رضیم
رضیم
خواص تره فرنگی (0 تا 100 نکات درمانی و تغذیه ای)

خواص تره فرنگی (0 تا 100 نکات درمانی و تغذیه ای)

خواص تره فرنگی

نکات درمانی تره فرنگی

خاصیت آنتی اکسیدانی تره فرنگی به دلیل وجود ترکیبی با نام آلیسین است که این ماده شیمیایی یکی از مشتقات ترکیبات گوگردی گیاه می باشد؛ بوی قوی و طعم تره فرنگی نیز به دلیل وجود همین ماده شیمیایی در گیاه میباشد؛ در هر یک صد گرم از تره فرنگی تازه ۶۱ کیلوکالری ،انرژی ،کربوهیدرات ،قند فیبر ،غذایی چربیهای اشباع ،پروتئین ۸۳ گرم ،آب ویتامینهای و مواد معدنی شامل کلسیم آهن ،منیزیم ،فسفر پتاسیم ،سدیم روی مس و مولیبدن موجود است؛ آلیسین موجود در تره فرنگی خاصیت ضد باکتریایی و ضد ویروسی داشته و سفتی رگهای خونی را کاهش میدهد و با آزاد کردن اکسید نیتریک سبب کاهش فشارخون میشود همچنین از تشکیل لخته های خونی جلوگیری کرده و به طور کلی از بروز بیماری عروق کرونر (CAD) بیماریهای عروق محیطی (PVD) و سکته مغزی پیشگیری میکند.

محققان معتقدند تره فرنگی خواص دارویی سیر را دارد؛ تره فرنگی خاصیت ملینی بالایی داشته و به افراد مبتلا به یبوست توصیه میشود از این سبزی بهره ببرند؛ تره فرنگی مدر بوده و برای پاکسازی کلیه ها مفید است؛ مصرف تره فرنگی اثرات مثبتی در تامین سلامتی بدن دارد در یونان و رم باستان از تره فرنگی برای درمان گلو درد استفاده میشده است تره فرنگی منبعی خوب از فیبر است و برای پاکسازی خون از مواد مضر و جلوگیری از بروز سرماخوردگی بسیار مفید و موثر است؛ محققان معتقدند اگر تره فرنگی به صورت متعادل دو تا هفت بار در وعده های غذایی هفتگی مصرف شود میتواند سبب کاهش سطح کلسترول بد خون و افزایش سطح کلسترول مفید شود، همچنین سبب پایین آمدن فشارخون میشود.

تحقیقات بیانگر این نکته است که مصرف تره فرنگی سبب کاهش بروز سرطانهای روده بزرگ و پروستات میشود زیرا تره فرنگی محتوی کورستین بوده که این ماده سبب جلوگیری از بروز و گسترش سرطان می شود؛ وجود ماده کامیفرول در تره فرنگی سبب کاهش خطر ابتلا بانوان به سرطان تخمدان میگردد؛ قسمتها و برگهای سبز تره فرنگی محتوی ویتامینهای گروه B و منبعی از آنتی اکسیدانهای محافظ مانند کاروتنوئیدها لوتین و زئاکسانتین است این مواد آسیب به DNA سلول ها را کاهش داده و از بروز پیری زودرس پیشگیری میکنند؛ به بانوان باردار توصیه میشود از تره فرنگی در تهیه غذاها استفاده کنند زیرا تره فرنگی منبعی عالی از فولات است که این ماده میتواند از نقایص هنگام تولد مانند نقص در ستون فقرات و مغز اسپینابیفیدا و آنسفالیت در جنین پیشگیری نماید؛ به افراد مبتلا به سنگهای کیسه صفرا یا افراد دارای مشکلات کلیوی توصیه میشود از مصرف تره فرنگی بدون مشورت با پزشک خودداری کنند؛ زیرا تره فرنگی محتوی اگزالات بوده و سبب تشدید بیماری این افراد می شود.

نکات تغذیه ای تره فرنگی

نکات تغذیه ای تره فرنگی

از تره فرنگی در کشورهای اروپایی در فصل زمستان به عنوان یک سبزی استفاده میشود و در فصل تابستان از این سبزی برای طبخ انواع غذاها استفاده میشود؛ در تهیه انواع سوپ ها نیز از تره فرنگی به همراه کرفس و هویج استفاده میشود؛ در رستوران های معروف و بزرگ جهان سرآشپزان از قسمتهای سبز و برگهای تره فرنگی به علت طعم کمتر در تهیه غذاها استفاده نمیکنند و بیشتر از بخش سفید رنگ گیاه در تهیه انواع غذاها استفاده میکنند.

