معرفی درخت ولیک و خواص دارویی میوه آن (2 نکته مهم)
آشنایی با درخت ولیک یا زالزالک وحشی
ولیک یا زالزالک وحشی درختی است که در قسمت‌های شمالی اروپا به طور طبیعی رشد می‌کند. این درخت ممکن است به شکل یک بوته کوچک باشد و ارتفاع آن معمولاً بین 3 تا 5 متر است. درخت ولیک برای باغ‌ها، زیباسازی محیط و همچنین برای درست کردن حصار استفاده می‌شود. در فصل پاییز گل‌های سفیدی روی درخت شکوفه می‌زنند و سپس در همان فصل میوه‌هایش به بار می‌نشیند. ولیک درختی است که تیغ دارد و میوه‌هایش خیلی کوچک و سیاه‌رنگ هستند که طعم آن‌ها کمی ترش و شیرین است.
مشخصات ظاهری درخت ولیک
درخت ولیک بیشترین ارتفاعش به حدود 3 متر می‌رسد و قطری که ساقه‌اش دارد معمولاً از 15 سانتیمتر بیشتر نمی‌شود. در بهار، روی شاخه‌های آن گل‌های سفیدی باز می‌شوند که غذای خوبی برای حشرات مثل زنبور عسل به حساب می‌آید. این درخت تیغ‌های بلندی دارد که بعضی از آن‌ها بیش از 5 سانتیمتر طول دارند و بسیار تیز هستند.
میوه‌های ولیک در پاییز می‌رسند و زمان برداشت آن‌ها وقتی است که میوه‌ها نرم شده و کاملاً سیاه شوند. این میوه‌ها ابتدا سبز هستند و بعد به قرمز تیره و سپس سیاه تبدیل می‌شوند.
روش تکثیر درخت ولیک
برای تکثیر درخت ولیک، می‌توانید بذرهایش را بکارید یا آن را پیوند بزنید. بذرها برای رویش به سرما احتیاج دارند، بنابراین باید آن‌ها را چند ماه در یخچال نگه‌دارید. روش‌های معمول پیوند زدن برای این درخت عبارتند از پیوند لوله‌ای و پیوند شکمی.
نکات پرورشی در رابطه با درخت ولیک
گل‌ها، شاخ و برگ و میوه‌های درخت ولیک زیبایی خاصی به آن می‌دهند. این درخت هر دو ماه یک بار به کود نیاز دارد. شاخه‌های آن تیغ‌دار هستند و میوه‌ها در فصل پاییز و زمستان ظاهر می‌شوند. بعد از اینکه گل‌ها پژمرده شوند، نیاز به هرس سبک دارند. این درخت برای ساخت پرچین بسیار مناسب است.
خواص شیمیایی ولیک
میوه ولیک سرشار از ویتامین C و B است. علاوه بر این، مواد شیمیایی دیگری مثل فلاوونوئیدها، آنتوسیانیدین‌ها، پروآنتوسیانیدین‌ها، کلسیم و قند گلوکز هم در آن وجود دارد که همه این‌ها آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند.
کاربردهای درخت ولیک
یکی از ویژگی‌های خوب درخت ولیک، محکم بودن ساقه‌اش است. در مناطق شمال ایران، برای ساخت دستگیره وسایل کشاورزی مثل بیل، کلنگ و سایر ابزارها از این ساقه‌های محکم استفاده می‌شود. در فصل پاییز بعد از افتادن برگ‌ها، از ساقه‌های ولیک استفاده می‌کنند.
این درخت همچنین دارای شاخه‌های جوانی است که هر ساله از اطراف آن رشد می‌کنند. این شاخه‌ها به سرعت رشد می‌کنند و به همین دلیل صاف و راست هستند. به همین خاطر، کسانی که سیخ کباب ندارند، معمولاً از این شاخه‌های نازک ولیک به عنوان سیخ کباب استفاده می‌کنند.
خواص دارویی ولیک
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه ولیک می‌توانند به کاهش حساسیت رگ‌های خونی کمک کنند و از آسیب‌های ناشی از اکسیداسیون (مانند آلودگی‌ها و مواد شیمیایی موجود در غذاها) جلوگیری نماید. همچنین، وجود این آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند باعث کاهش گرفتگی عروق شود و به بهبود خون‌رسانی به سلول‌های قلبی کمک کند. این کار نهایتاً منجر به بهبود عملکرد قلب شده و باعث کاهش خستگی و تسکین دردهای ناشی از آنژینی می‌شود.
میوه ولیک به کاهش فشار خون در افراد هم کمک می‌کند.
همچنین به کاهش فشار خون کمک می‌کند. در واقع، فشار خون را تنظیم می‌کند و برای بیماران دیابتی، فشار خون را کاهش می‌دهد.
- دم کرده ولیک برای مشکلات عصبی مفید است و به کاهش استرس کمک می‌کند.
- دمنوش تازه ولیک یکی از بهترین گزینه‌ها برای افزایش زمان خواب آرامش‌بخش است.
- مصرف ولیک باعث کاهش کلسترول بد در خون می‌شود و در افرادی که رژیم غذایی پرچربی دارند، تولید کلسترول در کبد را کم می‌کند. همچنین، سرکه ولیک یکی از عوامل مهم برای کاهش کلسترول و تری‌گلیسیرید در بدن است.
- ولیک به سوزاندن چربی‌ها کمک می‌کند و کالری اضافی بدن را از بین می‌برد، بنابراین برای کاهش وزن مناسب است.
- ولیک به بهبود هضم غذا کمک کرده و خاصیت ضد التهابی دارد.
- مصرف شربت ولیک همراه با شکر سرخ برای درمان سردرد شدید مؤثر است.
- این میوه برای تقویت معده بسیار مفید است.
- ولیک در درمان اسهال خونی مؤثر است.
- خوردن عرق زالزالک برای افرادی که نقرس دارند بسیار مفید است.
بیشتر بخوانید:
