عفونت قارچی واژن و راههای پیشگیری از آن (2 نکته مهم)
“`html
درمان عفونت قارچی واژن
عفونت قارچی واژن یا کاندیدیازیس، بیماری نسبتا متداولی در میان زنان است. این بیماری به دلیل عدم تعادل در تعداد باکتری‌های مفید واژن و افزایش تعداد قارچ‌ها رخ می‌دهد. از علائم رایج این بیماری می‌توان به خارش شدید، ورم و تحریک اشاره کرد. در موارد خفیف، این علائم ممکن است پس از چند روز بهبود یابند، اما در موارد شدیدتر، ممکن است عفونت تا دو هفته ادامه یابد.
طبق آمار، از هر چهار زن، سه نفر در طول زندگی خود حداقل یک‌بار دچار عفونت قارچی واژن می‌شوند. همچنین اگر شما به یک نوع عفونت قارچی مبتلا شوید، احتمال ابتلا به نوع دیگر آن نیز افزایش می‌یابد.
عفونت‌های قارچی واژینال می‌توانند از طریق رابطه جنسی منتقل شوند، اما به عنوان یک بیماری منتقله از راه جنسی (STI) شناخته نمی‌شوند. درمان این نوع عفونت‌ها معمولاً ساده است و بسته به نوع و شدت عفونت متفاوت خواهد بود.
عفونت قارچی واژن جزو عفونت‌های منتقله جنسی (STI) نیست، زیرا حتی بدون ارتباط جنسی هم می‌تواند منتقل شود. در ادامه با ما در مجله رضیم همراه باشید تا روش‌های پیشگیری و درمان عفونت قارچی واژن را بررسی کنیم.
علائم عفونت قارچی واژن
- وجود خارش در ناحیه واژن؛
- سوزش هنگام ادرار کردن یا رابطه جنسی؛
- درد در حین رابطه جنسی؛
- درد در وضعیت‌های عادی؛
- قرمزی در ناحیه واژن؛
- وجود برآمدگی‌ها در ناحیه واژن.
یکی دیگر از نشانه‌های مهم این بیماری، ترشحات واژینال به رنگ خاکستری مایل به سفید است. این ترشحات ممکن است در برخی افراد شکل پنیری داشته باشند و در برخی دیگر رقیق و آبکی باشند. هرچه درمان عفونت قارچی بیشتر به تأخیر بیفتد، علائم آن شدیدتر می‌شود.
علت عفونت قارچی واژن
دو نوع میکروب به‌طور طبیعی در واژن زنان وجود دارد: میکروب‌های مفید و میکروب‌های بیماری‌زا. میکروب‌های مفید از دستگاه تناسلی در برابر عفونت‌های بیماری‌زا محافظت می‌کنند و میکروب‌های بیماری‌زا که در شرایط عادی در بدن فعال هستند، در صورت فعالیت صحیح میکروب‌های مفید مشکلی ایجاد نمی‌کنند. اما این میکروب‌ها در صورتی که تعداد میکروب‌های دفاعی کاهش یابد، می‌توانند باعث ایجاد بیماری شوند.
باکتری مفیدی به نام لاکتوباسیلوس در واژن زندگی می‌کند که به عنوان یک دفاع در برابر نوعی قارچ به نام کاندیدا عمل می‌کند. زمانی که تعادل بین این قارچ و باکتری مفید به هم بخورد، باکتری نمی‌تواند به درستی کار کند و در نتیجه، رشد زیاد قارچ باعث بروز نشانه‌های عفونت قارچی واژینال می‌شود. عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد عفونت قارچی واژن مؤثر باشند، از جمله:
- استفاده زیاد از آنتی‌بیوتیک‌ها (آنتی‌بیوتیک‌ها تعداد لاکتوباسیلوس را کاهش می‌دهند)
- بارداری
- دیابت کنترل‌نشده
- ضعف سیستم ایمنی
- عادات غذایی نامناسب (مانند مصرف زیاد قند)
- عدم تعادل هورمونی در دوران قاعدگی
- استرس
- کمبود خواب
عامل اصلی بسیاری از عفونت‌های قارچی، نوع خاصی از قارچ به نام کاندیدا آلبیکنس است. عفونت ناشی از این نوع کاندیدا به راحتی قابل درمان است. اما اگر
“““html
عفونت قارچی ممکن است به طور مداوم عود کند یا درمان‌های معمول به آن پاسخ ندهند. در این‌صورت، ممکن است عفونت ناشی از انواع دیگری از قارچ کاندیدا باشد. برای تشخیص نوع قارچ کاندیدا نیاز به آزمایش دارید.
