فواید روکش و بریج دندان (2 نکته مهم)
“`html
روکش دندان چیست و قیمت انواع روکش دندان
با این بخش از رضیم همراه باشید تا با انواع روکش دندان و فواید بریج آشنا شوید.
روکش دندان چیست ؟
روکش دندان یا پروتز ثابت دندان به معنای کلاهی فلزی یا سرامیکی است که بر روی دندان‌های آسیب دیده قرار می‌گیرد. این کار باعث می‌شود که دندان‌های آسیب دیده هم از شکستن محافظت شوند و هم ظاهر و عملکرد آنها به حالت عادی برگردد.
———————————————————————————————————–
انواع روکش دندان کدام است؟
روکش‌های تمام فلزی (all metal)
این روکش‌ها کاملاً از فلز ساخته شده‌اند و بسته به نوع فلزات موجود در آنها، می‌توانند سفید یا زرد باشند.
روکش دندان، که به آن پروتز دندان ثابت نیز گفته می‌شود، می‌تواند از فلز یا سرامیک یا ترکیبی از این دو باشد. این روکش ها روی دندان‌هایی که به شدت آسیب دیده‌اند قرار می‌گیرند و علاوه بر محافظت، زیبایی و عملکرد دندان را هم برمی‌گردانند. تعرفه‌های مختلف دندانپزشکی نیز در قیمت این روکش‌ها مؤثر است.
روکش‌های تمام فلزی از فلز ساخته شده‌اند و مزایای زیادی دارند. این روکش‌ها به دندان آسیب کمتری می‌زنند و ساییدگی دندان‌های مقابل را ایجاد نمی‌کنند و همچنین عمر طولانی دارند. اما از آنجا که آنها ظاهر زیبایی ندارند، عمدتاً در دندان‌های پشتی استفاده می‌شوند.
شامل آلیاژهای قیمتی ( precious):
این نوع روکش به عنوان استاندارد طلایی شناخته می‌شود. ۶۰ درصد این آلیاژها از فلزات قیمتی مانند طلا و پلاتین تشکیل شده است که معمولاً طلا بخش عمده‌ای از آن را تشکیل می‌دهد. این روکش به طوری است که عموم به آن «دندان طلا» می‌گویند.
آلیاژهای نیمه قیمتی (semi precious):
این آلیاژها به طور متوسط بیش از ۲۵ درصد از فلزات قیمتی تشکیل شده‌اند.
آلیاژهای معمولی (non precious):
این دسته شامل کمتراز ۲۵ درصد فلزات قیمتی است و معمولاً شامل فلزاتی مانند نیکل و کروم است.
روکش‌های سرامیکی دندان (all ceramic) به طور کامل از سرامیک ساخته می‌شوند و زیبایی بیشتری به دندان‌ها می‌دهند.
———————————————————————————————————–
لزوم استفاده از روکش دندان
دندان‌پزشک در شرایط مختلف استفاده از روکش دندان را توصیه می‌کند. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محافظت از یک دندان ضعیف در برابر خطر شکستگی.
“““html
- برابر شکستگی یا پوسیدگی و یا نگه داشتن قسمت های یک دندان شکسته شده
- ترمیم یک دندان شکسته یا دندانی که شدیدا پوسیده شده است
- پوشش و محافظت از دندانی که میزان پر شدگی آن زیاد است و دندان زیادی باقی نمانده است
- متصل کردن یک بریج
- پوشاندن یک ایمپلنت دندان
- پوشاندن دندانی که شکل یا رنگ مناسبی ندارد
- پوشاندن دندانی که عصب کشی شده است
معمولا بریج دندان زمانی پیشنهاد می‌شود که شما تعدادی از دندان‌هایتان را از دست داده‌اید. وقتی دندان‌ها از بین می‌روند، فضاهای خالی به وجود می‌آید که باعث می‌شود دندان‌های باقی‌مانده به سمت این فضاها حرکت کنند. این وضعیت می‌تواند به گاز گرفتن زبان و مشکلات دیگری نیز بیانجامد. همچنین، از دست دادن دندان ممکن است باعث بیماری لثه و مشکلات فکی شود. پل دندان معمولاً برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته استفاده می‌شود.
