خواص نارنج
نکات درمانی نارنج
در درمان ناراحتیهای معده از مربای نارنج استفاده میشود درخت نارنج مادر مرکبات است و پایه بسیار خوبی جهت پیوند شاخه های نارنگی و پرتقال است شکوفه نارنج بهار نارنج طبیعتی (مزاج گرم و خشک دارد بوییدن آن نشاط آور تقویت کننده مغز و از بین برنده آبریزش بینی (زکام) است. اگر یک قاشق مرباخوری از گل شکوفه خشک نارنج را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و در فنجان را ببندید بعد از ده دقیقه نوشیدنی بسیار خوشبو و نشاط آوری آماده می شود زیاد بوییدن آن بی خوابی ایجاد میکند، از این خاصیت میتوان در مواقع نیاز به رفع خواب آلودگی استفاده کرد اگر نگران خواب آلودگی در کلاس درس یا جلسه امتحان هستید یک شیشه کوچک از عطر بهار نارنج را همراه خود داشته باشید و در صورت خواب آلودگی آن را ببویید گلاب مصلح (اصلاح کننده ضرر بهار نارنج است. پوست نارنج سرشار از خاصیت است. طبیعت (مزاج) پوست ،نارنج گرم و خشک است بوییدن پوست و برگ نارنج نشاط آور است.
از خلال پوست نارنج می توانید مانند خلال پوست پرتقال مربا تهیه کرده و یا با خیساندن آن در سرکه ترشی بسازید مربا و ترشی پوست نارنج تقویت کننده معده است مصرف حدود چهار گرم از پوست خشک نارنج حالت تهوع و استفراغ را دفع می کند این میوه ترش طبیعتی سرد و خشک دارد طبق اصول طب سنتی ترشیها همه به عصبها ضرر میرسانند. از بین ترش مزه ها نارنج کمترین ضرر را به عصبها می رساند خوردن آب نارنج همراه با شکر صفرای زیادی را از بدن خارج می کند در طب سنتی معتقدند که نارنج یک تحریک کننده و یک مهار کننده اشتها می باشد شکوفه نارنج بهار) (تاریخ طبیعتی (مزاج) گرم و خشک دارد بوییدن آن شادی آور تقویت کننده مغز و از بین برنده آبریزش بینی (زکام) است.
از این شکوفه ها مربای لذیذی تهیه میشود که خواص مفید شکوفه را دارد عرقی که از شکوفههای نارنج تهیه میشود عرق بهار نارنج نامیده میشود که طبیعت آن هم گرم و خشک است؛ این عرق نشاط آور تقویت کننده مغز باز کننده گرفتگی مجاری بینی از بین برنده ترشحات سینوسها و دستگاه تنفس است. در از بین بردن بعضی از انواع تپش قلب مفید است. به علاوه در رفع دردهای ناشی از باد در روده بزرگ هم مفید است. ناشتا خوردن آن در درمان اسهالهای رطوبی اسهال)های ناشی از افزایش رطوبت دستگاه گوارش مفید است پوست این میوه هم سرشار از خاصیت است طبیعت (مزاج) پوست ،نارنج گرم و خشک است بوییدن پوست و برگ نارنج هم نشاط آور است.
از خلال پوست نارنج هم می توانید مانند خلال پوست پرتقال مربا تهیه کرد و هم با خیساندن آن در سرکه ساخت ترشی مربا و ترشی پوست نارنج تقویت کننده معده است. مصرف حدود چهار گرم از پوست خشک نارنج حالت تهوع و استفراغ را دفع میکند و انگل های دستگاه گوارش را خارج می کند اگر نارنج به صورت کامل همراه با پوست و دانه با حرارت کم همراه با کمی آب پخته شود تا اجزایش از هم جدا شوند و روی پوست و مو مالیده شود یک نرم کننده بسیار مفید برای پوست و مو و از بین برنده خارش است. رب نارنج هم خواص میوه نارنج را دارد در طب سنتی اروپا اعتقاد بر این است ،نارنج یک محرک و مهار کننده اشتها است و از پرخوری جلوگیری می کند نارنج محتوی ترکیباتی مشتق شده از متابولیتهای تیرامین مانند آن متیل ،تیرامین اکتا پامین و سینفرین است که این مواد در بدن خاصیتی مانند اپی نفرین داشته و سبب تاثیر بر روی رگهای خونی شده و فشارخون و ضربان قلب را افزایش میدهند مطالعات نشان می دهد مصرف اسانس یا شکوفه های بهار نارنج خاصیت آرامبخشی و ضد اضطرابی بالایی داشته و سبب آرامش می شود برخی از شرکتهای تولید کننده داروهای لاغری از عصاره نارنج در تهیه داروهای لاغری استفاده میکنند اما هیچ مطالعه ای تاکنون نتوانسته خاصیت لاغر کنندگی و چربی سوزی نارنج را به اثبات برساند.
