موارد مصرف و عوارض داروی ازیپم (2 نکته مهم)
معرفی داروی ازیپم
ازیپم (Ezipam) یک نام تجاری برای داروی اس سیتالوپرام (Escitalopram) است که جزو داروهای ضدافسردگی به نام مهارکننده‌های پمپ جمع کننده سروتونین (SSRIs) قرار دارد. این دارو برای درمان مشکلاتی مانند افسردگی، حملات ترس، اختلالات اضطرابی و وسواس استفاده می‌شود.
افسردگی و حملات ترس (پنیک) معمولاً بدون دلیل خاصی در افراد ظاهر می‌شوند یا ممکن است به خاطر مشکلات ارتباطی، ضربه‌های روحی یا بیماری به وجود بیایند.
در مغز، سلول‌های خاصی به نام نورون‌ها مواد شیمیایی مختلفی را برای برقراری ارتباط با یکدیگر ترشح می‌کنند. این یعنی که یک سری سیگنال‌های الکتریکی بین نورون‌ها باعث انجام کارهای مختلف در بخش‌های مختلف مغز می‌شود.
یکی از این مواد شیمیایی سروتونین است که در مغز تولید می‌شود. زمانی که سروتونین از نورون خارج می‌شود، سایر نورون‌ها را تحریک می‌کند و بعد با کمک پمپ‌هایی به نورون‌ها بازمی‌گردد و دوباره استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر ازیپم
داروهای مهارکننده پمپ جمع کننده سروتونین (SSRIs) مانند ازیپم، مقدار سروتونین را در فضای بین نورون‌ها افزایش می‌دهند. این موضوع می‌تواند به کاهش علائم افسردگی، حملات ترس و دیگر اختلالات خلق و خو در برخی افراد کمک کند.
فواید مصرف ازیپم
برای افرادی که از افسردگی رنج می‌برند، مصرف ازیپم می‌تواند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- کاهش احساس ناراحتی؛
- کاهش احساس فشار درونی؛
- بهبود توانایی برای شروع و انجام فعالیت‌های روزمره؛
- بهبود تمرکز؛
- احیای احساس لذت از فعالیت‌های مثبت و واکنش مناسب به آنها؛
- کاهش افکار منفی و افکار خودکشی؛
- بهبود کیفیت زندگی؛
برای افرادی که از اختلالات اضطرابی رنج می‌برند، مصرف ازیپم می‌تواند موارد زیر را موجب شود:
- کاهش نگرانی‌ها و ترس از آینده؛
- کاهش فشارهای درونی و کمک به خواب بهتر؛
- بهبود حافظه و تمرکز؛
- کاهش نشانه‌های جسمی مرتبط با اضطراب، مانند حالت تهوع، لرزش، ضربان قلب نامنظم و تعریق؛
- بهبود کیفیت زندگی؛
نکات مهمی که قبل از مصرف ازیپم باید رعایت کرد
این دارو ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد و همچنین نمی‌توان آن را به کودکانی که کمتر از ۱۲ سال دارند و دچار افسردگی هستند، یا نوجوانانی که کمتر از ۱۸ سال دارند و دچار اضطراب هستند، تجویز کرد.
اگر شرایط زیر را دارید، هرگز نباید از داروی ازیپم استفاده کنید:
- حساسیت به سیتالوپرام یا اس سیتالوپرام؛
- اگر در ۲ هفته‌ی گذشته از داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI) استفاده کرده‌اید. این داروها نوع خاصی از داروهای ضد افسردگی هستند.
- اگر در حال مصرف پیموزید (pimozide) – دارویی که برای درمان تیک‌ها در افراد به کار می‌رود- هستید.
اگر شما یا هر یک از اعضای خانواده‌تان یکی از این شرایط را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. زیرا ممکن است این شرایط باعث افزایش احتمال بروز برخی عوارض جانبی ناشی از مصرف ازیپم شود.
- تشنج یا صرع؛
- افکار خودکشی یا صحبت درباره‌ی آن؛
- آب سیاه یا گلوکوم (نوعی بیماری چشم)؛
- علائم افسردگی، اختلال دو قطبی، روان‌پریشی، یا هر نوع مشکل روانی؛
- سابقه‌ی حمله قلبی اخیر، بیماری‌های قلبی ناپایدار، بیماری‌های کبدی، بیماری‌های کلیوی، یا شرایط پزشکی که بر روی متابولیسم یا تعادل مایعات و خون شما تأثیر می‌گذارد.
