فوت و فن کاشت و پرورش گیاه گاردنیا (2 نکته مهم)

معرفی گیاه گاردنیا

گاردنیا یک گیاه همیشه سبز با گل‌های زیبا است که متعلق به خانواده روناس می‌باشد و شامل ۲۵۰ نوع مختلف می‌شود که یا درختچه هستند یا درختان کوچک.

این گیاه به خاطر گل‌های سفید، خوشبو و بسیار زیبا، معروف است و در فصل بهار، تماشای آن لذت‌بخش است. گاردنیا در مناطق گرمسیری رشد کرده و به رطوبت نیاز دارد.

گاردنیا ، یکی از درختچه‌های همیشه سبز است که ارتفاع آن بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ سانتی متر می‌رسد. این گیاه پوست خاکستری رنگ دارد و برگ‌هایش تیره و براق هستند که طول آن‌ها حدود ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر است. جوانه‌های گل‌های این گیاه سفید و حدود ۱۰ سانتی‌متر قطر دارند. گل‌های بزرگ، سفید، مومی شکل و خوشبو در فصل بهار شکل می‌گیرند و در تابستان شکوفا می‌شوند.

هر گل ممکن است دارای ۵ گلبرگ یا بیشتر باشد. میوه گاردنیا کوچک، بیضی و نارنجی رنگ است و می‌توان از دانه‌های آن برای تکثیر گیاه استفاده کرد.

نیازها و روش نگهداری از گل گاردنیا

نور مناسب گل گاردنیا:

گاردنیا به نور زیادی نیاز دارد، اما در روزهای گرم، به ویژه در ظهر تابستان، باید از تابش مستقیم آفتاب محافظت شود، زیرا نور شدید می‌تواند باعث سوختگی برگ‌های آن شود. در زمستان، گلدان را در محلی قرار دهید که از بیشترین نور بهره‌مند شود.

گاردنیا برای شکوفایی گل نیاز به نور دارد و کمبود نور می‌تواند باعث ریزش غنچه‌های گل شود. همچنین، اگر نور کافی نداشته باشد، برگ‌ها هم نازک و ضعیف خواهند شد.

دما مورد نیاز گاردنیا :

دمای مناسب برای این گیاه ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد در طول روز و ۱۶ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد در شب است. این دما برای تشکیل جوانه و گل ضروری است. اگر دما بیشتر یا کمتر باشد، جوانه‌های گل شکل نخواهند گرفت. همچنین سرما در زمستان می‌تواند باعث سیاه شدن برگ‌های گیاه شود.

میزان آبیاری گاردنیا :

خاک گاردنیا نباید کاملاً خشک یا غرقاب شود. اگر گیاه خشکی بکشد، برگ‌هایش قهوه‌ای و ریزش خواهند داشت. برای آبیاری، باید برنامه‌ای منظم داشته باشید. برای تعیین زمان آبیاری، سطح خاک را بررسی کنید. اگر خاک تا عمق ۵ سانتی‌متری رطوبت خود را از دست داد، زمان آبیاری است.

مهم است که برای آبیاری از آب‌هایی که املاح دارند استفاده نکنید، زیرا وجود املاح می‌تواند به تدریج باعث از بین رفتن گاردنیا شود. این مسئله ابتدا باعث زرد شدن برگ‌ها می‌شود و سپس موجب ریزش آن‌ها خواهد شد. همچنین، استفاده از آب ولرم به جای آب سرد بهتر خواهد بود. رطوبت محیط نیز برای گاردنیای گلدانی ضروری است.

غبارپاشی می‌تواند موثر باشد، اما برای تامین رطوبت گیاه به تنهایی در روزهای گرم کافی نیست و چکیدن آب روی گل‌ها ممکن است منجر به زرد و قهوه‌ای شدن گل‌ها و ریزش آن‌ها شود. بنابراین می‌توانید یک زیرگلدانی بزرگ‌تر تهیه کرده و داخل آن سنگریزه گذاشته و گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید. سپس در زیرگلدانی کمی آب بریزید به طوری که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد و سطح آب پایین‌تر از کف گلدان باشد.

زیرا اگر کف گلدان و منافذ آن با آب تماس داشته باشد، آب اضافی بعد از آبیاری خارج نمی‌شود و این موضوع ممکن است به گیاه آسیب برساند. آب موجود در زیرگلدانی به تدریج تبخیر خواهد شد.

“““html

و رطوبت مناسب برای برگسار گاردنیا را تأمین می‌کند.

البته با وجود استفاده از این روش غبارپاشی، فراموش نکنید که چند بار در طی روزهای گرم این کار را انجام دهید. باید از آب‌های بدون املاح استفاده کنید و همچنین مراقب باشید که گل‌ها و غنچه‌های این گیاه خیس نشوند، زیرا خیس شدن گل‌ها باعث بد رنگ شدن آن‌ها می‌شود. غبارپاشی در زیر نور مستقیم آفتاب نیز می‌تواند لکه‌های قهوه‌ای و سوخته بر روی برگ‌ها ایجاد کند.

تغذیه و کوددهی گاردنیا :

استفاده از کود آهن یک بار در بهار و یکبار در تابستان بسیار مؤثر است. برای رشد بهتر گاردنیا می‌توانید از تقویت کننده‌های دیگر استفاده کنید که دستورالعمل استفاده آن‌ها را دنبال کنید.

خاک مناسب گل گاردنیا :

گاردنیا خاک اسیدی را دوست دارد و اگر این شرایط را نداشته باشد، نمی‌تواند برخی عناصر غذایی خاص، به ویژه آهن را جذب کند که در نتیجه برگ‌ها زرد می‌شوند. برای تهیه مخلوط خاکی مناسب برای گاردنیا، حتماً از پیت ماس به میزان حداقل ۳۰٪ از حجم کل بستر کاشت استفاده کنید؛ زیرا این ماده به کاهش اسیدیته کمک می‌کند.

مخلوط‌های مناسب برای کاشت گاردنیا شامل موارد زیر است: پیت موس + پرلایت + ورمی‌کولایت به نسبت‌های مساوی، یا پیت موس + کمپوست (خاک برگ پوسیده) به نسبت مساوی که در این حالت سهم پیت موس به ۵۰٪ می‌رسد. همانطور که گفته شد، در برخی منابع علمی، وجود پیت موس تا ۳۰٪ در مخلوط خاک پیشنهاد شده است، بنابراین می‌توانید قسمت سوم را از خاک باغچه سیاه و نرم استفاده کنید.

پیت موس + کمپوست + سبوس برنج از دیگر ترکیبات کاشت این گیاه است. برای کاهش اسیدیته بستر کاشت، بعضی پرورش‌دهندگان خانگی از مقدار کمی سرکه یا آب لیمو در آب آبیاری استفاده می‌کنند تا به کاهش اسیدیته خاک کمک کنند. گاهی اوقات، برخی از آن‌ها سرکه را قبل از بروز علائم زردی روی برگ‌ها یا با مشاهده اولین علائم بر روی سطح خاک می‌پاشند تا به کاهش اسیدیته کمک کنند.

همچنین استفاده از کودهای حاوی آهن ، مانند شلات آهن، در کاهش اسیدیته خاک تأثیر دارد، اما باید مراقب باشید که از این کودها بیش از حد استفاده نکنید، زیرا ممکن است به گیاه آسیب برساند.

بنابراین، استفاده از کودهای آهن‌دار در طول فصل رشد، یک بار در اوایل بهار و یک بار در اوایل تابستان توصیه می‌شود و از کودهایی که مخصوص گیاهان اسیدی دوست هستند، طبق دستور کارخانجات تولید کود استفاده کنید و معمولاً هر دو هفته یکبار آن‌ها را استفاده کنید. استفاده بیش از حد از کودها می‌تواند باعث شور شدن بستر کاشت و آسیب به ریشه‌ها شود.

بهترین زمان کوددهی این گیاه در اواسط بهار است تا به تشکیل جوانه‌های گل کمک شود. اما در پاییز، بهتر است گاردنیا کوددهی نشود، زیرا موجب رشد ساقه‌های جدید می‌شود که نسبت به کاهش دما حساس هستند. بستر کاشت گاردنیا باید زهکش خوبی داشته باشد و از هموس غنی باشد. زهکش ضعیف خاک می‌تواند منجر به افزایش بیماری‌های قارچی و پوسیدگی ریشه شود.

تعویض گلدان گاردنیا

گلدان گاردنیا معمولاً در سه سال اول رشد، هر سال در بهار تعویض می‌شود و از گلدانی با یک سایز بزرگتر استفاده می‌شود. اگر تعویض گلدان به دلیل بزرگ بودن گیاه دشوار است، می‌توانید خاک رویی گلدان را با خاکی غنی و تازه تعویض کنید. اگر از مخلوط غنی برای کاشت گاردنیا استفاده می‌کنید، حدود ۶ هفته بعد از تاریخ تعویض خاک، می‌توانید برنامه کوددهی این گیاه را شروع کنید.

تمیز نمودن برگ های گاردنیا

سعی کنید از مواد شیمیایی برای براق کردن برگ‌ها استفاده نکنید.

“““html

استفاده نکنید. هر ماه غبارپاشی برای تمیز کردن برگ‌ها با یک پارچه مناسب کافی است.

هرس گل گاردنیا

گیاه را بعد از فصل گلدهی و در زمانی که گیاه در حال استراحت است، هرس کنید. اگر می‌خواهید گیاه شما حالت بوته‌ای بیشتری داشته باشد، سرزنی را در زمان جوانی گیاه و به ویژه در زمان استراحت انجام دهید. این کار به رشد جوانه‌های جانبی و فرعی کمک می‌کند.