تره ،فرنگی یکی از سبزیجات مورد علاقه امپراتور یونانی ترو است که به شکل سرخ شده و یا در تهیه انواع سوپها از این سبزی استفاده می کرده است و اعتقاد داشته است مصرف تره فرنگی سبب افزایش کیفیت صدا میشود؛ در تهیه غذاهای کشورهای بلژیک فرانسه و اسپانیا نیز به شکل گسترده ای از تره فرنگی در تهیه انواع غذاها استفاده میشود؛ تره فرنگیهای خریداری شده را پس از شستن میتوانید در قطعات کوچک پنج تا ده میلیمتری برش داده و در تهیه انواع سالادها یا غذاها به کار ببرید تره فرنگی را میتوانید بخارپز کرده و یا در روغن تفت دهید؛ در کشورهای فرانسه و انگلیس از تره فرنگی در فصل زمستان در تهیه سوپ استفاده فراوانی میشود؛ از تره فرنگی میتوانید در تهیه انواع سوپ،ها خورشت،ها کوکوها یا حتی به عنوان یک پیش غذا در کنار غذای اصلی استفاده کنید و از مزایای این سبزی مفید بهرهمند شوید.

برای استفاده از تره فرنگی توصیه میشود ابتدا ریشههای تره فرنگی را جدا کرده سپس در زیر آب سرد به شکل کامل آنها را بشویید؛ در داخل ساقه و برگهای تره فرنگی ممکن است مقادیر کمی خاک یا گل وجود داشته باشد که باید به شکل کامل شسته شوند؛ سپس تره فرنگی را به اندازههای دلخواه برش داده و در یک ظرف آب کاملا شستشو دهید؛ تره فرنگی برش داده شده را میتوانید به شکل ،بخاریز آب پز یا سرخ شده حداقل به مدت پنج دقیقه در روغن در تهیه غذا استفاده نمایید؛ برای نگهداری تره فرنگی تازه میتوانید آنها را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و به مدت یک تا دو هفته در یخچال به شکل تازه نگهداری کنید اگر تره فرنگی را منجمد کنید میتوانید؛ آنها را تا سه ماه در فریزر نگهداری نمایید؛ از تره فرنگی سرخ شده می توانید برای تزیین غذاهای حاوی گوشت مرغ ماهی و یا استیک استفاده نمایید؛ در تهیه املت یا سالاد میتوانید از تره فرنگی بهره ببرید.

تاریخچه تره فرنگی

تاریخچه تره فرنگی

منشاء پیدایش تره فرنگی طبق نظر کارشناسان کشورهای حوزه دریای مدیترانه و آسیای صغیر است و امروزه به شکل خودرو در این مناطق رشد و پراکندگی دارد؛ قدیمی ترین بقایای استفاده از این سبزی به ۲۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و در تمدن سومری باز می گردد در این تمدن حاکم آور به باغبان اجازه میدهد تا تره فرنگی را در باغ شهری با نام آور کشت کند؛ در تمدنهای یونان و مصر باستان نیز کشت این سبزی متداول بوده است؛ طبق شواهد موجود تره فرنگی در قرون وسطی از کشور ایتالیا به سایر کشورهای اروپایی منتقل و کشت شده است.

در شهر ویلز انگلستان و در شهری در بخش جنوبی کشور رومانی (اولتنیا) تره فرنگی تماد پرچم این شهرها میباشد؛ تره فرنگی بومی حوزه مدیترانه و به همین علت کشت و مصرف آن در مناطق معتدله زمین مرسوم و متداول است؛ فرانسه با تولید سالانه بیش از ۲۰۰ هزار تن تره فرنگی بیش از ۳۰ تولید قاره اروپا را به خود اختصاص داده است؛ امروزه بزرگترین تولیدکنندگان تره فرنگی در بازارهای جهانی عبارت از استرالیا و نیوزلند بلژیک هلند و فرانسه میباشند، امروزه تره فرنگی یکی از سبزیهای مهم در کشورهای شمال اروپا محسوب می شود.

گیاه شناسی تره فرنگی

تره فرنگی با نام علمی Ampeloprasum subsp.ampeloprasum گیاهی از خانواده سیر (Alliaceae) میباشد؛ گیاهی دو ساله بوته ای و دارای ارتفاعی بین ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر که برگهایی نیزه ای شکل دارد گل آذین چتری گیاه به شکل صاف بر روی ساقه گیاه قرار دارد؛ گیاه تره فرنگی به جای تشکیل یک غده مانند ،پیاز تولید یک غلاف استوانه ای بلند به همراه برگهایی سبز میکند؛ تره فرنگی گلهایی به رنگ سفید مایل به سبز روشن دارد که در سال دوم کاشت در انتهای گل آذین گیاه ظاهر می شود؛ این سبزی آب و هوای سرد و خاکهای عمیق را برای رشد ترجیح می دهد.