تشخیص عفونت قارچی واژن
تشخیص عفونت قارچی بسیار آسان است. ابتدا معمولاً پزشک درباره سابقه ابتلا به عفونت قارچی و بیماری‌های عفونی دیگر سؤال می‌کند. سپس ناحیه‌های لگن، دیواره واژن، رحم و اطراف آنها را معاینه می‌کند.
گاهی پزشک بر اساس معاینات، ترشحات واژن را جمع‌آوری کرده و به آزمایشگاه می‌فرستد. این کار معمولاً برای زنانی انجام می‌شود که به طور مداوم دچار عفونت قارچی می‌شوند یا عفونت‌شان با درمان‌های معمول بهبود نمی‌یابد.
درمان عفونت قارچی واژن
درمان عفونت قارچی واژن بستگی به شدت علائم دارد و پزشک می‌تواند بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند. اما گاهی نیز می‌توان این بیماری را در خانه و با درمان‌های خانگی درمان کرد.
عفونت‌های ساده
پزشک معمولاً برای درمان عفونت‌های ساده، مصرف کرم‌های ضدقارچ، پماد، قرص یا شیاف را برای یک تا سه روز تجویز می‌کند. می‌توانید از داروهای بدون نسخه نیز استفاده کنید. از جمله این داروها:
- بوتوکونازول
- کلوتریمازول (لوتریمین)
- میکونازول (مونیستات)
- ایتراکونازول (ترازول)
- فلوکونازول (دیفلوکان)
اگر بعد از مصرف این داروها، به مدت دو ماه علائم عفونت را مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
عفونت‌های پیچیده
اگر علائم عفونت قارچی شدید یا پیچیده باشد، پزشک شما در موارد زیر حتماً درمان را آغاز خواهد کرد:
- قرمزی، تورم و خارش شدید که باعث ایجاد زخم یا پارگی در بافت واژن شود
- ابتلا به عفونت قارچی بیشتر از چهار بار در سال
- عفونت ناشی از انواع قارچ کاندیدا به جز کاندیدا آلبیکنس
- بارداری
- ابتلا به دیابت کنترل‌نشده یا داشتن سیستم ایمنی ضعیف
- ابتلا به ایدز
برای درمان عفونت قارچی شدید، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- استفاده از کرم، پماد، قرص یا شیاف واژینال به مدت ۱۴ روز
- استفاده از فلوکونازول (دیفلوکان) به مدت ۲ یا ۳ روز
- استفاده از فلوکونازول (دیفلوکان) یک بار در هفته به مدت ۶ هفته یا استفاده از داروهای ضد قارچ موضعی برای مدت طولانی
اگر عفونت قارچی شما به سرعت دوباره عود کند، ممکن است همسرتان نیز به این عفونت مبتلا باشد. بهتر است از او بخواهید که برای معاینه به پزشک مراجعه کند. رعایت روش‌های ایمنی و پیشگیری در زمان نزدیکی بسیار مهم است.
پیشگیری از عفونت قارچی واژن
همه‌ی ما میدانیم که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت چند نکته ساده که در ادامه ذکر می‌شود، می‌توانید از ابتلا به عفونت قارچی واژن جلوگیری کنید.
“““html
جلوگیری کنید:
- رژیم غذایی مناسب
- مصرف ماست یا مکمل‌های حاوی باکتری لاکتوباسیلوس
- پوشیدن لباس‌هایی از جنس الیاف طبیعی مانند کتان، پنبه و ابریشم
- شستن لباس‌ِ زیر در آب گرم
- استفاده از محصولات بهداشتی مرغوب و تعویض به موقع آنها
مواردی که هرگز نباید انجام بدهید:
- پوشیدن شلوارهای تنگ، جوراب‌شلواری، لباس‌های تنگ یا ساق‌های چسبان
- استفاده از دئودورانت یا تامپون‌ها و پدهای معطر
- نشستن با لباس‌های نمدار و مرطوب، به‌ویژه مایو
- نشستن در وانِ آب داغ یا دوش گرفتن با آب داغ
- استفاده از دوش واژینال جهت تمیز کردن واژن
بسیاری از زنان می‌توانند دلیل عفونت قارچی‌شان را بفهمند. به‌عنوان مثال، برخی از آنها متوجه می‌شوند که بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک دچار خارش یا قرمزی در ناحیه واژن می‌شوند. به تغییرات بدن‌تان توجه کنید. اگر بتوانید علت عفونت را پیدا کنید، می‌توانید از تکرار آن در آینده جلوگیری کنید.