در طب سنتی کشور چین اعتقاد بر این است که شکوفه های درخت نارنج خاصیت افزایش دهندگی اشتها را داشته و سبب درمان دردهای قفسه سینه معده و جلوگیری از استفراغ میشود. در هومیوپاتی از پوست و گلهای نارنج برای درمان سردرد کاهش وزن سوء هاضمه دردهای شکمی، یبوست، اسهال و فشارخون بالا استفاده میشود در کشورهای آمریکای لاتین از برگهای تاریخ به عنوان یک تقویت کننده ،بدن مسهل آرام بخش و یک ضد اضطراب و درمان کننده بی خوابی بهره برده می شود دوزهای روزانه استفاده از نارنج عبارتند از :
پوست شکسته شده چهار تا شش گرم حدود) یک قاشق به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در یک فنجان آب سه بار در روز تنتور دو تا سه گرم حدود) نصف قاشق مرباخوری سه بار در روز عصاره از شماره یک تا دو گرم در حدود یک چهارم قاشق مرباخوری؛ ۲۰۰ میلی گرم عصاره تلخ پرتقال در ترکیب با گیاهان دیگر در آروماتراپی به شکل گسترده ای از روغن و اسانس نارنج استفاده میشود و اعتقاد بر این است بوی نارنج سبب تحریک و بیداری ذهن میشود دو ماده شیمیایی مفید که باعث اثر بخشی و خاصیت درمانی نارنج می شوند عبارت از ساینپرین ۳۵ و لیمونن ۳۶می باشند، ساینپرین را از برگ و میوه های نارنج استخراج میکنند این ماده خاصیت محرکی داشته و سبب کاهش اشتها می شود لیمونن موجود در نارنج نیز به شکل دی لیمونن عامل سم زدای بدن بوده و سبب کاهش بروز سرطان می شود.
طبق نتایج آخرین مطالعات لیمونن رشد تومورهای سرطانی را کاهش میدهد. نارنج یک میوه و سبزی مفید در درمان حالت تهوع، سوزش معده و یبوست محسوب میشود بومیان آمازون بیش از چند قرن است که از نارنج در درمان مشکلات گوارشی بهره می برند. نارنج گیاهی است که خاصیت ضد باکتریایی بالایی داشته و در درمان عفونتهای قارچی موثر و مفید است. در طب سنتی هومیوپاتی معتقدند مصرف نارنج در مبتلایان به بیماری اوتیسم موثر است و سبب بهبود گفتار و حرکات افراد مبتلا به این بیماری می شود البته تاکنون تحقیقاتی جامع درباره اثرات ترکیبات نارنج بر روی بیماری اوتیسم انجام نگرفته است افرادی که از بیماری دردناک نقرس رنج می برند اگر از شکوفههای نارنج یا مربای بهار نارنج در رژیم غذایی خود بهره ببرند برای درمان و کاهش علائم نقرس بسیار مفید و موثر است در کشورهای اروپایی معمولا از میوههای تازه استفاده نمی شود و معمولا از فرآورده های میوه نارنج در تهیه انواع نوشیدنیها ترشیها و در تهیه شیرینی ها استفاده میشود از اسانس استخراج شده از این گیاه نیز برای تهیه انواع عطر و ادکلن های گران قیمت و ماندگار و انواع لوازم آرایشی و بهداشتی انواع) صابون)،ها شامپوها و مایع های شست و شو استفاده میشود.
در طعم بخشی به انواع چای ها نیز از شکوفه های درخت نارنج به شکل گسترده ای استفاده میشود در انگلیس از قسمت های داخلی (پالپ) در تهیه مارمالاد استفاده می شود در آفریقای جنوبی هم از این میوه در تهیه مربا بهره برده می شود از اسانس و روغن استخراج شده از شکوفه های بهار نارنج در تهیه ،آبنبات نوشابه ها بستنی و به شکل محدودتری در تهیه انواع آدامس ها استفاده شود. از اسانس فاقد ترین تاریخ تیز برای افزایش طعم آب میوه ها هلو ،زردآلو (انگور استفاده گسترده ای می شود آب پرتقال ،ترش ضد عفونی کننده ضد صفرا و هموستاتیک است در آفریقا از نارنج برای درمان رماتیسم و زخمهای عفونی استفاده می شود. در کشورهای حوزه آمریکای لاتین مکزیک و ایتالیا از برگهای نارنج به عنوان یک معرق بهره برده شده و معتقدند مصرف تاریخ سبب درمان گرفتگیهای معده شده و برای تقویت معده بسیار مفید است.
