آیا می‌توان از آب شور برای آبیاری درخت و کشاورزی استفاده کرد؟ (2 نکته مهم)
“`html
ویژگی‌های آب شور
نمک به طور طبیعی در خاک و آب‌های سطحی و زیرزمینی وجود دارد. معمول‌ترین نوع نمک که باعث شور شدن آب می‌شود، سدیم کلرید است. علاوه بر این، مواد دیگری مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم نیز می‌توانند شوری آب و در نتیجه زمین را افزایش دهند.
شور بودن آب می‌تواند برای گیاهانی که از آن آب استفاده می‌کنند، مشکلاتی ایجاد کند. برای مثال، اگر برگ‌های گیاهان رنگ خود را از دست بدهند یا نوک برگ‌ها سوخته و پوسته‌پوسته شوند، این نشان‌دهنده وجود نمک زیادی در آب است. این شوری می‌تواند به گیاهان آسیب زیادی بزند و به همین خاطر، در ادامه معایب استفاده از این نوع آب بررسی می‌شود.
معایب استفاده از آب شور در کشاورزی
همان‌طور که همه می‌دانند، استفاده از آب شور برای آبیاری گیاهان و محصولات کشاورزی توصیه نمی‌شود. آبیاری با آب شور مشکلاتی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
کاهش جذب آب
وجود نمک در آب موجب می‌شود تا گیاه برای جذب آب به انرژی بیشتری نیاز داشته باشد. اگر شوری آب خیلی بالا باشد، گیاه نمی‌تواند آب را جذب کند و پژمرده می‌شود. حتی اگر خاک نیز مرطوب باشد، شوری بالا مانع از جذب آب توسط گیاه می‌شود.
عدم جذب مواد مغذی
یکی از مشکلات اصلی استفاده از آب شور در کشاورزی این است که شوری آب نه‌تنها جذب آب را کاهش می‌دهد، بلکه مواد مغذی ضروری نیز به خوبی جذب گیاه نمی‌شود. این مسئله به تدریج منجر به ضعیف‌تر شدن گیاه و نهایتاً از بین رفتن آن می‌شود. از این رو، برای سلامت و رشد بهتر گیاه، باید از آب شیرین برای آبیاری استفاده کنیم.
وقتی آب حاوی نمک‌های مضر مانند سدیم کلرید و بور به میزان زیاد باشد، نشانه‌هایی در گیاه ظاهر می‌شود که به ما هشدار می‌دهد. این نشانه‌ها شامل کوچک شدن برگ‌ها، سوختگی حاشیه برگ‌ها و بدشکلی میوه‌ها و محصولات کشاورزی می‌شود.
تاثیر آب شور در خاک
زمانی که خاک به دلیل ورود آب شور دچار شوری می‌شود، سدیم به جای کلسیم و منیزیم در آن جایگزین می‌شود. این موضوع موجب کاهش جذب ذرات رس در خاک شده و خاک شروع به پراکندن می‌کند. این وضعیت می‌تواند رشد گیاه را تحت تأثیر منفی قرار دهد.
نکات مهم در آبیاری با آب شور
گاهی پیش می‌آید که آبی جز آب شور برای آبیاری در دسترس نیست. در این صورت، اگر امکان شیرین کردن آب شور وجود ندارد، آبیاری قطره‌ای با تبخیر کم، نسبتاً روش بهتری برای آبیاری است. با استفاده از آبیاری قطره‌ای، رطوبت دور ریشه به‌طور دائمی حفظ می‌شود و می‌تواند اثرات شوری آب را کاهش دهد. کارشناسان معمولاً برای شرایطی که مجبور به استفاده از آب شور در کشاورزی هستند، استفاده از آبیاری قطره‌ای را توصیه می‌کنند.
با این حال، لازم است تا حد امکان از اسپری کردن آب شور بر روی گیاهان خودداری شود. چرا که وجود نمک بر روی برگ‌ها یا محصولات کشاورزی می‌تواند موجب سوختن لبه برگ‌ها و آسیب به گیاه شود. همچنین، آبیاری با آب شور باید در پایین‌ترین دمای شبانه انجام شود تا میزان تبخیر به حداقل برسد. آبیاری در این شرایط باید مطابق با نیاز آبی گیاه انجام شود.
نحوه آبیاری قطره‌ای با آب شور
همان‌طور که گفته شد، آبیاری قطره‌ای بهترین روش زمانی است که آب یا خاک شور باشد. این روش آبیاری شامل چند مرحله است.
1 – در ابتدا آب از طریق قطره‌چکان‌ها یا دریپرها در دسترس گیاه و ناحیه‌ای که ریشه وجود دارد قرار می‌گیرد.
2 – در مرحله بعد، بخشی از این آب توسط گیاه جذب می‌شود و بخش دیگری از آن به صورت تبخیر از خاک خارج می‌شود.
3 – این روند به صورت مداوم تکرار می‌شود.
4 – با تکرار این آبیاری، نمک‌های اطراف ریشه شسته و توسط آب خارج می‌شود.
5 – پس از مدتی باید نشانه‌هایی از بهبود وضعیت گیاه مشاهده شود…
“`
شوری و نمک در جایی که گیاهان کاشته می‌شوند، کاملاً قابل مشاهده است. به دلیل اینکه نمک اضافی از خاک خارج می‌شود، می‌توان گفت که آبیاری قطره‌ای بهترین روش آبیاری، بخصوص زمانی که آب شور داریم، است.
استفاده از آب دریا در کشاورزی
آب دریا به عنوان آب شور شناخته می‌شود. اگر برای آبیاری در کشاورزی، به آب شور دریا دسترسی داشته باشید، می‌توانید از دستگاه‌های آب شیرین‌کن برای تبدیل آب شور دریا به آب شیرین استفاده کنید. این دستگاه‌ها با انجام چند مرحله خاص، آب شور دریایی را به آب شیرین تبدیل می‌کنند. به این ترتیب، امکان استفاده از آب شور در کشاورزی فراهم می‌شود و همچنین اثرات منفی آب شور بر روی گیاهان و محصولات کشاورزی کاهش می‌یابد.