نیازهای اکولوژیکی تره فرنگی

تره فرنگی در هر شرایطی آب و هوایی قابل کشت است؛ تره فرنگی درجه حرارتهای پایین را به خوبی تحمل میکند و در شرایط آب و هوایی معتدل و مرطوب بهترین رشد را خواهد داشت؛ مقاومت تره فرنگی به دمای پایین و عدم نیاز آن به فتوپریود کشت آن را در تمامی نقاط دنیا فراهم کرده است؛ روند رشد تره فرنگی برعکس پیاز تابع شرایط آب و هوایی نیست اما شرایط جوانه زنی آن شبیه پیاز است؛ این گیاه در مقابل دمای بالا حساس است مناسب ترین دما برای رشد رویشی این گیاه بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است؛ روزهای بلند و دمای پایین (۱۲ تا ۱۵ گلدهی تره فرنگی را افزایش میدهد؛ تره فرنگی برای رشد به مواد غذایی فراوان نیاز دارد مواد به شکل کود حیوانی اساس تغذیه تره فرنگی را تشکیل میدهد زیرا مواد آلی ضمن بهبود کیفیت و حاصلخیزی خاک.

ظرفیت نگهداری آب را بالا برده و در نتیجه عملکرد بهتر را تضمین میکند؛ مقدار ۳۰ تا ۳۵ تن کود حیوانی در سال قبل از کشت و یا در سال کشت ضروری است؛ مقدار کودهای شیمیایی بستگی زیادی به موقعیت حاصلخیزی و غنی بودن زمین دارد؛ به طور متوسط مقادیر زیر توصیه شده است نیتروژن (۱۰۰) تا ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار) اکسید فسفر ( ۸۰ کیلوگرم در هکتار) پتاس ( ۱۸۰ کیلوگرم در هکتار)؛ فسفر و پتاس را در پاییز به هنگام شخم پاییزه به خاک اضافه میکنند؛ تره فرنگی در ابتدا به کندی رشد می کند و طول دوره رشد آن زیاد است؛ یک سوم نیتروژن را به عنوان کود پایه در موقع تهیه زمین و قبل از نشاء کاری به زمین می افزوده و باقیمانده را در دو نوبت در طول دوره رشد مصرف میکنند؛ حداکثر نیاز به مواد غذایی در تره فرنگی هنگامی است که رشد آن به مرحله پوشش کامل گیاه رسیده باشد؛ کود سرک مورد مصرف باید از نوع دانه ای باشد؛ تره فرنگی در خاکهای نیمه سنگین تا نیمه سبک با هوموس کافی نتیجه خوبی میدهد.

خاکهای سنگین مناسب نیستند زیرا برداشت محصول را مشکل می سازند؛ زمین باشد؛ آب های خیلی سبک به علت قدرت کمی که در نگهداری آب دارند قابل استفاده برای کشت تره فرنگی نمی باشند؛ زمینی که در آن تره فرنگی کشت میگردد باید همواره مرطوب باشد؛ زمینهای اسیدی برای کشت مناسب نیستند و pH مناسب ۶/۵ برای پرورش تره فرنگی اهمیت فراوان دارد و آبیاری کافی در ماههای پاییز از شرایط موفقیت در پرورش تره فرنگی است؛ خشکی هوا در تیر و مرداد اگر توام با آبیاری کم باشد باعث میشود که ضمن کاهش عملکرد آفات زیادی به گیاهان جوان حمله کنند؛ از جمله این آفات میتوان از مگس ،پیاز پروانه مینوز برگ پیاز و تریپس تنباکو نام برد.

کاشت تره فرنگی

تره فرنگی را به طریق کاشت مستقیم بذور و به شکل نشاء کاری پرورش میدهند کاشت مستقیم بذر در زمین اصلی به قدرت و فقط در شرایط مساعد محیطی انجام می،گیرد کاشت نشاء کاری است پرورش نشاء در گلخانه زیر پلاستیک و یا در خزانه هوای آزاد انجام میگیرد؛ زمان کاشت بذر در خزانه بستگی به زمان برداشت و زود یا دیر رس کردن محصول دارد برای تولید محصول زودرس بذر تره فرنگی را در اوایل بهمن ماه در گلخانه در بسترهای کاشت میکارند برای تولید محصول جهت استفاده آن در پاییز و ،زمستان تره فرنگی در اوایل تا اواسط فروردین ماه کاشته میشود؛ با توجه به این که پرورش نشاء ۱۰ تا ۱۲ هفته به طول می انجامد؛ زمان نشاء کاری با در نظر گرفتن زمان کاشت بذر در خزانه از اواسط تا اواخر بهار و در مناطق گرم جنوبی ایران در اوایل شهریور ماه می باشد؛ هنگام انتقال نشاء تره فرنگی به زمین اصلی باید نشاء از رشد خوبی برخوردار بوده و به ضخامت پنج تا شش میلیمتر رسیده باشد.