درمان‌های خانگی عفونت قارچی واژن
در بسیاری از موارد، می‌توان این مشکل را با درمان‌های خانگی برطرف کرد. اما اگر بعد از چند روز علائم بدتر شد یا نشانه‌های جدیدی مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
۱. ماست یونانی
بهترین راهکار خانگی، مصرف ماست ساده‌ی یونانی است. ماست حاوی باکتری‌های خوب مثل لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس است و به حفظ سلامت محیط واژن کمک می‌کند. برخی از این باکتری‌ها در پیشگیری از عفونت‌های ناشی از کاندیدا آلبیکنس مؤثر هستند. بهتر است از ماست ساده و بدون شکر استفاده کنید، چون شکر می‌تواند به رشد قارچ‌ها کمک کند.
۲. اسیدبوریک
اسیدبوریک یک نوع ضدعفونی‌کننده قوی است. برخی از زنان می‌گویند که این ماده در درمان عفونت‌های قارچی که به درمان‌های دیگر جواب نمی‌دهند، موثر است. در یک مطالعه که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، نتایج امیدوارکننده‌ای از اثر مثبت اسیدبوریک در درمان عفونت‌های قارچی دیده شد. برخی منابع نیز می‌گویند که شیاف‌های اسیدبوریک مؤثر هستند.
مقادیر زیاد اسیدبوریک می‌تواند باعث آسیب به کلیه‌ها و مشکلات جدی دیگر شود. از استفاده از اسیدبوریک به‌صورت خوراکی پرهیز کنید و آن را بر روی پوست آسیب‌دیده نزنید. در دوران بارداری هیچگاه از این دارو استفاده نکنید. همیشه قبل از استفاده، آن را با آب رقیق کنید.
۳. روغن اسانسی پونه
روغن پونه‌ی کوهی که در درمان عفونت قارچی واژن کمک کننده است، با ادویه‌ی پونه‌ی کوهی متفاوت است. این روغن از گیاه پونه وحشی تهیه می‌شود و دارای ترکیباتی است که خاصیت ضدقارچی دارند.
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که این روغن می‌تواند رشد کاندیدا آلبیکنس را متوقف کند. همچنین، روغن پونه‌ی کوهی می‌تواند رقیق‌کننده خون باشد، بنابراین افرادی که از رقیق‌کننده‌های خون استفاده می‌کنند یا مشکلات خونی دارند، نباید از این روغن استفاده کنند.
هرگز از روغن‌های اسانسی به‌صورت خوراکی استفاده نکنید. بهترین راه برای استفاده از روغن پونه‌ی کوهی، استنشاق آن به‌صورت بخور است. برخی مطالعات روش‌های دیگری برای استفاده از این روغن را بررسی می‌کنند، بنابراین فعلاً بهتر است آن را با روغن زیتون یا بادام شیرین ترکیب کنید. سه تا پنج قطره از این روغن را با حدود…
“““html
۳۰ گرم از روغن زیتون یا روغن بادام را مخلوط کنید و روی پوست بمالید یا آن را استنشاق کنید. توجه داشته باشید که روغن اسانسی را نزدیک واژن نگذارید.
۴. شیاف‌های پروبیوتیک و مکمل‌ها
پروبیوتیک‌ها کمک می‌کنند تا تعادل در باکتری‌ها و قارچ‌ها برقرار شود. می‌توانید مواد پروبیوتیکی که شامل باکتری‌های خانواده‌ی لاکتوباسیلوس هستند را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
مکمل‌های خوراکی مفید هستند، اما اثر کامل آنها بر عفونت قارچی حدود ۱۰ روز طول می‌کشد. برای اثر سریع‌تر، بهتر است از شیاف پروبیوتیک استفاده کنید.
۵. روغن نارگیل
روغن نارگیل چربی زیادی دارد و برای سلامتی مفید است. این روغن خواص ضدقارچی دارد و به تحقیقات نشان داده شده که در مقابله با کاندیدا آلبیکنس مؤثر است.