نارنج ممکن است با داروهای مصرفی در بیماران مانند گریپ فروت اختلال ایجاد کرده و سبب تداخلات دارویی شود به همین علت به بیماران توصیه میشود با پزشک خود قبل از مصرف نارنج مشورت نمایند نارنج ممکن است با داروهای زخم داروهای ضد اضطراب داروهای کنترل فشارخون داروهای کلسترول داروهای ضد حساسیت داروهای ،قارچی داروهای بیماری ایدز داروهای آرامبخش داروهای ضد تهوع و داروهای کاهش دهنده وزن تداخل کند که مصرف آن در طول دوره درمان توصیه نمیشود مصرف نارنج در دوزهای معمولی و کم مشکلی برای بدن ایجاد نمی کند اما مصرف آن در دوزهای بالا سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش بروز حملات قلبی عروقی در فرد مصرف کننده میشود در برخی افراد نیز تماس با پوست یا اسانس گیاه سبب بروز واکنشهای حساسیتی می شود توصیه میشود که کودکان و بانوان باردار از مصرف پوست نارنج خودداری کنند زیرا مصرف پوست نارنج در کودکان سبب گرفتگی روده تشنج و مرگ می شود طبق بررسیهای انجام گرفته نارنج محتوی مادهای شیمیایی با نام ساینپرین است که مصرف زیاد این ماده زمینه ساز بروز سکته های مغزی و حملات قلبی میشود به همین دلیل توصیه میشود از مصرف تاریخ و فرآوردههای آن به همراه نوشیدنی هایی که حاوی کافئین هستند خودداری کنید زیرا ترکیب کافئین و این ماده شیمیایی سبب افزایش بروز حملات قلبی می شود.
نکات غذایی نارنج
از آب نارنج برای خوشبو کردن و بهبود طعم غذا استفاده میشود و در صنعت عطر سازی و شامپو سازی به دلیل داشتن ساپونین کاربرد دارد شکوفههای نارنج یکی از معطر ترین گلها است که از آن در تهیه مربای بهار نارنج و عرق نارنج در طب سنتی ایران شود.
در مراسم هایی مانند سال تو کشورهای چین و ژاپن از شکوفههای نارنج در تهیه چای مخصوص سال جدید استفاده می شود به جای نفتالین که بدبو است میتوانید از پوست و شکوفه های خشک نارنج برای جلوگیری از آسیب دیدن لباسها توسط حشرات استفاده کنید میوه و برگهای نارنج دارای مواد صابونی (ساپونینی است که از برگهای نارنج برای شست و شوی دستها می توانید استفاده کنید نارنج چوبی سخت و سفید رنگ دارد که از آن در تجاری استفاده میشود در کوبا از چوبهای درخت نارنج در تولید چوب های بیس بال بهره برده می شود در جنوب هند و به خصوص در غذاهای شهر تامیل از نارنج و آب آن در تهیه غذاهای مختلف استفاده فراوانی می شود در تامیل از قسمتهای داخلی میوه نارنج در تهیه ترشی نارنج استفاده می شود.
در کشورهای تیکاراگوئه کوبا، جمهوری دومینیکن و هاییتی از آب نارنج برای طعم بخشی و افزایش مزه گوشت ماهی استفاده گسترده ای می شود در فنلاند و سوئد از پوست نارنج در تهیه شیرینیهای زنجبیلی و نانهای مخصوص مراسم کریسمس استفاده گسترده ای می شود در ایران از شکوفه های بهار نارنج برای طعم بخشی به چای و تهیه مربا استفاده میشود که این مربا به مربای بهار تاریخ شهرت یافته است در ترکیه از آبمیوه های تاریخ به عنوان یک افزودتی و سس محبوب در تهیه سالادها استفاده می شود.