نحوه صحیح مصرف ازیپم
- ازیپم می‌تواند همراه با غذا یا بدون آن مصرف شود؛
- هر روز یکبار، در صبح یا بعدازظهر، از ازیپم استفاده کنید؛
- اگر در دوز بزرگسالان ازیپم افزایش یابد، تقریباً یک هفته طول می‌کشد تا سطح دارو در بدن شما ثابت شود.
- ناگهان مصرف ازیپم را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک شما توصیه کرده باشد. در غیر این صورت، ممکن است علائم ناخوشایندی را تجربه کنید.
- مدت درمان با ازیپم معمولاً چند ماه یا بیشتر است. پزشک شما باید گهگاه نیاز شما به دارو را بررسی کند.
میزان مصرف ازیپم
میزان مصرف برای نوجوانان به منظور درمان افسردگی: دوز اولیه: ۱۰ میلی‌گرم، یک بار در روز؛ پس از حداقل ۳ هفته، در صورت نیاز، این مقدار می‌تواند به ۲۰ میلی‌گرم افزایش یابد.
میزان مصرف برای بزرگسالان به منظور درمان افسردگی: دوز اولیه: ۱۰ میلی‌گرم، یک بار در روز؛ پس از حداقل ۱ هفته، در صورت نیاز، می‌توان این مقدار را به ۲۰ میلی‌گرم افزایش داد.
میزان مصرف برای بزرگسالان به منظور درمان اضطراب: دوز اولیه: ۱۰ میلی‌گرم، یک بار در روز؛ پس از حداقل ۳ هفته، در صورت نیاز، می‌توان این مقدار را به ۲۰ میلی‌گرم افزایش داد.
میزان مصرف برای افراد مسن یا افرادی که بیماری کبدی دارند، برای درمان افسردگی یا اضطراب: دوز اولیه: ۱۰ میلی‌گرم، یک بار در روز؛
توصیه‌های عمومی درباره دوز مصرفی ازیپم
- ازیپم را حتماً با نسخه پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمام اطلاعات درج شده روی بسته بندی را به دقت بخوانید. از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده خودداری کنید و فقط در بازه زمانی مشخص شده استفاده کنید.
- ازیپم را با دیگران (به خصوص بچه‌ها) به اشتراک نگذارید، حتی اگر آنها علائمی مشابه شما داشته باشند.
- هنوز مشخص نیست که آیا ازیپم برای جنین خطرناک است یا خیر، بنابراین اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از نیاز ازیپم
اگر یک دوز ازیپم را فراموش کردید، به محض اینکه یادآوری شدید، اگر هنوز همان روز هستید، آن را مصرف کنید. اما اگر روز بعد به یاد آوردید، نباید دو قرص مصرف کنید. بلکه باید به روال عادی خود، یک قرص در روز استفاده کنید.
اگر بیش از حد ازیپم مصرف کردید، باید سریعاً به مراکز اورژانسی مراجعه کنید یا از پزشک کمک بخواهید.
عوارض جانبی ازیپم
- اگر ناگهان مصرف این دارو را قطع کنید، ممکن است احساسات ناخوشایندی داشته باشید. برخی از افراد ممکن است از دیگران بیشتر عوارض جانبی را تجربه کنند.
- اگر هرگونه علامتی از آلرژی به این دارو مانند کهیر، تنفس سخت، یا ورم در صورت، لب‌ها، زبان یا گلو را دیدید، حتماً به پزشک خود بگویید.
- آلرژی به این دارو خیلی رایج نیست، ولی در برخی موارد نادر ممکن است مشکلات جدی از جمله آنافیلاکسی یا ورم ایجاد شود. اگر به سیتالوپرام، اس سیتالوپرام یا داروهای مشابه حساسیت دارید، از مصرف این دارو خودداری کنید.
اگر این علائم را دارید، فوراً مصرف داروی ازیپم را قطع کنید و به پزشک مراجعه کنید:
- علائم آلرژی شامل کهیر گسترش یافته، مشکل در تنفس، ورم صورت، لب‌ها یا زبان، یا تپش قلب بسیار سریع؛
- تغییرات در حال و هوای شما یا رفتار، مثلاً: افسردگی، توهم، یا افکار خودکشی؛ همچنین حال و هوای بچه‌ها را نیز بررسی کرده و هر تغییری را به پزشک گزارش دهید.
