علائم بیماری پوستی ایکتیوز (ماهیاک) چیست؟ (2 نکته مهم)
“`html
همه چیز در مورد بیماری پوستی ایکتیوز یا ماهیاک
علت خشکی شدید پوست چیست؟
دلایل زیادی از جمله هوای سرد یا مواد شیمیایی مانند کلر موجود در استخرها می‌تواند باعث خشکی پوست و پوسته پوسته شدن آن شود. اما در برخی افراد، بیماری‌ای به نام ایکتیوز باعث خشکی مزمن و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود.
این بیماری درمان قطعی ندارد، ولی با چند روش می‌توان از شدت علائم و عوارض آن کاست. ایکتیوز در واقع یک بیماری نیست، بلکه مجموعه‌ای از ۲۰ بیماری پوستی است که می‌تواند منجر به خشکی شدید پوست شود.
افرادی که به این بیماری دچارند، لایه‌ی محافظ پوست که از رطوبت آن حمایت می‌کند را از دست داده‌اند. همچنین این بیماری باعث می‌شود که تولید و ترمیم سلول‌های جدید پوست با کندی انجام شود و سلول‌های مرده به آرامی از پوست جدا شوند. به همین دلیل در ناحیه پوست افراد مبتلا، لایه‌ای ضخیم از پوست خشک شده مشاهده می‌شود.
انواع ایکتیوز
برخی از انواع این بیماری فقط باعث خشکی و کنده شدن پوست می‌شوند. انواع دیگر ممکن است روی اعضای داخلی بدن هم تأثیر بگذارند. بیشتر انواع ایکتیوز نادر هستند. دو نوع رایج‌تر آن عبارتند از:
1. ایکتیوز ولگاریس
این نوع تقریباً از هر ۲۵۰ نفر یک نفر را مبتلا می‌کند.
2. ایکتیوز ارثی وابسته به جنسیت
این نوع از هر ۶۰۰۰ نفر یک نفر را مبتلا می‌کند و تنها در مردان دیده می‌شود.
عوامل ایجاد ایکتیوز
ایکتیوز می‌تواند ارثی یا اکتسابی باشد. انواع ارثی به دلیل جهش‌های ژنی به وجود می‌آیند.
ایکتیوز ارثی
این جهش‌ها بر روی ژن‌های پروتئین‌های محافظ پوست تأثیر می‌گذارند. گاهی این جهش‌ها از والدین به فرزندان منتقل می‌شود و گاهی ممکن است در جنین ایجاد شوند. برخی افراد فقط حامل ژن معیوب هستند و هیچ علائمی ندارند. ایکتیوز اکتسابی در بزرگسالی دیده می‌شود و پزشکان به دلایل آن آگاهی ندارند.
ایکتیوز اکتسابی
این افراد ممکن است مشکلات دیگری هم داشته باشند از جمله:
- کم کاری تیروئید
- مشکلات کلیوی
- سارکوئید، یك بیماری نادر که منجر به التهاب در اعضای داخلی می شود
- سرطان‌هایی مانند لنفوم هوچکین
- آلودگی با ویروس HIV
برخی داروها نیز ممکن است باعث ایجاد این بیماری شوند:
- برخی داروهای ضد سرطان
- برخی داروهای ضد HIV
- نیکوتینیک اسید که برای درمان کلسترول بالا تجویز می‌شود.
نشانه های ایکتیوز (ماهیاک)
علائم نوع ارثی معمولاً در زمان تولد یا چند ماه بعد ظاهر می‌شود. نقاطی از پوست ممکن است دچار مشکل شوند و این نواحی می‌توانند در نقاطی مانند:
- تنه
- معده
- باسن
- پاها
- صورت
- پوست سر
این نواحی ممکن است سفید، طوسی یا قهوه‌ای تیره باشند و ممکن است روی آنها ترک‌های سطحی یا عمیق دیده شود. در هوای گرم، شدت علائم ممکن است کاهش یابد.
سایر علائم عمومی عبارتند از:
قرمزی پوست، تاول پوستی، پوسته ریزی، خارش، درد، خطوط روی کف دست و پا، و سفتی پوست که می‌تواند حرکت را دشوار کند. بسیاری از مبتلایان نیز از اگزما رنج می‌برند.