می‌توانید گیاه را به صورت شدیدتری نیز هرس کنید، اما هر بار که یک ساقه را کوتاه می‌کنید، حتماً چند برگ روی آن بگذارید تا گیاه در فصل رشد با مشکل غذا رسانی مواجه نشود. گیاهانی که هرس شده‌اند را با آمدن بهار با کودی حاوی آهن و میزان بیشتری نیتروژن تغذیه کنید تا رشد برگ‌ها و جوانه‌های قوی تحریک شود.

روش تکثیر گل گاردنیا

می‌توانید از طریق کاشت بذر در فصل پاییز و زمستان یا با قلمه زدن انتهای شاخه‌های برگدار در اواسط تا اواخر بهار، این گیاه را تکثیر کنید. برای این کار، قلمه‌های انتهایی ساقه را که طول آنها ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر است با قیچی باغبانی جدا کنید و در پودر هورمون ریشه‌زایی فرو ببرید. سپس هر کدام را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر که حاوی کمپوست با پایه پیت است، بکارید.

سپس آنها را با یک کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید و دما را حدود ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد نگه دارید و دقت کنید که خاک به اندازه کافی مرطوب باشد. بعد از دو ماه ریشه‌زایی انجام خواهد شد، و پس از آن، گیاه را در گلدانی با قطر دهانه ۱۱ تا ۱۳ سانتی‌متر که حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت است، بکارید و به این شکل گیاهانی که به PH پایین نیاز دارند، کاشته می‌شوند.

آفات و بیماری‌های گاردنیا

اگر گیاه ظاهر خوبی ندارد: هوای خشک باعث این مشکل است، بنابراین برگ‌ها را با آب بدون املاح و ولرم غبارپاشی کنید. ایجاد رطوبت دائمی و پایدار نتیجه بهتری دارد، و هنگام غبارپاشی باید گل‌ها را محفوظ نگه دارید.

اگر برگ‌ها تغییر رنگ داده و لکه‌های دیسک مانند روی آنها مشاهده می‌شوند: حشره آفت عامل این مشکل است. برگ‌ها را با سم حشره‌کش نفوذی سمپاشی کنید و بعد از ۴۸ ساعت لکه‌ها را با پارچه نرم پاک کنید.

اگر برگ‌ها زرد شده‌اند و فقط رگبرگ‌ها سبز مانده‌اند: این مشکل به دلیل املاح موجود در آب یا خاک است. در بهار یک بار و در تابستان یک بار با کود آهن گیاه را تغذیه کنید و از آب بدون املاح برای آبیاری و غبارپاشی استفاده کنید.

اگر زخم‌های پنبه‌ای سفید روی برگ‌ها و در قاعده آنها مشاهده می‌شود: این نیز ناشی از حشره آفت است. هر دو هفته یک بار با سم حشره‌کش نفوذی گیاه را سمپاشی کنید تا علائم برطرف شوند، و هنگام سمپاشی مراقب گل‌ها باشید.

اگر در تابستان برگ‌ها می‌ریزند: یعنی گیاه خیلی تشنه است. گلدان‌ها را به مدت ۱۵ دقیقه در سطل پر از آب قرار دهید سپس خارج کنید. آبیاری را تنظیم کرده و سطح خاک را در بهار و تابستان همیشه مرطوب نگه دارید.

اگر لکه‌های سوخته روی برگ‌ها و گل‌ها مشاهده می‌شود: یعنی در آفتاب غبارپاشی کرده‌اید. غبارپاشی را در سایه و در صبح یا عصر انجام دهید.

اگر گل‌ها زرد می‌شوند: یعنی رطوبت خیلی بالا است، بنابراین جریان ملایمی از هوا را در اتاق برقرار کنید.

اگر گیاه سالم است ولی غنچه‌ها می‌افتند:

“““html

املاح موجود در آب یا عدم وجود رطوبت کافی عامل ان است: برای آبیاری، از آب بدون املاح استفاده کنید و گیاه را غبارپاشی نمایید.

برگ‌های جدید ریز هستند: این به دلیل کمبود عناصر غذایی است. هر دو هفته یک بار بر اساس دستور، با مواد غذایی مصنوعی گیاه را تغذیه کنید و مقداری کود آهن به محلول غذایی بیفزایید.

گل‌ها رنگ خود را از دست داده‌اند: این آسیب به دلیل غبارپاشی است. هنگام غبارپاشی، گل‌ها را از آب محفوظ نگه‌دارید.

در زمستان برگ‌ها سیاه می‌شوند: هوای سرد علت آن است. گیاه را به محل گرمتری منتقل کنید.

برگ‌ها رنگ‌پریده هستند: این نشانه کمبود نور است. گیاه را به مکان روشن‌تری انتقال دهید و از تابش مستقیم آفتاب دور نگه دارید.

در سطح زیرین برگ‌ها تار عنکبوت مشاهده می‌شوند: این مشکل به دلیل کنه قرمز ریز است. با پارچه یا اسفنج آغشته به سم کنه‌کش، سطح زیرین برگ‌ها را تمیز کنید تا علائم برطرف شوند. حفظ رطوبت پایدار در کاهش آفت مؤثر است.

بیشتر بخوانید: