گرفتگی رگ قلب : چه کسی در خطر تصلب شرایین قرار دارد؟ (2 نکته مهم)

گرفتگی رگ های قلب | علائم، راه های تشخیص و انواع درمان آن
بیماری گرفتگی عروق قلب، به گزارش رضیم: وقتی رگهای خونی که اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به دیگر قسمتهای بدن میبرند، سفت و ضخیم میشوند، این پدیده رخ میدهد. وقتی این اتفاق بیفتد، جریان خون به اعضای بدن کاهش پیدا میکند. رگهای خونی سالم باید نرم و انعطافپذیر باشند، اما با گذشت زمان، دیوارههای آنها سخت میشود و این موضوع به مشکلاتی میانجامد. تصلب شرایین یکی از شکلهای این مشکل است، اما گاهی اصطلاحات بهجای هم استفاده میشوند.
تعریف گرفتگی رگ های قلب
تصلب شرایین به معنای جمع شدن چربیها، کلسترول یا دیگر مواد در دیوارههای رگهای قلبی است که باعث کاهش جریان خون میشود. این مواد میتوانند شکسته شوند و لختههای خونی بسازند. هرچند که گرفتگی عروق معمولاً بهعنوان یک بیماری قلبی شناخته میشود، اما ممکن است به دیگر رگهای بدن نیز آسیب بزند. مهم است که تصلب شرایین قابل درمان و پیشگیری است.
از کجا بفهمم رگ قلب من گرفته است؟
برای تشخیص دقیق گرفتگی عروق کرونری، دو روش اصلی وجود دارد: آنژیوگرافی و سی تی آنژیوگرافی. اما این به معنای این نیست که هر بار که به گرفتگی شک داریم، باید این آزمایشها را انجام دهیم. در ویدئویی، دکتر نادر افشاری روشهای تشخیص عدم گرفتگی قلب را در خانه و در مطب توضیح میدهد. با آگاهی از عوامل خطر میتوانیم پیش از انجام آنژیوگرافی، از عدم گرفتگی رگهای قلب مطمئن شویم.
علائم گرفتگی رگ قلب چیست؟
گرفتگی رگها به آرامی شکل میگیرد. معمولاً گرفتگی خفیف علائم خاصی ندارد. تا زمانی که رگها خیلی تنگ نشوند یا بسته نشوند، متوجه علائم نخواهید شد. اگر رگها بسته شوند، جریان خون کافی به بافتها و اعضای بدن نمیرسد. گاهی یک لخته خون میتواند بطور کامل جریان خون را مسدود کند و باعث حمله قلبی یا سکته شود.
چرا رگ قلب می گیرد؟
گاهی اوقات گرفتگی عروق از دوران کودکی یا جوانی شروع میشود اما فرد از آن بیخبر است. اما چرا این اتفاق میافتد؟ پاسخ این است: آسیب به دیواره داخلی رگها. این آسیب ممکن است به دلایل زیر باشد:
- عدم تحرک
- دیابت
- فشارخون بالا
- کشیدن سیگار
ریسک گرفتگی قلبی برای سلامتی فرد چیست؟
اگر مشکل تصلب شرایین تشدید شود، مشکلات جدی مانند بیماریهای قلبی عروقی به خطر میافتد. معمولاً تا زمان بروز این نوع بیماریها، علائم خاصی را احساس نخواهید کرد.
تصلب شرایین عامل انواع بیماریهای قلبی و عروقی:
1. بیماری عروق کرونری
2. آنژین
3. حملههای قلبی
4. حملات ایسکمیک گذرا (TIA)
5. بیماری شریانی محیطی
6. علت گرفتگی عروق قلب
چه کسی در خطر تصلب شرایین قرار دارد؟
هنوز دلیل و نحوه مسدود شدن رگهای خونی بهطور دقیق مشخص نیست. عملکرد بیماری مشخص است، اما اینکه چرا در نقاط مختلف بدن، تودههای چربی و کلسترول در جداره رگها جمع میشوند و رگها را مسدود میکنند، هنوز در تحقیقات روشن نشده است. گرفتگی رگ ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. با این حال، تحقیقات نشان دادهاند که عوامل زیر میتوانند خطر بروز تصلب شرایین را افزایش دهند:
1. سن بالا
2. کشیدن سیگار
3. مصرف غذای ناسالم و پرچرب
4. عدم فعالیت بدنی
5. اضافه وزن یا چاقی
6. مصرف زیاد الکل
7. شرایط دیگری مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت
8. سابقه خانوادگی آترواسکلروز و بیماریهای قلبی
9. اصالت آسیای جنوبی، آفریقایی و کارائیبی
برخی از این عوامل غیرقابل کنترل هستند، اما ما میتوانیم بر مشکلاتی مانند رژیم غذایی ناسالم یا کمبود تحرک غلبه کرده و در نتیجه، خطر بروز بیماریهای قلبی و گرفتگی عروق را کاهش دهیم.