قبل از استفاده از روغن نارگیل، مطمئن شوید که خالص و طبیعی است. شما می‌توانید این روغن را مستقیم روی ناحیه مورد نظر بمالید.
۶. روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از روغن‌های اسانسی است که برای نابودی قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها مؤثر است. تحقیقات نشان می‌دهد که شیاف واژینال حاوی این روغن نیز در بهبود عفونت‌های قارچی موثر است. روغن درخت چای می‌تواند تعادل باکتری‌ها را در واژن حفظ کند.
این روغن بسیار قوی است، بنابراین بهتر است آن را با روغن‌های دیگر مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل رقیق کنید. هرگز این روغن را به‌صورت خوراکی مصرف نکنید و از مصرف مداوم آن خودداری کنید.
۷. سرکه سیب
یکی از روش‌های شایع برای درمان عفونت قارچی واژن، استفاده از حمام سرکه‌ی سیب است. سرکه خواص دارویی زیادی دارد و اسیدهای موجود در آن می‌توانند باکتری‌های مضر را از بین ببرند. نصف فنجان سرکه‌ی سیب را با آب نیمه گرم مخلوط کنید و به مدت ۲۰ دقیقه در آن غوطه‌ور شوید. از دوش واژینال استفاده نکنید، زیرا می‌تواند باکتری‌های مفید را نیز از بین ببرد.
۸. سیر
تحقیقات نشان می‌دهند که سیر در از بین بردن قارچ کاندیدا مؤثر است، اما هنوز مشخص نیست که آیا در شرایط عادی نیز همین‌قدر مؤثر است یا خیر. برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند استفاده موضعی از سیر در ناحیه واژن ممکن است باعث سوزش و درد شود. بنابراین بهتر است به جای استفاده موضعی، مقدار سیر را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
۹. پراکسید هیدروژن
پراکسید هیدروژن خاصیت ضدباکتری و ضدقارچ دارد. با اینکه این ماده برای همه نوع قارچ‌ها مؤثر نیست، برخی خانم‌ها از آن به‌صورت موضعی استفاده می‌کنند و گفته‌اند که مؤثر است. قبل از استفاده بر روی دستگاه تناسلی، آن را رقیق کنید و مصرف آن را به مدت بیش از ۵ روز متوالی ادامه ندهید.
۱۰. ویتامین C
ویتامین C به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و یک سیستم ایمنی قوی می‌تواند بدن را به حالت طبیعی برگرداند. این ویتامین خواص ضد میکروبی دارد و می‌تواند از رشد قارچ کاندیدا جلوگیری کند.
استفاده موضعی از این ویتامین ممکن است باعث سوزش در ناحیه حساس واژن شود، بنابراین بهتر است خود را به مصرف خوراکی این ویتامین تشویق کنید. این کار به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و آن را برای مقابله با عفونت‌های قارچی قوی‌تر می‌کند.
توصیه‌های بسیار مهم برای پیشگیری از عفونت قارچی واژن
“““html
- مصرف شکر و غذاهای آماده و فرآوری‌شده را کاهش دهید.
- تنها در موارد ضروری از آنتی‌بیوتیک استفاده کنید.
- از دوش واژینال فقط در موارد توصیه‌شده توسط پزشک استفاده کنید. اسپری‌های خوشبوکننده و لوسیون‌های معطر هم می‌توانند تعادل باکتری‌ها و قارچ‌ها را به هم بزنند.
- سازمان غذا و دارو بر روی درمان‌های خانگی مثل گیاهان دارویی، مکمل‌ها یا روغن‌های اسانسی نظارت ندارد. اگر می‌خواهید از این موارد استفاده کنید، حتماً آنها را از منابع معتبر تهیه نمایید.
- اثر این درمان‌ها بستگی به فرد، شدت عفونت و کیفیت درمان دارد. هر محصولی، چه طبیعی و چه غیرطبیعی، ممکن است باعث تحریک پوست حساس ناحیه واژن شود. بنابراین اگر تحریک یا ناراحتی احساس کردید، بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید و به پزشک مراجعه کنید.
- قبل از استفاده از کرم‌ها یا روغن‌ها، دست‌های‌تان را بشویید.
- برخی از گیاهان دارویی ممکن است با داروهای دیگری که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی نامناسبی ایجاد کنند. در این موارد حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`
