پیلوکارپین چیست و چرا تجویز می شود؟ (2 نکته مهم)
موارد مصرف و عوارض قطره چشمی پیلوکارپین
پیلوکارپین(Pilocarpine) که با نام تجاری گلوپین نیز شناخته می‌شود، به منظور درمان برخی مشکلات چشمی مانند «گلوکوم با زاویه باز» و «گلوکوم با زاویه بسته» و همچنین قبل از عمل جراحی یا در هنگام معاینه چشم استفاده می‌شود.
قطره چشم پیلوکارپین برای درمان نوع حاد گلوکوم زاویه بسته (AACG) نیز به کار می‌رود. این نوع گلوکوم زمانی پیش می‌آید که فشار درون چشم به طور ناگهانی بالا می‌رود و باید به سرعت درمان شود. در این حالت، مشکل از انسداد ناگهانی جریان مایع در چشم ناشی می‌شود. با افزایش تولید مایع در چشم، فشار بالا رفته و ممکن است احساس درد و قرمزی در چشم کنید.
پیلوکارپین باعث کوچک شدن مردمک چشم شده و این امر به باز شدن مسیرهای خروج مایع از چشم کمک می‌کند، که در نتیجه فشار داخل چشم کاهش می‌یابد.
مکانیسم اثر پیلوکارپین
پیلوکارپین یک داروی مقلد پاراسمپاتیک است که به طور مستقیم به گیرنده‌های کولینرژیک اثر می‌گذارد. این دارو باعث انقباض عضلات خاصی در چشم می‌شود که در نهایت باعث کوچک شدن مردمک چشم و کاهش فشار داخل چشم می‌گردد.
فارماکوکینتیک پیلوکارپین
تاثیر تنگ کنندگی مردمک معمولاً 10 تا 30 دقیقه پس از مصرف آغاز می‌شود و بالاترین اثر (کاهش فشار داخل چشم) در حدود 75 دقیقه بعد مشاهده می‌شود. این دارو به مدت 4 تا 8 ساعت تاثیر تنگ کنندگی مردمک و 4 تا 14 ساعت تاثیر بر کاهش فشار داخل چشم دارد.
روش مصرف قطره چشم پیلوکارپین
- قبل از استفاده از قطره، بروشور همراه دارو را به دقت بخوانید تا اطلاعات لازم درباره دارو و عوارض جانبی آن را دریافت کنید.
- برای دوز مصرفی به تجویز پزشک خود توجه کنید.
- دست‌های خود را قبل از استفاده به خوبی بشویید.
- درپوش بطری را بردارید.
- سر خود را کمی به عقب خم کنید، پلک پایین را بکشید و قطره را نزدیک چشمتان بیاورید و با فشار دادن بطری یک قطره را در چشمتان بچکانید.
- چشم خود را به مدت یک یا دو دقیقه ببندید و به آرامی چشم‌هایتان را بچرخانید.
- اگر پزشک گفته است که باید قطره را برای هر دو چشم استفاده کنید، این مراحل را برای چشم دیگر نیز تکرار کنید.
- درپوش قطره را بگذارید.
موارد و مقدار مصرف پیلوکارپین
الف) درمان گلوکوم مزمن با زاویه باز؛ قبل از جراحی یا به عنوان جایگزین جراحی در گلوکوم حاد با زاویه باریک.
بزرگسالان و کودکان: 1 تا 2 قطره از محلول 4% یا 1% هر 4 تا 12 ساعت در چشم چکانده می‌شود.
ب) اضطراری در درمان گلوکوم با زاویه باریک.
بزرگسالان و کودکان: 1 تا 2 قطره از محلول 2% هر 5تا 10 دقیقه، 3 تا 6 بار در چشم چکانده می‌شود. سپس 1 قطره هر 1 تا 3 ساعت تا کنترل فشار داخل چشم استفاده می‌شود.
پ) دفع اثر داروهای مقلد سمپاتیک.
بزرگسالان: 1 قطره از محلول 1% در چشم چکانده می‌شود.
مصرف پیلوکارپین در دوران حاملگی و شیردهی
C – مطالعات کافی بر روی حیوانات نشان داده است که…
“`html
این دارو ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، اما تحقیقاتی در مورد تأثیر آن بر انسان‌ها در دسترس نیست. با این حال، مزایای استفاده از این دارو برای زنان باردار ممکن است از خطراتی که ممکن است به همراه داشته باشد، بیشتر باشد. همچنین ممکن است هیچگونه تحقیق کافی در مورد تأثیر آن بر حیوانات و یا انسان‌ها وجود نداشته باشد.