علائم تصلب شریان چیست؟
گرفتگی و تنگی عروق معمولاً افرادی در سنین بالا را تحت تأثیر قرار میدهد، اما این احتمال وجود دارد که در سنین پایینتر نیز بروز کند. برای جلوگیری از عوارض آن، آگاهی و درمان به موقع ضروری است.
“`html
این وضعیت معمولاً در دوره بلوغ بروز میکند. در داخل شریانهای خونی، گروههایی از سلولهای خونی سفید بر روی دیوارهها ظاهر میشوند. معمولاً تا زمانی که بخشی از مواد انباشته شده (پلاکها) از دیواره جدا نشود یا جریان خون محدود نگردد، فرد هیچ علائمی را احساس نمیکند. ممکن است این وضعیت چندین سال طول بکشد تا علائم خود را نشان دهد و این علائم بسته به شریانهای خونی درگیر متفاوت خواهند بود.
گرفتگی شریانهای کاروتید
شریانهای کاروتید وظیفه دارند خون را به مغز برسانند. اگر خون به مغز به اندازه کافی نرسد، ممکن است فرد دچار سکته شود. علائم سکته معمولاً به شکل ناگهانی رخ میدهند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ضعف
- مشکلات تنفسی
- سردرد
- بیحسی در صورت
- فلج شدن
در صورتی که فردی چنین علائمی را مشاهده کند، باید به سرعت به پزشک مراجعه کند.
گرفتگی عروق کرونر
عروق کرونری وظیفه دارند خون را به قلب برسانند. زمانی که این فرایند دچار اختلال شود، ممکن است فرد دچار آنژین یا حمله قلبی شود. در این فرآیند فرد ممکن است علائم زیر را حس کند:
- درد در قفسه سینه
- احساس تهوع
- اضطراب شدید
- سرفه
- ضعف
- درد قفسه سینه – آنژیوگرافی
گرفتگی در عروق کلیوی
این عروق مسئول رساندن خون به کلیهها در بدن هستند و اگر جریان خون به آنها محدود شود، ممکن است بیماری کلیوی مزمن ایجاد شود. در این شرایط افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- از دست دادن اشتها
- ورم در دست و پاها
- مشکل در تمرکز
- گرفتگی شریانهای محیطی
این شریانها خون را به سمت دستها، پاها و ناحیه باسن میرسانند و اگر خون به این نواحی به طور مناسب جریان نداشته باشد، فرد ممکن است با بیحسی و درد در این اعضا مواجه شود. در موارد حادتر، ممکن است بافتها دچار مرگ بافت یا گانگرن شوند. بیماری شریانهای محیطی نیز خطر سکته و حملات قلبی را افزایش میدهد.
پیشگیری از گرفتگی رگهای خونی با کنترل عوامل موثر
انباشته شدن پلاک و سفت شدن شریانهای خونی منجر به محدود شدن جریان خون در آنها میشود و این به نوبه خود میتواند بر عملکرد ارگانها و بافتهای بدن تاثیر منفی بگذارد. عواملی که باعث سفت شدن شریانها میشوند، شامل موارد زیر هستند:
کلسترول بالا
کلسترول مادهای زرد و وکسمانند است که به طور طبیعی در بدن و همچنین در غذاهایی که مصرف میکنیم وجود دارد. اگر سطح کلسترول در خون افزایش یابد، این میتواند سبب بسته شدن شریانهای خونی شود و در نتیجه پلاکهای سفت و سخت تشکیل شده و خونرسانی به قلب و سایر ارگانها مختل شود.