بریج‌ها به‌طور خاص طراحی شده‌اند تا دقیقا اندازه فضای خالی دندان‌های از دست رفته باشند. آنها بر روی دندان‌های طبیعی یا ایمپلنت‌هایی که در دو طرف این فضا قرار دارند، نصب می‌شوند و این دندان‌ها به‌عنوان تکیه‌گاه عمل می‌کنند. دندانی که جایگزین شده به روکش بازیافته متصل می‌شود. مانند روکش‌ها، بریج‌ها هم انواع مختلفی دارند و قیمت آنها بسته به نوع متفاوت است.
دندان‌پزشک شما می‌تواند به شما کمک کند تا با توجه به جای دندان یا دندان‌های افتاده، کاربرد، زیبایی و هزینه روکش دندان، بریج مناسب را انتخاب کنید. به همین دلیل هزینه روکش دندان برای هر فرد متفاوت است. اگر دندانی لق شده یا از دست رفته دارید، با پرداخت هزینه ایمپلنت و انجام بریج، می‌توانید زیبایی دندان‌هایتان را بازگردانید. همچنین، بریج‌های چینی یا سرامیکی می‌توانند رنگ دندان‌های طبیعی شما را هماهنگ کنند.
نحوه و مراحل بریج دندان به شرح زیر می‌باشد:
روش جدیدی برای گذاشتن روکش دندان وجود دارد که به دندان‌پزشکان این امکان را می‌دهد که در یک روز عمل گذاشتن انواع روکش‌ها را انجام دهند. ابتدا یک قالب از دندانی که به روکش نیاز دارد گرفته می‌شود و به دستگاهی در مطب منتقل می‌شود. بعد از ده تا پانزده دقیقه، روکش قابل نصب بر روی دندان خواهد بود. یکی دیگر از مزایای این روش این است که قالب دیجیتالی می‌تواند برای ساخت روکش به آزمایشگاه فرستاده شود.
در روش سنتی، آزمایشگاه‌ها روکش‌های سرامیکی با فشار را ارائه می‌دهند. این روکش‌ها دارای هسته داخلی سختی هستند که به جای زیرساخت فلزی استفاده می‌شوند و برای پوشاندن دندان از ماده چینی استفاده می‌کنند. این چینی به خوبی با رنگ دندان‌های مجاور همخوانی دارد. روش ساخت روکش‌های سرامیکی قابل فشار نسبت به سایر روش‌ها محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. این روکش‌ها دوام بیشتری نسبت به روکش‌های چینی دارند. در روش‌های سنتی برای آماده‌سازی دندان برای روکش دو جلسه لازم است:
جلسه اول
در این جلسه، دندان معاینه و آماده می‌شود. عکس‌هایی با اشعه ایکس گرفته می‌شود تا ریشه‌های دندان و استخوان‌های مجاور بررسی شوند. اگر دندان دچار پوسیدگی زیادی باشد یا احتمال عفونت وجود داشته باشد، ابتدا دندان باید ترمیم و عصب‌کشی شود.
پس از این، دندان‌پزشک می‌تواند با استفاده از بی‌حس‌کننده، ناحیه دندان و لثه‌های اطراف آن را بی‌حس کند. برای قرار دادن روکش، سطح دندان باید صاف و کوتاه شود تا فضای کافی برای روکش ایجاد گردد. میزان دندانی که باید تراشیده شود به نوع روکش بستگی دارد. برای مثال، روکش‌های تمام فلزی معمولاً باریک بوده و کمتر از روکش‌های تمام چینی نیاز به برش دارند. از سوی دیگر، اگر بخش بزرگی از دندان به دلیل پوسیدگی یا آسیب دیدگی از بین رفته باشد، ممکن است ماده پرکننده درون دندان قرار گیرد تا از روکش حمایت کند.
بعد از شکل‌دهی دندان، یک قالب از دندانی که قرار است روکش بر روی آن نصب شود، گرفته می‌شود. این قالب‌ها به گونه‌ای تهیه می‌شوند که اطمینان حاصل شود روکش بر روی عمل جویدن تأثیری نخواهد گذاشت.
قالب‌ها
“““html
به آزمایشگاه‌های دندانپزشکی فرستاده می‌شود تا در آنجا روکش‌ها ساخته شوند. روکش در عرض دو تا سه هفته به مطب دندان‌پزشک ارسال می‌شود. اگر روکش شما از جنس چینی باشد، دندان‌پزشک رنگی را انتخاب می‌کند که با رنگ دندان‌های کناری بیشترین هماهنگی را داشته باشد. دندان‌پزشک یک روکش موقتی برای شما تهیه می‌کند تا در این مدت از دندانی که باید روکش شود محافظت کند. این روکش‌های موقتی معمولاً از جنس آکریلیک هستند و با استفاده از سیمان موقتی در محل خود نگه داشته می‌شوند.