در تمامی جزایر اقیانوس آرام از برگ و پوست میوههای نارنج برای شست و شوی لباسها و موی سر استفاده می شود در صنعت از گلها و شکوفه های نارنج در تهیه و استخراج ماده ترویل ۳۷ که حلال چربی است بهره برده میشود ترویل محتوی ۳۵ ترین عمدتا به شکل دی ،پینن ،کامفن ،لینالول ۴ ژرانیول و ترول %۲ دی ،ترینئول ۶ دی ،ترولئیدول آلدئید ،دیسایکلیک ۱.۷ استاتها استات لینالیل ۴ تریال و گراتیل و اسیدهایی از جمله اسید ،فنالکتیک اسید بنزوئیک و اسید پالمتیک می باشد. چوب درخت نارنج دارای رنگ سفید متمایل به زرد کمرنگ بسیار محکم و دارای بافتی دانه ریز بوده و شباهت زیادی به چوب شمشاد دارد از این چوب در تهیه کابینت و یا برای تراش کاری و شکل بخشی استفاده می شود از نارنج به عنوان یک پایه مادری برای تکثیر و پرورش پرتقال های شیرین در باغهای مرکبات استفاده میشود.
تاریخچه نارنج
پرورش مرکبات در جنوب چین و هند و به ویژه جنوب ویتنام از ۲۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح آغاز شده است. بنا بر نشانههای تاریخی عبریها از سده بیستم پیش از میلاد با مرکبات آشنایی داشته اند از کناره های جنوبی دریای مازندران به عنوان دومین کانون گسترش کشت مرکبات نام برده می شود در جنگهای صلیبی مرکبات از کشورهای کناره جنوبی دریای مدیترانه به اروپا برده شده است ترنج یا بادرنگ اولین میوه شناخته شده مرکبات در ایران است که بر اساس نوشته های تئوفراست گیاه شناس یونانی از ۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در منطقه شوش و شوشتر کاشته می شده است نارنج لیمو ترش و لیمو عمانی در حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ سال پیش و توسط اعراب به ایران آورده شده است درخت پرتقال به احتمال زیاد در قرن ۱۶ میلادی توسط پرتغالیها از اروپا به ایران آورده شده است و به این دلیل آن را پرتقال نامیده.اند کشت اقتصادی مرکبات در ایران از ۳۰۰ سال پیش در شمال کشور آغاز شده و به جنوب کشور رفته است تولید مرکبات در جهان امروز از اهمیت بسزائی برخوردار است یکی از منابع بسیار مهم تولید ثروت مبادلات تجاری و اشتغال به کار ساکنین حدود ۱۲۵ کشور مرکبات خیز جهان شده است به نارنج در کشورهای اروپایی پرتقال تلخ و یا مارمالاد پرتقال می گویند نارنج گیاهی بومی جنوب ویتنام است اما امروزه در مناطق معتدل و مدیترانه ای کشت و پرورش آن متداول است. نارنج گیاهی بومی جنوب شرقی آسیا شمال غربی هند و بخش هایی از چین و شمال برمه و به خصوص کشورهای فیجی ساموآ و گوام محسوب می شود کشت و پرورش این گیاه در قرن نهم میلادی در میان اعراب و در قرن دهم میلادی در سیسیل ایتالیا مرسوم بوده است.
در اواخر قرن دوازدهم میلادی کشت و پرورش آن در منطقه سویل اسپانیا توسط اعراب متداول شده و به همین علت نام دیگر تاریخ پرتقال سویل می باشد کشت و پرورش نارنج در آمریکای جنوبی در مکزیک به سال ۱۵۶۸ میلادی و در برزیل به سال ۱۵۸۷ میلادی باز میگردد اسپانیایی ها نارنج را به آمریکای شمالی و در سال ۱۷۶۳ میلادی انتقال دادند و کشت این میوه گسترش یافته و محصول آن از آمریکا به کشور انگلستان صادر میشده است امروزه در سراسر جهان بیش از ۸۰ رقم مختلف از نارنج کشت و پرورش مییابد که از این تعداد بیست رقم متداول تر میباشد
گیاه شناسی نارنج
نارنج با نام علمی Citrus aurantium گیاهی از خانواده سداب و جنس مرکبات می باشد نارنج میوه ای که در کشور ما به فراوانی تولید میشود و محصولات جانبی متعددی دارد نارنج میوه درختی بزرگ و زیبا با برگ هایی بزرگتر و خوشبوتر از برگ های درخت لیمو می باشد. شکوفههای آن که بسیار خوشبو است بهار نارنج نامیده می شود در بعضی مناطق در تمام فصول سال میتوان میوه نارنج را بر روی درخت دید نارنج گیاهی با ارتفاع بین سه تا نه متر ،است تاج درخت فشرده تر از پرتقال بوده و پوست ساقه به رنگ قهوه ای مشاهده شود.
شاخه ای همیشه سبز و انعطاف پذیر داشته که دارای تیغه ای به طول ۵ ۲ تا ۸ سانتیمتر می باشد گلهای گیاه بسیار معطر و روح نواز بوده که به شکل تکی یا دسته ای دارای پنج گلبرگ ،سفید بلند و باریک و دارای ۲۴ پرچم باشد. میوه نارنج گرد و تقریبا بیضی شکل بوده که بین هفت تا هشت سانتی متر عرض داشته و پوستی با ظاهری خشن و نسبتا ضخیم دارد پوست میوهها به رنگ نارنج ی مایل به قرمز و روشن می باشد میوهها پس از برش داده شدن از وسط دارای ۱۰ تا ۱۲ بخش دارای پالپ به شدت اسیدی قسمت گوشتی (میوه و دارای دانه های متعدد است.
نیازهای اکولوژیکی مرکبات
مرکبات در شرایط گرمسیر مناطق مرکزی و جنوب (ایران و تیمه گرمسیری شمال) (ایران قابلیت رشد داشته که در این مناطق شروع رشد این گیاه در بهار در دمای ۱۲/۵ درجه سانتیگراد و مناسب ترین دما برای حداکثر رشد ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد می باشد، خاکهای سبک شنی رسی با اسیدیته (pH) پنج تا هفت برای توسعه کشت مرکبات مناسب میباشد در بیشتر مناطق مرکبات خیز کشور درخت مرکبات به وسیله پیوند جوانه از واریته های مورد نظر بر پایه بذری انتخاب شده تکثیر می شود.
تولید پایه
اولین گام در تولید ،پایه انتخاب درخت مادری برای تولید بذر است که باید خصوصیات زیر را داشته باشد الف پر محصول و پر بذر .باشد .ب عاری از بیماری باشد.
ازدیاد مرکبات به دو طریق جنسی و غیر جنسی صورت می گیرد
الف تکثیر جنسی
در این روش از نهالهای ایجاد شده توسط بذر استفاده میشود؛ درختان ایجاد شده توسط این روش دارای رشد رویشی زیادی بوده و دوره نونهالی در آنها طولانی تر است.
کاشت بذر در خزانه
در اکثر نواحی مرکبات خیز کشور کشت بذر در خزانه هوای آزاد در بستر ماسه ای میباشد به همین علت زمان کشت بذر در شمال ایران نیمه دوم اسفند تا اوایل فروردین و در جنوب با غیر از ماههای دی تیر و مرداد در اغلب زمانها امکان کشت بذر میسر است؛ در صورت آبیاری منظم به همراه محافظت خزانه از باد و آفتاب ،شدید بذور در مدت ۳۰ تا ۴۵ روز پس از کشت سبز می شوند.
انتقال نهال به خزانه دوم انتظار یا پیوندی یا گلدان
هنگامی که نهال به مرحله هشت تا ده برگی رسید قابل انتقال به خزانه دوم یا گلدان می باشد؛ ترکیب خاکی کیسه های پلاستیکی مخلوطی از خاک معمولی کود پوسیده دامی و ماسه انتخاب شده تا ،نهال فضای کافی برای رشد داشته باشند؛ در هنگام انتقال نهال های بذری با ریشه و طوقه پیچ خورده حذف شده سپس تهالهای سالم پس از هرس ریشه با قارچکش ضد عفونی و کشت می شوند.
ب تکثیر غیر جنسی
این نوع تکثیر شامل چندین روش می باشد که شامل
۱ خوابانیدن
خوابانیدن درختان مرکبات به صورت ساده انجام میشود و ترکهای نزدیک طوقه را خم کرده و قسمتی از طول شاخه را در زیر خاک قرار داده و برای ریشه زایی بهتر با چاقو چند زخم طولی در قسمتی از شاخه که در زیر خاک قرار میگیرد انجام شده و در این
حالت شاخه تا زمان ریشه دهی به درخت مادری متصل می ماند.
۲ قلمه زدن
نوع قلمه مورد استفاده در مرکبات؛ قلمه چوب نیمه سخت برگ دار و یا قلمه چوب نرم می باشد.