- نعوظ دردناک و طولانی مدت آلت تناسلی؛
عوارض جانبی معمول ازیپم
- مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، سوءهاضمه، یبوست یا اسهال مخصوصاً در ابتدا شایع است که می‌توان با مصرف غذاهای سبک و نوشیدن آب به مقدار کافی آنها را کاهش داد.
- اگر احساس خواب آلودگی، ضعف یا خستگی می‌کنید، از رانندگی و کارهایی که نیاز به تمرکز دارند، خودداری کنید.
- اگر دچار سردرد شدید به دلیل مصرف این دارو شدید، از داروساز از داروی مسکن مناسب سوال بپرسید.
- خشکی دهان نیز از عوارض این دارو است که می‌توانید با استفاده از آدامس یا آبنبات بدون شکر آن را برطرف کنید.
- تغییرات خلق و خو مانند احساس اضطراب، آشفتگی، بی قراری و فراموشی، ممکن است در اوایل درمان با ازیپم ظاهر شوند، ولی به تدریج پس از چند روز بهتر می‌شوند. اما اگر این علائم ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، با پزشک خود صحبت کنید.
- اگر دچار مشکلات خواب، تعریق بیش از حد، کاهش اشتها یا تغییر وزن ناگهانی، درد یا احساس سوزن سوزن شدن در انگشتان، مشکلات جنسی، وزوز گوش، تپش قلب نامنظم، آبریزش بینی یا خارش مداوم هستید، با پزشک مشورت کنید.
شایان ذکر است که این عوارض همراه با درصد شیوع آنها ذکر شده‌اند؛ مثلاً درصد شیوع ۱۰% به این معناست که از بین ۱۰۰ نفری که از داروی ازیپم استفاده کرده‌اند، به طور متوسط ۱۰ نفر به این عارضه دچار شده‌اند.
توصیه‌های دارویی ازیپم
- ازیپم را دقیقاً به همان شکلی که پزشک تجویز کرده مصرف کنید. این دارو را فقط یک بار در روز استفاده کنید.
- مصرف این دارو تنها بخشی از درمان افسردگی یا اضطراب را شامل می‌شود و برای درمان کامل، باید از روش‌های غیر دارویی مانند حمایت اجتماعی، مشاوره و آموز ش نیز کمک بگیرید.
- اگرچه احتمال خواب‌آلودگی ناشی از مصرف ازیپم کم است، ولی در بعضی افراد ممکن است این مشکل پیش بیاید. اگر این دارو باعث خواب‌آلودگی شما می‌شود، از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارند، پرهیز کنید.
“`html
تداخلات دارویی ازیپم
برخی از داروها ممکن است با ازیپم تداخل داشته باشند و عوارض جانبی آن را بیشتر کنند یا میزان آن را تغییر دهند. در صورتی که دارویی با ازیپم تداخل شدیدی داشت، بهتر است از داروهای ترکیبی آن نیز استفاده نکنید.
الکل می‌تواند عوارض جانبی ناشی از مصرف این دارو را افزایش دهد. بنابراین، از نوشیدن الکل پرهیز کنید.
قبل از استفاده از هر دارویی در حین مصرف ازیپم – حتی داروهای بدون نسخه – حتماً از پزشک یا داروساز در مورد تداخلات احتمالی سوال کنید. تداخلات دارویی ازیپم ممکن است باعث:
- افزایش مقدار متوپرولول در خون شود، اگرچه تأثیری بر فشار خون یا ضربان قلب ندارد.
- افزایش مقدار سایمتیدین در خون شود.
- شامل داروهای افزاینده QT (مانند: آمیودارون، فلکانید و غیره) باشد.
- شامل داروهایی که باعث خواب‌آلودگی، سرگیجه یا تأثیرات بر سیستم عصبی مرکزی می‌شوند (مانند: بنزودیازپین‌ها، آنتی هیستامین‌های آرامبخش) باشد.
- شامل داروهای افزاینده میزان سروتونین (مثلاً: لیتیوم، تریپتان، ترامادول و غیره) باشد.
- شامل داروهایی که توانایی خون برای انعقاد را کاهش می‌دهند (مثلاً: آسپیرین، وارفارین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) باشند.
- شامل کاربامازپین باشد.
- شامل پیموزید باشد.
- شامل داروهای مهارکننده‌ی MAOI (مثلاً: لینزولید، فنلزین، سلگیلین) باشد.
شرایط نگهداری ازیپم
- دارو را در دمای اتاق و دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
- زمانی که از دارو استفاده نمی‌کنید، درب قوطی را محکم ببندید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`