رژیم غذایی
داشتن یک رژیم غذایی سالم و متوازن بسیار حائز اهمیت است. انجمن قلب امریکا (AHA) پیشنهاد میکند که الگوی غذایی زیر را دنبال کنید:
- مقدار زیاد میوه و سبزیجات
- غلات کامل
- محصولات لبنی کمچرب
- مرغ و ماهی بدون پوست
- آجیل و حبوبات
- روغنهای گیاهی غیر گرمسیری مانند روغن زیتون یا آفتابگردان
توصیههای غذایی برای پیشگیری از تصلب شریان
از مصرف غذاها و نوشیدنیهای حاوی شکر مانند نوشیدنیهای شیرین، دسرها و شیرینیها پرهیز کنید. انجمن قلب اروپا توصیه میکند که زنان بیش از ۶ قاشق چایخوری یا ۱۰۰ کالری از شکر در روز مصرف نکنند و مردان نیز نباید از ۹ قاشق چایخوری یا ۱۵۰ کالری در روز تجاوز کنند. همچنین از مصرف غذاهای با نمک زیاد پرهیز کنید و از ۲۳۰۰ میلیگرم سدیم در روز بیشتر نشوید. در شرایط ایدهآل، مصرف نمک روزانه شما نباید بیش از ۱۵۰۰ میلیگرم باشد. همچنین باید از چربیهای ناسالم مانند چربیهای ترانس خودداری کرده و به جای آن از چربیهای غیر اشباع استفاده کنید. اگر نیاز به کاهش کلسترول خون دارید، باید میزان چربیهای اشباع خود را کاهش دهید.
“““html
چربی اشباع شده را باید به کمتر از ۵ تا ۶ درصد از کالری روزانه خود محدود کنید. برای کسی که روزانه ۲ هزار کالری مصرف میکند، این مقدار به معنای ۱۳ گرم چربی اشباع است. با افزایش سن، قلب و رگهای خونی به پمپاژ خون به نقاط مختلف بدن بهتر عمل میکنند. اما شریانها ممکن است ضعیف شده و خاصیت انعطافپذیری خود را از دست بدهند، که این موضوع میتواند باعث تجمع مواد و پلاکها در آنها گردد.
درمان گرفتگی رگهای قلب چیست؟
برخی از روشهای درمان تصلب شرایین شامل تغییرات مثبت در سبک زندگی، مصرف داروها و درمانهای پزشکی یا جراحی است. اهداف درمان گرفتگی رگهای قلب شامل موارد زیر میشود:
1. کاهش خطر تشکیل لختههای خون
2. جلوگیری از بیماریهای مرتبط با آترواسکلروز
3. کاهش عوامل خطر به منظور کاهش یا متوقف کردن تجمع پلاکها
4. باز کردن یا دور زدن شریانهای مسدود شده به دلیل تجمع پلاک
5. اعمال تغییرات مناسب برای قلب در سبک زندگی
اگر مشکل تصلب شرایین دارید، پزشک ممکن است پیشنهاد کند تغییراتی در سبک زندگیتان بدهید که برای قلب مفید باشد. این تغییرات شامل رژیم غذایی مناسب، رسیدن به وزن سالم، مدیریت استرس، ورزش کردن و ترک اعتیاد است.
دارو برای جلوگیری از گرفتگی رگهای قلب چیست؟
گاهی اوقات تغییرات در سبک زندگی کافی نیستند و شما به داروهایی مانند استاتین نیاز دارید تا سطح کلسترول را کاهش دهید. کاهش سطح کلسترول میتواند خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته را کاهش دهد. پزشکان معمولاً استاتین را برای افرادی که مشکلات زیر را دارند تجویز میکنند:
1. بیماری عروق کرونری قلب، بیماری شریانهای محیطی یا افرادی که سابقه سکته داشتهاند
2. دیابت
3. سطح بالای کلسترول LDL
مراحل گذاشتن استنت در رگهای گرفته
پیوند بای پس برای شریانهای پا نیز کاربرد دارد. در این عمل جراحی، از یک رگ خونی سالم برای پیوند در کنار شریانهای مسدود شده یا باریک در پا استفاده میشود. این رگ سالم میتواند خون را از دور شریان مسدود شده جاری کند و در نتیجه بهبود جریان خون در پای فرد کمک کند. همچنین، آنداردرکتومی کروتید نوعی جراحی برای برداشتن تجمعهای پلاک در شریانهای ناحیه گردن است. این روش میتواند جریان خون مناسب به سمت مغز را برگرداند و در نتیجه از وقوع سکته جلوگیری کند.
سایتی برای اطلاعات بیشتر درباره قلب و عروق
“`