پیلوکارپین باید در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی پیلوکارپین
- قلب و عروق: افزایش فشار خون، ضربان قلب سریع.
- چشم: سردرد در زیر چشم، نزدیک‌بینی، سوزش، خارش، اسپاسم مژگانی، دید مبهم، التهاب چشم، اشک‌ریزی، تغییرات در میدان دید، درد ابرو، التهاب قرنیه، و درد در اطراف چشم.
- دستگاه گوارش: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، و تولید بیش از حد بزاق.
- سیستم تنفسی: اسپاسم در مجاری هوایی، و پدیده ادم ریوی.
- پوست: تعریق زیاد.
- سایر عوارض: واکنش‌های آلرژیک.
مسمومیت با پیلوکارپین و درمان آن
نشانه‌های بالینی: قرمز شدن صورت، استفراغ، ضربان قلب کند، اسپاسم در مجاری تنفسی، افزایش ترشح در دستگاه تنفسی، تعریق، اشک‌ریزی، بی‌اختیاری ادرار، افت فشار خون و لرزش.
درمان: در صورت بلع تصادفی دارو، معمولاً استفراغ خود به خود اتفاق می‌افتد. اگر اینطور نشد، باید بیمار را وادار به استفراغ کرد تا محتویات معده خالی شود و سپس ذغال فعال و یک مسهل داده می‌شود. اگر دارو به پوست تماس پیدا کند، آن ناحیه دو بار با آب شسته می‌شود. برای درمان مشکلات قلبی و عروقی از اپی‌نفرین استفاده می‌شود. پادزهر انتخابی این دارو سولفات آتروپین است. برای شستشوی موضعی، چشم را با آب یا محلول نمکی شستشو می‌دهند. به‌طور کلی، دوزهای تا 20 میلی‌گرم دارو غیرسمی شناخته می‌شوند.
تداخلات دارویی پیلوکارپین
- اگر با مشتقات اپی‌نفرین و تیمولول مصرف شود، ممکن است اثر کاهش فشار داخل چشمی افزایش یابد.
- اکوتیوفات می‌تواند اثرات دارویی پیلوکارپین را کاهش دهد.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف قطره چشم پیلوکارپین
بعضی از داروها نمی‌توانند در شرایط خاصی تجویز شوند و برخی دیگر باید در صورت نیاز به درمان مکمل باشند؛ بنابراین قبل از مصرف دارو، پزشک شما باید از موارد زیر مطلع باشد:
- اگر باردار یا شیرده هستید. شما باید تنها با تجویز پزشک از این قطره استفاده کنید.
- اگر مشکل قلبی و عروقی دارید.
- اگر مشکل پرکاری تیروئید دارید.
- اگر به بیماری پارکینسون مبتلا هستید.
- اگر به مشکلات گوارشی مانند زخم یا انسداد مبتلا هستید.
- اگر سابقه واکنش آلرژیک به قطره چشمی دیگری دارید.
- اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل همه داروهایی است که برای شما تجویز شده یا بدون نسخه استفاده می‌کنید، مانند داروهای گیاهی و مکمل‌ها.
ملاحظات اختصاصی پیلوکارپین
پیلوکارپین می‌تواند به تنهایی یا با مانیتول، گلیسرول، یا استازولامید مصرف شود. این دارو می‌تواند برای معکوس کردن اثرات داروهای ضدمیکروبی و گشادکننده مردمک چشم، بعد از جراحی یا معاینات چشمی، استفاده شود. همچنین می‌توان برای جلوگیری از چسبندگی، آن را به‌صورت متناوب با آتروپین مصرف کرد.
“`
نکات مهم برای بیماران در زمان استفاده از پیلوکارپین
در روزهای اول درمان، ممکن است دچار تاری دید، کاهش میدان دید، درد خفیف در ناحیه ابرو و نزدیک بینی شوید. این علائم معمولاً بین ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از شروع درمان برطرف می‌شوند.
در شب و در مکان‌های کم‌نور مراقب رانندگی کنید و در انجام سایر فعالیت‌ها هم احتیاط کنید، زیرا تنگ شدن مردمک می‌تواند باعث کاهش دید جانبی و نور کافی شود.
چگونه باید قطره چشم پیلوکارپین را نگهداری کرد
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- این دارو را در یک مکان خشک و خنک، دور از گرما و نور مستقیم نگهداری کنید.
- از یخ زدن دارو جلوگیری کنید.
- قطره چشم می‌تواند فقط چهار هفته بعد از اولین بار باز شدن بطری نگهداری شود. اگر بطری بیشتر از این مدت باز مانده باشد، حتی اگر مقداری از محلول داخل آن باقی مانده باشد، نباید از آن استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