جلسه دوم
در جلسه دوم، دندان‌پزشک روکش موقتی را برمی‌دارد و تناسب و رنگ روکش دائمی را بررسی می‌کند. اگر همه چیز خوب باشد، برای بی‌حس کردن دندان، داروی بی‌حسی موضعی تزریق می‌شود و یک روکش دائمی برای همیشه در جای خودش قرار می‌گیرد.
دندانی که باید روکش شود، بی‌حس می‌شود تا در طول آماده‌سازی روکش patient دردی احساس نکند. برای این کار، لیدوکائین یا داروهای بی‌حسی موضعی دیگر به لثه‌ها تزریق می‌شود. بعد از اینکه روکش دندان جاگذاری شد و اثر بی‌حسی از بین رفت، بیمار ممکن است کمی حساسیت یا درد در لثه‌های اطراف دندان احساس کند. اما این درد خفیف است و خیلی طول نمی‌کشد.
در دوران بارداری
بهتر است که روکش کردن دندان و عمل‌های مشابه بعد از بارداری انجام شود تا فشار کمتری به مادر و نوزاد وارد نشود. با این حال، گاهی اوقات استفاده از روکش به دلیل شکستگی ناگهانی یا شرایط غیرقابل پیش‌بینی لازم می‌شود و باید بلافاصله دندان ترمیم شود. مواد استفاده شده برای روکش‌ها در دوران بارداری بی‌خطر هستند، بنابراین در مواقع ضروری می‌توان در طول بارداری اقدام به روکش کردن دندان کرد، ولی حتماً باید دندان‌پزشک را از وضعیت خود مطلع کنید.
مراقبت
زیرا روکش موقت دندان فقط تا زمان آماده شدن روکش دائمی استفاده می‌شود، بیشتر دندان‌پزشکان دستورالعمل‌های محدودی برای مراقبت از آن به بیماران می‌دهند. این دستورالعمل‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اجتناب از مصرف غذاهای چسبنده و جویدنی (مثل آدامس و کارامل) که می‌توانند به روکش چسبیده و آن را خارج کنند.
- استفاده حداقل از دندان‌هایی که روی آنها روکش موقتی است. برای این کار بهتر است که جویدن اصلی غذاها با دندان‌های طرف دیگر دهان انجام شود.
- اجتناب از جویدن غذاهای سخت (مثل سبزیجات خام) که ممکن است باعث از بین رفتن یا شکستن روکش دندان شود.
به جای کشیدن نخ دندان به بالا، از طرفین نخ دندان بکشید؛ زیرا کشیدن نخ به بالا می‌تواند باعث خارج شدن روکش موقت شود.
ممکن است پس از قرار دادن روکش دندان و از بین رفتن اثر داروهای بی‌حسی، کمی حساسیت یا ناراحتی داشته باشید. اگر دندان روکش شده هنوز دارای عصب باشد، ممکن است نسبت به غذاهای گرم و سرد حساسیت احساس کنید.
روکش دندان ممکن است دچار بریدگی شود. اگر بریدگی کوچک باشد، می‌توان با رزین کامپوزیت آن را ترمیم کرد. اما اگر بریدگی بزرگ باشد، ممکن است نیاز به جایگزینی روکش دندان وجود داشته باشد.
گاهی اوقات روکش دندان شل می‌شود، زیرا سیمان استفاده شده برای چسباندن روکش ممکن است شسته شود. این موضوع نه تنها باعث افتادن روکش می‌شود بلکه می‌تواند منجر به تجمع باکتری و ایجاد پوسیدگی شود. بنابراین اگر احساس کردید روکش شما سست شده، سریعاً با مطب دندان‌پزشک تماس بگیرید.
گاهی ممکن است روکش دندان بیفتد. این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که روکش به درستی قرار نگرفته یا سیمان کافی برای چسباندن آن استفاده نشده باشد. همچنین اگر بخش کمی از دندان برای نگه داشتن روکش باقی مانده باشد، ممکن است این مشکل پیش آید.
ممکن است به دلیل فلزات استفاده شده برای ساخت روکش دندان نسبت به آنها واکنش آلرژیک ایجاد شود.
“““html
بروز این مشکل به ندرت مشاهده می‌شود.