پیوند
در این روش ازدیاد ارقام تجاری و مرغوب روی نهالهای حاصل از بذر صورت گرفته که قطر پایه باید در حدود یک تا دو سانتیمتر باشد؛ نوع پیوند مورد استفاده در مرکبات پیوند شکمی یا T میباشد پیوند جوانه مرکبات دو بار در سال یک بار در اواسط بهار (پیوند) بهاره و در اواخر تابستان پیوند) خواب به روش T معکوس برای شمال و آبرای جنوب ایران انجام می گیرد.
کاشت نهال در زمین اصلی
با توجه به شیوه مرسوم تولید نهال مرکبات به صورت گلدانی و زمینی خزانه) دوم) نحوه انتقال و کشت آنها در زمین اصلی یا باغ دارای تفاوت هایی میباشد نهالهای گلدانی در هر فصلی از سال امکان کاشت آنها در باغ وجود داشته ولی بهتر است این جا به جایی در فصل زمستان صورت گیرد؛ نهالهای تولید شده در زمین خزانه) (دوم را از اوایل آبان تا اسفند از زمین خارج و سپس به زمین اصلی (باغ) انتقال میدهند در موقع کاشت نهال در زمین اصلی هرس متعادل ریشه و تاج در رشد گیاه در سالهای بعد تاثیر به سزایی دارد.
مدیریت باغ
بعد از انتقال نهالها به زمین ،اصلی نگهداری و داشت با بستن قیم و استقرار نهال شروع میشود و به دنبال آن هرس فرم در ماههای بعد انجام می پذیرد کاربرد ادوات باغبانی شامل قیچیهای کوچک و بزرگ ارههای تر بر دستی و اره موتوری ضد عفونی شده در مراحل بعد ضروری است برای هرس ،فرم جوانه انتهایی در ارتفاع حدود ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتری حذف میگردد؛ در نتیجه گیاه وادار به جوانه زنی جانبی میگردد بنابراین ضرورت دارد جوانه های پایین تر از ۸۰ سانتیمتر حذف گردند؛ تعداد شاخه های جانبی مورد نیاز برای هر درخت سه تا پنج عدد میباشد برای انجام این اعمال استفاده از قیچی و اره های تریر کوچک و بزرگ باغبانی ضد عفونی شده امری ضروری میباشد حذف شاخه هایی که خارج از مسیر حرکتی که به دلیل نورگرایی تشکیل میشود و شاخه های آلوده به آفات و بیماریها و شاخه های خشک که در سنهای بالاتر ظاهر میشوند به عنوان هرس دائم و معمولی ضروری است ارقام مرکبات با توجه به رقم و فاصله کاشت در ده سال آخر رشد اقتصادی نیازمند هرس نگهداری هستند. با توجه به بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی در برخی از مناطق مرکبات ،خیز درختان مرکبات دچار عوارض خفگی و پوسیدگی ریشه شده که برای رفع این مشکل بعد از انتقال نهالها به زمین اصلی ضرورت دارد؛ شخم هایی که با تراکتور انجام می گیرد به شکلی انتخاب گردد تا در نهایت درختان روی پشته ها قرار گرفته و جویهای کم عمق آبهای مازاد را با شیب یکنواخت به کانالهای زهکشی باغ هدایت نمایند.
برداشت
میوه نارنج در اوایل دی ماه از درخت برداشت و به شیوه سنتی با استفاده از کارگر اقدام به برش میوه از قسمت استوایی میوه و سپس چرخش متضاد دو قسمت برش (خورده و استخراج بذر می گردد.
مواد موثره
در هر یکصد گرم از میوه تازه نارنج ۵۲ کیلو کالری انرژی ۸۹ گرم ،آب یک گرم ،پروتئین ۱ گرم چربی ۹.۷ گرم کربوهیدرات ۱.۸ گرم فیبر ۰.۵ گرم ،خاکستر ۵۰ میلی گرم کلسیم ۰۲ میلی گرم ،آهن ۱۲ میلی گرم ،فسفر ۲۹۰ میکروگرم ویتامین A۱۰۰ میکروگرم تیامین ۴۰ میکروگرم ریبوفلاوین ۰.۳ میلی گرم نیاسین و ۹۰ میلی گرم اسید اسکوربیک (ویتامین ث موجود است.
خیلی خوب بود😉😊
شادکام و سلامت باشید👌🏻👌🏻😍
میتونیم توی سایت شما مطلب بنویسیم؟🙏🏻
این موضوع یکی از موضوعات موردعلاقه منه😍😉
چقدر ساده و خوب توضیح دادین 😉 👍🏻 🙏🏻 👏🏻
aaaaliii bood👌🏻😉😋