علائم و نشانه های درست در تشخیص سریع کم کاری تیروئید کدامند؟ (2 نکته مهم)

کم کاری تیروئید چیست؟ علایم، دلایل و درمان آن

کم کاری تیروئید (Hypothyroidism) به این معنی است که غده تیروئید شما هورمون تیروئید به اندازه کافی تولید نمی‌کند. خانم‌ها، به ویژه آنهایی که بیشتر از ۶۰ سال دارند، بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستند. اگر درمان نشود، کم کاری تیروئید می‌تواند مشکلات دیگری مانند چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری‌های قلبی ایجاد کند. اما نگران نباشید، زیرا این مشکل معمولاً با مصرف هورمون تیروئید مصنوعی به راحتی قابل درمان است و می‌توان از بروز بیماری‌های دیگر جلوگیری کرد.

انواع کم کاری غده تیروئید

سه نوع کم کاری تیروئید وجود دارد:

1. شایع‌ترین نوع زمانی است که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون T4 تولید نمی‌کند. (هورمون T4 بسیاری از عملکردهای بدن مانند ضربان قلب، هضم غذا، و رشد فیزیکی و ذهنی را کنترل می‌کند.)
2. نوع دیگری از این بیماری به کم کاری تیروئید هیپوفیزی مشهور است و زمانی رخ می‌دهد که غده هیپوفیز هورمون TSH را به اندازه کافی تولید نکند. (هورمون TSH به تیروئید کمک می‌کند تا هورمون تیروئید کافی تولید کند.) هر عاملی که به غده هیپوفیز آسیب بزند می‌تواند منجر به ایجاد این نوع بیماری شود.
3. نوع دیگر زمانی ایجاد می‌شود که هیپوتالاموس به درستی کار نکند. (هیپوتالاموس بخشی از مغز است که بر عملکرد غدد بدن نظارت دارد.)

علائم کم کاری تیروئید:

علائم کم کاری تیروئید بستگی به شدت بیماری دارد. در مراحل اولیه، ممکن است شما هیچ نشانه‌ای نداشته باشید، اما بعداً ممکن است این علائم را تجربه کنید:

• خستگی
• حساسیت زیاد به سرما
• یبوست
• خشکی پوست
• افزایش وزن بدون علت واضح
• پف کردن صورت
• خشن شدن صدا
• ضعف عضلات
• افزایش سطح کلسترول خون
• درد، خشکی یا ورم مفاصل
• ریزش مو
• کاهش ضربان قلب
• افسردگی
• مشکلات حافظه

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، علائم ممکن است بدتر شوند. همچنین علائم کم کاری تیروئید در نوزادان شامل:

• زردی صورت و چشم‌ها
• زبان بزرگ و بیرون زده
• پف کردن صورت
• مشکلات تنفسی
• یبوست
• کاهش حجم عضلات
• خواب‌آلودگی بیش از حد

در کودکان و نوجوانان، علائم می‌تواند شامل:

• رشد ضعیف و کوتاهی قد
• تأخیر در بلوغ
• تأخیر در رشد دندان‌های دائمی
• رشد ذهنی ضعیف
• دلایل ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید

کم کاری غده تیروئید می‌تواند به دلیل عوامل زیر باشد:

بیماری‌های خود ایمنی. افرادی که به نوع خاصی از بیماری خود ایمنی به نام تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto’s thyroiditis) مبتلا هستند، بخاطر این بیماری، کم کاری تیروئید دارند. در بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بدن خود حمله می‌کند. در برخی موارد، سیستم ایمنی به غده تیروئید نیز آسیب می‌زند.

درمان پرکاری تیروئید

افرادی که به علت پرکاری تیروئید تحت درمان هستند، گاهی اوقات ممکن است به کم کاری تیروئید دچار شوند.

جراحی تیروئید

در صورتی که تمام یا بخشی از غده تیروئید برداشته شود، ممکن است عملکرد آن دچار اختلال شده و کم کاری تیروئید رخ دهد.

“““html

هورمون تیروئید تولید می‌شود. در این شرایط، شما باید تا آخر عمر، هورمون تیروئید را مصرف کنید.

داروها

برخی از داروها ممکن است باعث کاهش فعالیت تیروئید شوند؛ یکی از این داروها لیتوم است. برای اطمینان از اینکه داروی دریافتی شما اثر منفی بر غده تیروئیدتان ندارد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

افرادی که در خطر ابتلا به کم کاری تیروئید هستند

• اگرچه همه افراد ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، اما خطر بیشتری این افراد را تهدید می‌کند:
• زنان بالای ۶۰ سال
• کسانی که به بیماری خود ایمنی مبتلا هستند
• افرادی که بستگان نزدیکشان (مثل پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ) به بیماری خودایمنی مبتلا بوده‌اند
• کسانی که سابقه جراحی تیروئید دارند
• زنان باردار یا کسانی که ظرف ۶ ماه گذشته زایمان کرده‌اند
• افرادی که سابقه درمان پرکاری تیروئید دارند
• افرادی که تحت تشعشع در ناحیه قفسه سینه یا گردن قرار گرفته‌اند

عوارض کم کاری تیروئید

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات دیگری مانند:

• گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید). یکی از دلایل شایع گواتر، تیروئید هاشیموتو است. بزرگ شدن غده می‌تواند بر ظاهر شما تأثیر بگذارد و در تنفس یا بلع غذا مشکل ایجاد کند.
• بیماری‌های قلبی. کم کاری تیروئید ممکن است به بیماری‌های قلبی منجر شود، زیرا این وضعیت می‌تواند موجب بالا رفتن سطح کلسترول خون شود که برای قلب مضر است. همچنین ممکن است باعث بزرگ شدن قلب یا نارسایی قلبی هم شود.
• مشکلات روانی و احساسی. کم کاری تیروئید می‌تواند منجر به افسردگی و کاهش عملکرد ذهنی شود.
• آسیب به اعصاب محیطی. اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، ممکن است به اعصاب محیطی آسیب برسد. علائم این مشکل شامل درد، بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن در نقاط مختلف بدن می‌باشد. همچنین، ممکن است باعث ضعف ماهیچه‌ها یا از دست دادن کنترل بر روی آن‌ها شود.
• ناباروری. سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند بر تخمک‌گذاری تأثیر بگذارد.
• نقص‌های مادرزادی. کودکانی که از مادران مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده به دنیا آمده‌اند، در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.

آیا باید برای بررسی کم کاری تیروئید آزمایش بدهم؟

توجه به علائم کم کاری تیروئید بسیار مهم است تا بتوان بیماری را در مراحل اولیه درمان کرد. از آن جا که بعضی از این علائم ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشند، آزمایش برای همه افراد به خصوص این گروه الزامی است:

• افراد میانسال، به خصوص زنان بالای ۶۰ سال.
• افرادی که در خانواده‌شان سابقه کم کاری تیروئید دارند.
• افرادی که به بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید و دیابت مبتلا هستند.
• زنان باردار.

درمان کم کاری تیروئید چگونه انجام می‌شود؟

پزشکان معمولاً برای درمان کم کاری تیروئید، از قرص‌های حاوی هورمون تیروئید استفاده می‌کنند. اکثر افراد پس از یک یا دو هفته مصرف دارو شروع به بهبودی می‌کنند و بعد از چند ماه احساس سلامتی خواهند کرد، اما در بیشتر موارد شاید لازم باشد این درمان را تا آخر عمر ادامه دهند.