ایجاد یک خط تیره روی روکش دندان نزدیک خط لثه چیز عادی است، به ویژه زمانی که روکش دندان از ماده‌ای که ترکیب پرسلاین و فلز است، ساخته شده باشد. این خط تیره معمولاً به دلیل وجود فلز در روکش دندان به وجود می‌آید. در حالی که این موضوع خود مشکل بهداشتی ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است از نظر ظاهری نا خوشایند به نظر برسد و در نتیجه دندان‌پزشک ممکن است تصمیم بگیرد روکش دندان شما را تعویض کند.
———————————————————————————————————–
دوام و ماندگاری
با اینکه روکش و بریج دندان می‌توانند برای طولانی‌مدت سالم بمانند، اما گاهی ممکن است شل شوند یا بیفتند. بهترین راه برای اطمینان از دوام آنها، حفظ سلامتی دهان است. پل دندان ممکن است به دلیل آسیب به دندان یا استخوان نگه‌دارنده‌اش، بر اثر بیماری‌های دندانی شل و سست شود. به همین دلیل، باید با مسواک زدن دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید و نخ دندان کشیدن روزانه، لثه‌ها و دندان‌های خود را سالم نگه‌دارید. همچنین باید به طور مرتب با دندان‌پزشک و متخصص بهداشت دهان ملاقات کنید تا وضعیت دهان شما بررسی و به طور حرفه‌ای تمیز شود. برای جلوگیری از آسیب به روکش یا بریج جدید، از جویدن غذاهای سفت، یخ یا مواد سخت پرهیز کنید.
———————————————————————————————————–
عوارض جانبی و معایب
ناراحتی یا حساسیت:
دندان‌هایی که تازه روکش شده‌اند ممکن است بعد از تأثیر داروی بی‌حس کننده دچار حساسیت شوند. اگر دندان شما روکش شده و هنوز عصبی در آن وجود داشته باشد، ممکن است به غذاهای گرم و سرد حساس باشد. دندان‌پزشک ممکن است به شما توصیه کند از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید. اگر در طول جویدن غذا درد یا حساسیت احساس می‌کنید، ممکن است به این معنا باشد که روکش شما بیش از حد بلند است و باید به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا آن را اصلاح کند.
لب پر شدگی:
روکش‌هایی که از جنس چینی ساخته شده‌اند ممکن است دچار لب‌پریدگی شوند. اگر لب‌پریدگی کوچک باشد، می‌توان از یک رزین کامپوزیت برای ترمیم آن استفاده کرد. اما اگر لب‌پریدگی زیاد باشد، لازم است روکش تعویض شود.
شل شدن:
گاهی اوقات سیمانی که برای نگه‌داشتن روکش استفاده می‌شود، شسته می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود که روکش شل شود و باکتری‌ها بتوانند به دندان نفوذ کنند و باعث پوسیدگی آن شوند. اگر روکش دندان شما شل به نظر می‌رسد، حتماً با مطب دندان‌پزشک تماس بگیرید.
افتادن:
گاهی اوقات ممکن است روکش دندان بیفتد. این معمولاً به‌دلیل درست جا نیفتادن یا کمبود سیمان است. اگر این مشکل پیش آمد، بلافاصله با مطب دندان‌پزشک تماس بگیرید. دندان‌پزشک به شما دستورالعمل‌های لازم برای مراقبت از دندان و روکش آن تا زمان ویزیت مجدد خواهد داد. او می‌تواند روکش را دوباره با سیمان مخصوص دندانپزشکی در جای خود قرار دهد.
“`
اگر امکان‌پذیر نباشد، باید یک روکش جدید درست کرد.
درمان‌های ارتودنسی و کاشت دندان برای زیباتر کردن لبخند کمک می‌کنند. گاهی برای حل مشکلات دندانی و رسیدن به لبخند زیبا، نیاز است که از هر دو روش برای بعضی از بیماران استفاده شود. مثلاً ممکن است کاشت دندان بعد از درمان ارتودنسی انجام شود یا در حین درمان، از مینی اسکروها برای جابه‌جایی دندان‌ها و درست کردن جای مناسب برای کاشت دندان استفاده کنند. در این حالت، خود عمل کاشت دندان در ماه‌های آخر درمان ارتودنسی انجام خواهد شد. همچنین در بعضی از موارد، متخصص ارتودنسی ممکن است از مینی اسکرو یا مینی ایمپلنت برای بستن فواصل کوچک بین دندان‌ها استفاده کند. در این صورت، دیگر نیازی به ایمپلنت‌های دندانی نخواهد بود.
———————————————————————————————————–
گردآوری شده ی مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