در صورتی که فاصله کشت بوته ها زیاد باشد ساقه تره فرنگی کلفت و کوتاه شده و قسمت پایین ساقه متورم و غده ای می شود؛ فاصله زیاد کاشت باعث مرغوبیت محصول نمیشود بلکه ارزش کیفی محصول و مقدار عملکرد آن نیز کاهش می یابد با توجه به نتایج بررسی ها انجام شده در پاره ای از کشورها کاشت ۱۶۰ تا ۲۰۰ هزار نشاء در هکتار توصیه می شود؛ فاصله کشت در زراعت مکانیزه ۱۵ ۳۰ سانتیمتر است؛ با در نظر گرفتن این که از هر یک گرم بذر تره فرنگی ۲۰۰ بوته قابل نشاء کاری حاصل میشود برای تولید و کاشت ۲۰۰ هزار تشاء در هکتار یک و نیم کیلوگرم بذر مورد نیاز است؛ این مقدار بذر در خزانه هوای آزاد به مساحت ۵۰۰ متر می.کارند برای به دست آوردن ساقههای بلند و سفید تره فرنگی آن را عمیق نشاء میکنند در نشاء کاری با دست میتوان به وسیله دستگاه فاروور شیارهایی به عمق هفت تا هشت سانتیمتر ایجاد کرده نشاءها را در داخل شیار قرار داده و با پوشاند. یس از رشد کافی نشاء ها را در شیاری به عمق ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر نشاء میکنند.

با این عمل ساقه حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش یافته و هم زمان با آن عمل سفید کردن ساقه انجام میشود در کاشت تره فرنگی با روش کشت مستقیم؛ بذر در زمین اصلی باید زمان کاشت را طوری انتخاب کرد که تا اوایل تیرماه بوتههای قوی مزرعه را پوشانده باشند با در نظر گرفتن رشد اولیه ،کند تره فرنگی باید زمان کاشت بذر را مانند کاشت پیاز و هویج در نیمه دوم فروردین ماه تا حداکثر اوایل اردیبهشت ماه برای تولید محصول پاییزه انتخاب کرد؛ کاشت بذر به صورت ردیفی و به فاصله ردیفهای ۲۵ تا ۵۰ سانتیمتر است؛ مقدار بذر لازم دو و نیم تا سه و نیم کیلوگرم در هکتار میباشد که در عمق دو تا سه و نیم سانتیمتری کاشته می شود.

داشت تره فرنگی

یکی از مهمترین عملیات داشت و مراقبت تره فرنگی مبارزه با علفهای هرز است برای این منظور میتوان با روش مکاتیکی به کمک کولتیواتور؛ علقهای هرز را از بین برد؛ به منظور سفید کردن ساقههای بوته تره فرنگی را مانند بوته کرفس خاک دادن پای بوتهها معمولا در سه نوبت به فاصله ۱۵ تا ۲۰ روز برای ارقام زودرس و ۲۵ تا ۳۰ روز برای ارقام پاییزه و زمستانه انجام میگیرد؛ در هر نوبت پنج سانتیمتر و در مجموع ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر از طول ساقه تره فرنگی به وسیله خاک پوشانده می شود؛ ساقه در درون خاک و دور از روشنایی سفید شده و از تردی و مرغوبیت بیشتری برخوردار می گردد.

برداشت تره فرنگی

برداشت تره فرنگی در یک مرحله صورت میگیرد؛ تره فرنگی پاییزه را میتوانید تا اوایل دی ماه به تدریج برداشت کنید؛ در مناطقی که خطر یخ زدن و سرمای شدید نمی رود میتوان در تمام طول زمستان برداشت تره فرنگی را ادامه داد؛ برای عرضه کردن محصول تره فرنگی به بازار محصول برداشت شده را تمیز کرده برگهای سبز آن را تا یک سوم طول آنها قطع نموده و ریشه ها را تا یک الی دو سانتیمتر کوتاه می کنند؛ به این ترتیب بوته های آرایش شده تره فرنگی به صورت بسته بندی های مختلف به بازار عرضه می گردد؛ مقدار محصول در واحد سطح بسته به شرایط خاک و آب و نوع زراعت منطقه دارد و حدود ۲۰ تا ۳۵ تن در هکتار متفاوت است؛ برای بذرگیری تره فرنگی بوته ها را از زمین خارج نکرده و زمستان را در زمین باقی میگذارند؛ در سال بعد این بوته ها به گل رفته و تولید بذر میکنند.

 

 

اشتراک گذاری
برچسب‌ها:

مطالب مرتبط

نظر خود را بیان کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *