گریزئوفولوین چیست و چرا تجویز می شود؟ (2 نکته مهم)

موارد مصرف قرص گریزئوفولوین

گریزئوفولوین (Griseofulvin) برای درمان عفونت‌های قارچی پوست، مو و ناخن‌ها استفاده می‌شود. این عفونت‌ها شامل کچلی‌های ریش، مو، سر، بدن، ران، پاها و ناخن هستند که ناشی از قارچ‌های تریکوفیتون، میکروسپوروم و اپیدرموفیتون فلوکوزوم می‌باشند. گریزئوفولوین نباید در عفونت‌های کوچک که با داروهای ضد قارچی موضعی قابل درمان هستند، استفاده شود.

نام تجاری : Grisovin

اشکال دارویی: قرص‌های 125 میلی‌گرم و 500 میلی‌گرم

مکانیسم اثر گریزئوفولوین

گریزئوفولوین جلوی تقسیم سلولی قارچ را می‌گیرد و با این کار روند تکثیر آن را متوقف می‌کند. این دارو در سلول‌های پوست، مو و ناخن رسوب می‌کند و آن‌ها را نسبت به قارچ‌ها مقاوم می‌سازد. بنابراین، هنگامی که کراتین آلوده می‌افتد، بافت سالم جایگزین آن می‌شود.

فارماکوکینتیک گریزئوفولوین

• جذب: این دارو عمدتاً از دوازدهه جذب می‌شود. میزان جذب آن در افراد مختلف متفاوت است و بین 25 تا 70 درصد است. مصرف غذاهای چرب ممکن است جذب آن را افزایش دهد. حداکثر غلظت آن در بدن طی 4 تا 8 ساعت به دست می‌آید.
• پخش: گریزئوفولوین در پوست، مو، ناخن‌ها، چربی، کبد و عضلات تجمع می‌یابد و به کراتین جدید متصل می‌شود.
• متابولیسم: این دارو در کبد تبدیل به متابولیت غیرفعال می‌شود و با اسید گلوکورونیک ترکیب می‌شود.
• دفع: حدود 50 درصد گریزئوفولوین و متابولیت‌های آن از طریق ادرار و 33 درصد از طریق مدفوع در طی 5 روز دفع می‌شوند. کمتر از یک درصد به صورت تغییر نیافته در ادرار ظاهر می‌شود و همچنین این دارو از طریق تعریق دفع می‌گردد. نیمه عمر دفع این دارو 9 تا 24 ساعت است.

نکات مهم قبل از مصرف گریزئوفولوین

برخی از داروها در شرایط خاص تجویز نمی‌شوند و بعضی زمان‌هایی نیاز به درمان اضافی دارند. بنابراین، قبل از مصرف گریزئوفولوین، بهتر است پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورت بارداری یا اگر قصد دارید بچه‌دار شوید و اگر شیر می‌دهید.
• اگر هرگونه مشکلات کبدی دارید.
• اگر به بیماری خونی نادری به نام پورفیری مبتلا هستید.
• اگر به لوپوس اریتماتوی سیستمیک (یک بیماری التهابی) مبتلا هستید.
• اگر در حال مصرف داروهای خاصی هستید، شامل تمامی داروهایی که تجویز شده یا حتی بدون نسخه مصرف می‌کنید، مانند داروهای گیاهی و مکمل‌ها.
• اگر نسبت به هر دارویی حساسیت دارید.

موارد و مقدار مصرف گریزئوفولوین

الف) عفونت‌های قارچی پوست، مو و ناخن‌ها.

• بزرگسالان: به صورت خوراکی مقدار mg/day 500 به صورت یکجا یا در چند نوبت مصرف می‌شود. در درمان عفونت‌های شدید ممکن است تا g/day 1 نیاز باشد.

ب) کچلی پاها و ناخن‌ها.

“““html
• بزرگسالان: از طریق خوراکی، مقدار g/day 1-75/0 مصرف می‌شود.
• کودکان: مقدار mg/kg/day 11 مصرف می‌گردد.

مصرف گریزئوفولوین در دوران بارداری و شیردهی

برای داروهای گروه C در دوران بارداری، مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان می‌دهد که این داروها ممکن است بر روی جنین عوارض جانبی داشته باشند، اما مطالعه کافی روی انسان‌ها وجود ندارد. با این حال، ممکن است منافع دارو برای زنان حامله بیشتر از خطرات آن باشد. یا ممکن است هیچ مطالعه‌ای روی حیوانات یا انسان‌ها وجود نداشته باشد.

مصرف در شیردهی: هنوز سلامت مصرف این دارو در دوران شیردهی ثابت نشده است.

اثر گریزئوفولوین بر آزمایش‌های تشخیصی

گریزئوفولوین ممکن است باعث وجود پروتئین در ادرار شود و همچنین ممکن است تعداد گرانولوسیت‌ها را کاهش دهد.

عوارض جانبی گریزئوفولوین

• اعصاب مرکزی: سردرد (خصوصا در مراحل اولیه درمان)، کاهش موقت شنوایی، خستگی (با مصرف مقادیر زیاد)، اختلال شعور گاهی اوقات، مشکلات در انجام فعالیت‌های روزمره، نشانه‌های روانی، سرگیجه، بی‌خوابی.
• پوست: جوش‌های پوستی، کهیر، واکنش‌های حساسیت به نور (ممکن است بیماری لوپوس را تشدید کند).
• دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، تشنگی شدید، نفخ، اسهال.
• خون: کاهش تعداد گلبول‌های سفید.
• متابولیک: پورفیری.
• سایر عوارض: تأثیرات شبه استروژنی در کودکان، برفک دهان.
• توجه: اگر کاهش تعداد گرانولوسیت‌ها مشاهده شود، باید مصرف دارو قطع شود.

مسمومیت با گریزئوفولوین و درمان آن

علائم بالینی: سردرد، خواب آلودگی، اختلال در شعور، سرگیجه واقعی، تاری دید، تهوع، استفراغ، اسهال.

درمان: شامل اقدامات حمایتی است. اگر دارو اخیراً مصرف شده باشد (طی 4 ساعت)، با وادار کردن بیمار به استفراغ یا شستشوی معده، می‌توان دارو را از معده خارج کرد. سپس مصرف زغال فعال می‌تواند جذب بیشتر دارو را کاهش دهد. مصرف یک مسهل هم ممکن است مفید باشد.

تداخلات دارویی گریزئوفولوین

1. گریزئوفولوین ممکن است اثرات الکل را تشدید کرده و باعث تیرگی و تند شدن ضربان قلب شود.
2. این دارو ممکن است زمان پروترومبین را در بیمارانی که وارفارین مصرف می‌کنند، کاهش دهد.
3. این دارو ممکن است اثر بخشی داروهای ضدبارداری خوراکی را کاهش دهد.
4. مصرف همزمان با باربیتورات‌ها ممکن است جذب گریزئوفولوین را مختل کرده و نیاز به افزایش دوز آن را در پی داشته باشد.

نکات قابل توصیه به بیمار در رابطه با گریزئوفولوین

1- رژیم غذایی مناسب داشته باشید و از سکوت‌های لازم برای بهبود طعم غذا استفاده کنید.
2- برای جلوگیری از عود بیماری، دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر علائم بیماری برطرف شوند.
3- در صورت بروز علائم حساسیت یا عوارض جانبی، بلافاصله گزارش دهید.
4- از قرار گرفتن در معرض نور شدید لامپ و نور خورشید خودداری کنید، چون ممکن است دچار حساسیت به نور شوید.
5- از مصرف محصولات حاوی الکل در طی درمان با گریزئوفولوین پرهیز کنید، زیرا این دارو
“`

ممکن است مصرف الکل اثرات این دارو را بیشتر کند.
مصرف در کودکان: میزان امن بودن این دارو برای کودکان زیر دو سال هنوز ثابت نشده است.

نکات مهم درباره گریزئوفولوین

1- قبل از شروع درمان باید نوع میکروب شناسایی شود.
2- برای کم کردن مشکل‌های گوارشی، بهتر است دارو را با غذا یا بلافاصله بعد از غذا (به خصوص همراه با غذاهای چرب) مصرف کنید.
3- وضعیت تغذیه و مقدار غذایی که می‌خورید باید بررسی شود. این دارو ممکن است حس چشایی شما را تغییر دهد و در نتیجه باعث کمتر شدن اشتها شود.
4- باید شمارش خون به طور مرتب کنترل شود تا از عوارض جانبی جلوگیری شود. همچنین عملکرد کلیه و کبد باید پیوسته بررسی گردد.
5- درمان کچلی پا ممکن است نیاز به داروهای خوراکی و موضعی داشته باشد.

نکات پزشکی درباره گریزئوفولوین

بیمارانی که از این دارو استفاده می‌کنند ممکن است به نور حساس شوند، بنابراین باید از تابش مستقیم نور خورشید و نورهای مصنوعی قوی به بدنشان جلوگیری شود. اگر این دارو همراه با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف شود، مشکلات گوارشی کاهش می‌یابد و اگر با غذای چرب مصرف شود، غلظت آن در خون بیشتر می‌شود.

شرایط نگهداری گریزئوفولوین

این دارو باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد و به صورت کاملاً بسته نگهداری شود.