکروفون کوچک است. در بعضی آزمایش‌ها ممکن است از ترنسدیوسرهای مختلفی استفاده شود که هر کدام ویژگی‌های متفاوتی دارند. این دستگاه کوچک امواج صوتی با فرکانس بالا را به بدن می‌فرستد و سپس این امواج بازمی‌گردند. اصول این تکنیک شبیه به ردیاب‌های صوتی است که قایق‌ها و زیر دریایی‌ها استفاده می‌کنند.
فردی که آزمایش را انجام می‌دهد مقداری ژل بر روی سطح بدن قرار می‌دهد و سپس ترنسدیوسر را روی آن می‌گذارد. این ژل به امواج صوتی کمک می‌کند تا به داخل بدن رفته و دوباره به ترنسدیوسر برگردند. تصاویر سونوگرافی به صورت زنده روی یک مانیتور نمایش داده می‌شود. کامپیوتر تصاویر را بر اساس بلندی صدا، فرکانس و مدت زمانی که برای رسیدن به ترنسدیوسر طول می‌کشد، تولید می‌کند.
تصاویر سونوگرافی به صورت زنده بر روی مانیتور نمایش داده می‌شود. کامپیوتر این تصاویر را بر اساس بلندی صدا، فرکانس، زمان رسیدن به ترنسدیوسر و ساختار بافت تولید می‌کند.
چه کسی نتایج سونوگرافی را تفسیر می‌کند؟
رادیولوژیست، پزشکی است که در انجام آزمایش‌های رادیولوژی و تفسیر نتایج آنها تخصص دارد. این پزشکان یک گزارش امضا شده برای پزشک شما که آزمایش را درخواست کرده است ارسال می‌کنند. پزشک شما می‌تواند این نتایج را با شما در میان بگذارد. در بعضی موارد، ممکن است پزشک رادیولوژی نیز درباره نتایج سونوگرافی بیضه با شما صحبت کند.
در حین سونوگرافی بیضه چه اتفاقی می‌افتد و پس از آن چه حسی خواهید داشت؟
بیشتر آزمایش‌های سونوگرافی بدون درد و ناراحتی هستند و سریع انجام می‌شوند. تصویربرداری با سونوگرافی معمولاً ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است گاهی بیشتر زمان ببرد. اگر شما در اتاق سونوگرافی با پسر خود هستید، از او بخواهید دراز بکشد و تکان نخورد تا امواج صوتی بتوانند تصاویر خوبی بگیرند. نوزادانی که این آزمایش را انجام می‌دهند ممکن است در طول آن کمی گریه کنند، اما معمولاً این موضوع مشکلی ایجاد نمی‌کند.
در حین سونوگرافی بیضه، معمولاً هیچ احساس ناراحتی از فشار روی پوست خود نخواهید داشت. با این حال، اگر آزمایش در ناحیه آسیب‌دیده یا حساس باشد، ممکن است فشار یا درد کمی احساس کنید. پس از تمام شدن تصویربرداری، ژل از روی بدن پاک می‌شود و نواحی که پاک نمی‌شوند به مرور زمان خشک خواهند شد. این ژل معمولاً باعث لک یا تغییر رنگ روی لباس نمی‌شود.
مزایای انجام سونوگرافی
بیشتر آزمایش‌های سونوگرافی غیر تهاجمی هستند و نیازی به سوزن یا تزریق ندارند. گاهی ممکن است آزمایش سونوگرافی برای فرد کمی ناراحتی به همراه داشته باشد، اما معمولاً دردناک نیست. سونوگرافی به راحتی در دسترس است، انجام آن آسان است و در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری هزینه کمتری دارد. تصویربرداری با استفاده از سونوگرافی بسیار ایمن است و از تشعشعات خاصی استفاده نمی‌کند. این آزمایش تصاویری واضح از بافت‌های نرم که در تصاویر ایکس‌ری قابل مشاهده نیستند، نشان می‌دهد.
آیا پروسه سونوگرافی عوارضی دارد؟
“`
آیا سونوگرافی بیضه ها خطر دارد؟
بر اساس اطلاعاتی که در دسترس است، سونوگرافی استاندارد هیچ تأثیر منفی بر روی انسان‌ها ندارد.
آیا در انجام سونوگرافی بیضه ها محدودیتی وجود دارد؟
سونوگرافی بیضه ها می‌تواند به شناسایی مشکلاتی مثل توده‌های غیرعادی در این ناحیه و درون بیضه‌ها کمک کند. اما این تست همیشه نمی‌تواند به پزشکان کمک کند تا مشکلات را بطور دقیق تشخیص دهند. برای مثال، نوع واقعی بافت یک توده یا جامد بودن آن همیشه با سونوگرافی مشخص نمی‌شود.
تصاویری که از جریان خون در بیضه‌ها به دست می‌آید، همیشه در تشخیص مشکلات مربوط به کمبود خون در بیضه‌های پیچ خورده قابل اعتماد نیستند. اگر در جستجوی یک بیضه غایب در کیسه مخصوص باشید، سونوگرافی همیشه نمی‌تواند محل آن را نشان دهد، زیرا ممکن است بیضه داخل شکم باشد و گازهای موجود در روده‌ها ممکن است دید را محدود کنند.
منبع : دکتر محمد جباری