آزمایش برای تشخیص بیماری ماهیاک
در برخی افراد، شدت علائم کمتر است و می‌توان با تست بزاق یا نمونه‌برداری از نواحی آسیب‌دیده به بررسی ایکتیوز پرداخت.
عوارض بیماری ماهیاک
پوسته‌ریزی و خشکی شدید ممکن است عوارض زیر را به وجود آورد:
- عفونت‌ها
- کم آبی بدن
- مسدود شدن غدد عرق و افزایش دما در بدن
- رشد کند موها، به ویژه روی سر
- کاهش بینایی به‌دلیل آسیب به قرنیه
- مشکلات مغزی و عصبی
- افزایش سوزاندن کالری به علت فعالیت بیشتر بدن برای تولید پوست جدید
در مردان مبتلا، ریسک مشکلات زیر بیشتر خواهد بود:
- سرطان بیضه
- بیضه مخفی
- کاهش …
“““html
تشخیص بیماری پوستی ایکتیوز
تشخیص ایکتیوز اکتسابی از خشکی پوست کار سختی نیست. گاهی اوقات، اگر سابقه بروز بیماری در فصول خاصی از سال دارید، یا از داروهای ادرارآور استفاده می‌کنید، یا بیشتر از حد معمول حمام می‌کنید و از صابون‌های خاصی استفاده می‌کنید، این اطلاعات می‌تواند در تشخیص به شما کمک کند.
اما نکته‌ای که باید بدانید این است که خشکی پوست با درمان‌های ساده مثل کرم‌های مرطوب‌کننده بهتر می‌شود. در مقایسه، ایکتیوز به درمان‌های خاص‌تری نیاز دارد و گاهی پزشک ممکن است برای تشخیص بهتر از بیوپسی استفاده کند. در این آزمایش، در پوست‌های خشک، ضخامت اپیدرم بیشتر شده و تغییراتی مانند پاراکراتوز فوکال و هیپرگرانولوز مشاهده می‌شود. در مقابل، در ایکتیوز اکتسابی، ممکن است لایهٔ گرانولر وجود نداشته باشد یا ضخامت آن کاهش یابد و اپیدرم به طور طبیعی یا کمی آتروفی داشته باشد.
آیا ایکتیوز درمان قطعی دارد؟
متاسفانه با وجود تمام تلاش‌های پزشکان و محققان، هنوز درمان قطعی برای ایکتیوز پیدا نشده است. بهترین کاری که بیماران می‌توانند انجام دهند این است که بدن خود را مرطوب نگه دارند تا از شدت بیماری کاسته شود. تحقیقات برای پیدا کردن درمان‌های جدید و روش‌های بهبود ادامه دارد.
درمان بیماری ایکتیوز
اگرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما با رعایت برخی مراقبت‌ها می‌توانید شدت علائم و عوارض آن را کاهش دهید:
استفاده روزانه از کرم‌ها، لوسیون‌ها یا پمادهای مخصوص و قوی.
این محصولات باید حاوی موادی مانند: لانولین، آلفا هیدروکسی اسیدها، اوره، پروپیلن گلیکول، سرامیدها یا کلسترول باشند. بلافاصله پس از حمام یا شستشو از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید زیرا این کار به حفظ رطوبت کمک می‌کند. همچنین، استفاده از اسکراب ملایم برای از بین بردن لایه‌های ضخیم پوست مرده بسیار مفید است.
لایه‌برداری با استفاده از کرم یا پمادهای حاوی سالیسیلیک اسید، گلیکولیک اسید یا لاکتیک اسید نیز مؤثر است. در مواردی که خشکی شدید است و با کرم یا پماد کنترل نمی‌شود، پزشک ممکن است داروهای خوراکی مانند رتینوئیدها تجویز کند. این داروها نیز ممکن است عوارضی داشته باشند مانند ضعف بافت استخوانی، خشکی دهان یا مشکلات معده.
علاوه بر مراقبت‌های جسمی، مشاوره و کمک از روان درمانگران هم به بهبود مشکلات روحی و روانی ناشی از این بیماری کمک می‌کند.
سایت رضیم
“`
